Αγορά καυσόξυλων – Τιμές – Ποια ξύλα κάνουν για Τζάκι – Ποια είναι πιο αποδοτικά

Με τις τιμές του φυσικού αερίου ταυτόχρονα με τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και του πετρελαίου να έχουν ανέβει στα ύψη, το πέλλετ να πωλείται σε τιμές σχεδόν 100% πάνω σε σχέση με το 2021, πολλά νοικοκυριά τόσο στην Ελλάδα αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν στραφεί στο καυσόξυλο ως εναλλακτική λύση για τη θέρμανση αυτό το χειμώνα. Αλλά και οι τιμές για καυσόξυλα έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 50% σε σχέση με πέρυσι, όταν το 2021 είχε περίπου 100 ευρω το κυβικό, φέτος (2022) οι τιμές στην Αθήνα φθάνουν τα 150 ευρώ / κυβικό, για οξιά, δρυ, Ελιά, πουρνάρι και πορτοκαλιά που καίγονται πιο δύσκολα ενώ για το Πεύκο οι τιμές ανέρχονται στα 110 ευρώ φέτος.

Διαβάστε επίσης: Τι θέρμανση να βάλω στο σπίτι;

Να σημειωθεί ότι εδώ και χρόνια η πώληση καυσόξυλων γίνεται πλέον με το κυβικό μέτρο (1μ Χ 1μ Χ 1μ) και όχι με το κιλό, όπως γινόταν στο παρελθόν, με αποτέλεσμα να αποφεύγονται προβλήματα με βρεγμένα ξύλα που είχαν μεγαλύτερο βάρος από το κανονικό. Για όποιον θα ήθελε όμως να το υπολογίσει με τον παλαιό τρόπο, 1 κυβικό μέτρο ξύλα έχουν βάρος περίπου 400 κιλά – 600 κιλά ανάλογα με το ξύλο (διάβασε στο τέλος του άρθου περισσότερα).

Οι περισσότεροι έμποροι καυσόξυλων παρέχουν έκπτωση σε περίπτωση αγοράς ξύλων από την έδρα τους και μεταφορά με όχημα του πελάτη, ενώ χρεώνουν (ανάλογα με την περιοχή) την αποστολή στο σπίτι σας, όπως και την τοποθέτηση – στοίβαγμα όπου εσείς επιθυμείτε.

Όταν όμως, οι καταναλωτές θα κληθούν να αγοράσουν ξύλο θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε ορισμένα σημεία, όπως τονίζει ο Δρ. Γεώργιος Νταλός, τεχνολόγος ξύλου καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού.

Είδη καυσόξυλων

Οξιά

Η οξιά, αποδοτική στην καύση, είναι ιδανική για τζάκι, καθώς δίνει μεγαλύτερη φλόγα, χωρίς όμως να προκαλεί τα προβλήματα καπνού που δημιουργούν τα κωνοφόρα. Προσοχή όμως γιατί εγκλωβίζει σε θύλακες υγρασία με αποτέλεσμα να «σκάει» κατά την καύση και να πετάει αναμμένα κομματάκια κάρβουνου

 

Δρυς

Η δρυς πρέπει να προτιμάται για συνεχή χρήση. Δεν είναι από τα ξύλα που αρπάζουν εύκολα, δεν βολεύει για προσάναμμα, όμως καίει αργά και αποδοτικά και διατηρεί τη φωτιά περισσότερο.

 

Ελιά

Η ελιά, όπως και η δρυς, πρέπει να προτιμάται, καθώς έχει μεγαλύτερη διάρκεια καύσης.

 

Πεύκο

Γενικά τα κωνοφόρα, όπως το πεύκο και το έλατο, «αρπάζουν» γρήγορα, δίνουν μεγάλη φλόγα και έχουν πολύ μεγάλη θερμική ικανότητα. Πρέπει να τα χρησιμοποιούμε κυρίως για προσάναμμα. Προσοχή όταν χρησιμοποιούνται ως κύριο καύσιμο γιατί μπορεί να οδηγήσουν σε δυσάρεστα αποτελέσματα που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε φωτιά στην καμινάδα ή στη σκεπή.

 

Έλατο

Ξύλα που χρησιμοποιούνται περισσότερο για προσάναμμα έχουν χαμηλή πυκνότητα, καίγονται γρήγορα και δίνουν μεγάλη φλόγα.

Σύμφωνα με τον κ. Νταλό, αυτά τα τέσσερα είδη καυσόξυλων είναι τα κυριότερα όμως, υπάρχουν και άλλα είδη όπως καστανιά, λεύκη, πουρνάρι, ευκάλυπτος, λεμονόδεντρα κ.α.

Επειδή και φέτος θα πουληθούν τα καυσόξυλα με το κυβικό, σύμφωνα με τον κ. Νταλό, θα πρέπει οι καταναλωτές να εστιάσουν στον τρόπο στοίβαξης, προσέχοντας αυτός να είναι πυκνός.

Θα πρέπει επίσης, να ζητούν παραστατικά διακίνησης, αφού η λαθροϋλοτόμηση δεν αποτελεί πλέον εγκληματική ενέργεια μόνο για τον κάτοχο, αλλά παραπέμπεται με συνυπαιτιότητα κι αυτός που τα προμηθεύεται.

Επίσης, καλό είναι να προμηθεύονται οξιά, δρυ και γενικότερα πλατύφυλλα και να προσέχουν να μην αγοράσουν κωνοφόρα δέντρα και ιδιαίτερα πεύκο, αφού η καύση τους μπορεί να οδηγήσει σε πρόκληση πυρκαγιάς στο σπίτι .

Για τα πέλλετ, οι καταναλωτές θα πρέπει να προσέχουν το χρώμα του ξύλου, να είναι ανοιχτό αν είναι από κωνοφόρα δέντρα και λίγο σκούρο από πλατύφυλλα σημειώνει ο κ. Νταλός και συμπληρώνει πως και στις δύο περιπτώσεις οι αγοραστές θα πρέπει να ελέγχουν τη μυρωδιά, που θα πρέπει να παραπέμπει σε φρέσκο ξύλο.

Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στη φυσική ξήρανση των κούτσουρων. Τα κούτσουρα αρχίζουν να χάνουν νερό το χειμώνα, αλλά τον Μάρτιο παρατηρείται η μέγιστη απώλεια νερού (περίπου 10%). Σε ιδιαίτερα θερμά καλοκαίρια το φρέσκο ξύλο που σκίζεται τον Δεκέμβριο και αποθηκεύεται κάτω από κάλυμμα μπορεί να φτάσει, ήδη από τον Ιούνιο, σε επίπεδα υγρασίας 20% και συνεπώς να είναι κατάλληλο για να διακινηθεί στο εμπόριο ως έτοιμο ξηρό ξύλο. Ωστόσο, στην περίπτωση των υγρών καλοκαιριών οι ανιχνεύσιμες διαφορές είναι ελάχιστες και η τιμή 20% θα επιτευχθεί, ένα μήνα όμως αργότερα.

Τα κούτσουρα, όπως εξηγεί ο κ. Νταλός, που αποθηκεύονται καλυμμένα στεγνώνουν σχετικά πιο γρήγορα κατά τους πρώτους μήνες του χειμώνα. Αυτό το πλεονέκτημα του καλυπτόμενου ξύλου αντισταθμίζεται για το ακάλυπτο ξύλο κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών. Η παρουσία ενός ξύλινου υπόστεγου, ειδικά σε πολύ βροχερές περιοχές, κρίνεται σκόπιμη, δεδομένου ότι συμβάλλει στον περιορισμό της υγρασίας που ανακτάται κατά τη διάρκεια της επόμενης περιόδου φθινόπωρου-χειμώνα. Υπό την προϋπόθεση, ότι η δομική κατασκευή επιτρέπει τον επαρκή αερισμό (τοίχοι με σχισμές), η αποθήκευση του ξύλου υπό κάλυψη συνιστάται ανεπιφύλακτα. Σε σύγκριση με τα σκισμένα ξύλα, τα μη-σκισμένα ξύλα θα φθάσουν σε επίπεδα υγρασίας 20% δύο μήνες αργότερα. Έτσι, προκειμένου να επιτευχθεί το 20%, με υψηλότερο βαθμό ασφάλειας και προκειμένου να διατηρηθεί αυτή η υγρασία μέχρι το φθινόπωρο, προτείνεται να σχίζονται τα χαμηλής ποιότητας στρογγυλά κορμοτεμάχια σε καυσόξυλα με διάμετρο μεγαλύτερη από 10 εκατοστά πριν από τη φυσική ξήρανση.

Κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του ξύλου και της προετοιμασίας στοίβαξης των καυσόξυλων, είναι σημαντικό να αποφεύγεται, στο μέτρο του δυνατού, η επικάθηση άλλων υλικών πάνω στα κούτσουρα-καυσόξυλα. Ο χώρος της επεξεργασίας πρέπει να έχει σταθερό δάπεδο (τσιμέντο ή άσφαλτο). Η φυσική ξήρανση των κούτσουρων μπορεί να γίνει είτε σε ανοικτούς χώρους είτε σε καλυπτόμενους και αεριζόμενους χώρους, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να προστατεύονται από την υγρασία του εδάφους και τη βροχή.

Θερμαντική αξία του ξύλου

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία για τη θερμαντική αξία του ξύλου.

Το µέγιστο ποσό θερµότητας που παράγεται από µάζα 1kg ξηρού ξύλου που καίγεται πλήρως (θερµαντική αξία) κυµαίνεται µεταξύ 3900-5100 kcal/kg. Ξύλα πλατυφύλλων έχουν µικρότερη θερµαντική αξία από ξύλα κωνοφόρων, µε µέσες τιµές 4350 kcal/kg και 4700 kcal/kg, αντίστοιχα. Τα ξύλα µεγαλύτερης πυκνότητας διαθέτουν µεγαλύτερη θερµαντική αξία. Κωνοφόρα είδη µε ρητίνη δίνουν ξύλο µε µεγαλύτερη θερµαντική αξία, διότι η ρητίνη έχει υψηλή θερµαντική αξία (περίπου 8500 kcal/kg). Μεγάλης σηµασίας είναι, επίσης, η χηµική σύσταση του ξύλου. Η λιγνίνη χαρακτηρίζεται από µεγάλη θερµαντική αξία, 6100 kcal/kg κατά µέσο όρο, ενώ η κυτταρίνη κυµαίνεται µεταξύ 4150 – 4350 kcal/kg. Έρευνες έχουν δείξει πως η µέσηθερµαντική αξία των πλατυφύλλων είναι µεγαλύτερη στο ξύλο, από ότι στον φλοιό, ενώ αντίστροφα συµβαίνει στα κωνοφόρα, καταλήγει ο κ. Νταλός.

Καυσόξυλα Πεύκο

Το πεύκο είναι ένα ξύλο «εύκολο», το πλέον οικονομικό και δίνει εξαιρετική φωτιά. Ακόμα και στην περίπτωση που δεν το προμηθευτούμε τόσο ξερό, πιάνει φωτιά πολύ εύκολα χωρίς να μας κουράζει. Σε εμας θα βρείτε πεύκο της καλύτερης ποιότητας. Με υγρασία κάτω του 15%, με μεγάλη και γρήγορη θερμαντική απόδοση και εντυπωσιακή φωτιά, συνίστανται ως ιδανικά ξύλα για τζάκι και ξυλολέβητα.

Το πεύκο είναι γυμνόσπερμο αειθαλές ρητινοφόρο κωνοφόρο δέντρο ύψους έως 80 μέτρα. Στην Ελλάδα συναντάμε 7 είδη, το κοινό πεύκο ή Χαλέπιος Πεύκη όπου συλλέγουμε τη ρετσίνι για να την αξιοποιήσουμε στη παραγωγή κρασιού ρετσίνας. Ο βλαστός του συγκεκριμένου είδους χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία, το Θασίτικο Πεύκο με το μεγάλο όγκο και ύψος και τις χοντρές βελόνες που το συναντάμε στη Χαλκιδική τα νησιά Ανατολικού Αιγαίου τη Θράκη τη Θάσο και τη Μικρά Ασία. Τη Μαύρη Πεύκη που χρησιμοποιείται σαν κολώνα στήριξης καλωδίων μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος. Τη Δασική Πεύκη που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για τη Παρασκευή ξυλοπολτού για χαρτί, στη ναυπηγική και στην οικοδομική. Το μακεδονίτικο Πεύκο, τη Κουκουναριά που χρησιμοποιείται για παραγωγή σανίδων και το Ρόμπολο το ορεινό είδος Πεύκου που είναι ιδανικό για κατασκευή βαρελιών και διάφορων εργαλείων γιατί δε σαπίζει. Εχει δείκτη σκληρότητας 0,65.

Καυσόξυλα Οξυά

Η οξiά είναι ένα μέτριας σκληρότητας ξύλο. Προσφέρει ωραία, δυνατή φωτιά και πολύ μεγάλη θερμοκρασία, με ικανοποιητική διάρκεια καύσης. Για αυτό και συνδυάζεται με άλλα ξύλα για τζάκι, όπως την ελιά ή το πουρνάρι. Είναι ιδανικό ξύλο για σόμπες και ενεργειακά τζάκια.

Η οξιά είναι φυλλοβόλο δέντρο με διάμετρο 10 μέτρα που μπορεί να φτάσει τα 35 μέτρα ύψος και αναπτύσσεται στην ηπειρωτική Ελλάδα από τη στερεά Ελλάδα και βορειότερα στη Θεσσαλία, Ήπειρο και Μακεδονία. Η Γραμμένη Οξιά είναι ένα χωριό της στερεάς Ελλάδας το οποίο αποτελεί και το νοτιότερο σημείο της Ευρώπης που φύεται το δέντρο της οξιάς. Είναι σκληρό ξύλο με ίσιο κορμό που ζει έως 300 χρόνια όμως δεν είναι κατάλληλο στην οικοδομική. Από το δέντρο παίρνουμε θαυμάσια καυσόξυλα και χρησιμοποιείται για τη παραγωγή σελλουλόζης .Τα δάση της οξιάς είναι πολύ πυκνά και η σκιά που δημιουργούν εμποδίζει ή εκτοπίζει την υπόλοιπη βλάστηση κάτω από αυτές. Η νόμιμη υλοτομία ύστερα από μελέτες των αρμόδιων δασαρχείων αποτελεί ρυθμιστή της απρόσκοπτης ανάπτυξης του δάσους μέσω της αραίωσης των δέντρων οξιάς. Έχει δείκτη σκληρότητας 0,70

^{Καυσόξυλα Δρυς}

Το ξύλο της δρύς, της γνωστής σε όλους μας βελανιδιάς, ανήκει στα λεγόμενα σκληρά ξύλα. Έχει πολύ μεγάλη θερμική αξία, καίγεται με ήρεμη και μακριά φωτιά, δίνει πολύ καλά κάρβουνα και αποτελούν ιδανική επιλογή ως ξύλα για τζάκι , σόμπα και ξυλολέβητα. Έχει δείκτη σκληρότητας 0,75.

Η βελανιδιά ή δρυς  είναι γένος φυτών της οικογένειας των φηγοειδών. Το ξύλο της είναι σκληρό δεν σαπίζει και έχει μεγάλη αντοχή. Από τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιούνταν στην οικοδομική την επιπλοποιία και τη ναυπηγική. Το δέντρο αυτό μπορεί να ζήσει μέχρι και χίλια χρόνια. Η βελανιδιά ήταν ιερό δέντρο των αρχαίων Ελλήνων του μαντείου της Δωδώνης και του θεού Δία. Ήταν αφιερωμένη στο θεό του κεραυνού αφού από παλιά ήταν γνωστή η αντοχή του συγκεκριμένου δέντρου στους κεραυνούς. Σύμφωνα με το μύθο η θεά Αθηνά πήρε ένα κομμάτι ξύλο από τη ιερή βελανιδιά του μαντείου της Δωδώνης και το τοποθέτησε στη πλώρη της  Αργούς κατά την Αργοναυτική εκστρατεία. Τα φύλλα της δρυός διακοσμούσαν χρυσά στεφάνια όπως του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου ΄Β.

_{Καυσόξυλα Ελιά}

Μία από τις καλύτερες επιλογές ως ξύλα για τζάκι είναι τα καυσόξυλα της ελιάς, είτε πρόκειται για κορμό, είτε για ρίζα ελιάς. Καίγονται αργά, δεν παρουσιάζουν σκασίματα, μυρίζουν ευχάριστα, δίνουν μία δυνατή φωτιά και κάνουν πολύ ωραία θράκα. Έχει δείκτη σκληρότητας 0,88.

Η ελιά είναι σύμβολο νίκης, τύχης, ευφορίας, ευημερίας γονιμότητας ειρήνης και σοφίας. Στην Ελλάδα είναι το δέντρο που υμνήθηκε όσο κανένα άλλο. Η ελιά αγαπάει τις πλαγιές των βουνών όσο και τη θάλασσα. Μεγαλώνει στον ήλιο αντέχει στους δυνατούς ανέμους και στα άγονα εδάφη Η ελιά είναι αιωνόβιο δέντρο. Παραστάσεις σε αγγεία και μύθοι της ιστορίας των λαών της μεσογείου δείχνουν ότι ξεκινά το ταξίδι της πριν 7000 χρόνια στη περιοχή μας. Με κλάδο ελιάς έρχονταν οι αγγελιοφόροι για σύναψη ειρήνης και με το στεφάνι της άγριας ελιάς αποτέλεσε το βραβείο των νικητών των ολυμπιακών αγώνων. Στον ιπποκράτειο κώδικα αναφέρονται πάνω από 60 θεραπείες της ελιάς. Τόσο στην αρχαία Ελλάδα όσο στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στα χρόνια του Βυζαντίου αλλά και στην οθωμανική αυτοκρατορία η ελαιοκαλλιέργεια και το λάδι της ελιάς συνέβαλε στην ανάπτυξη και την ευημερία των λαών. Μέχρι και σήμερα το λάδι αποτελεί βασικό αγαθό εξαγωγών με τεράστια ζήτηση.

Καυσόξυλα Πουρνάρι

Το πουρνάρι όπως η αριά και η κουμαριά είναι τα καλύτερα καυσόξυλα από όλα. Παρουσιάζουν μόνο πλεονεκτήματα. Μεγάλη θερμική απόδοση, καίγονται πολύ αργά, έχουν ολοκάθαρη καύση, είναι τα πιο συμπαγή καυσόξυλα και δημιουργούν το καλύτερο κάρβουνο. Είναι ιδανικά για τα ενεργειακά τζάκια, αλλά χρησιμοποιούνται με την ίδια επιτυχία σε τζάκια, σόμπες και ξυλολέβητες.

Το πουρνάρι ή πρίνος είναι δέντρο αειθαλές με ύψος 15 μέτρα υπό φυσιολογικές συνθήκες με τη μεγαλύτερη εξάπλωση στον ελλαδικό χώρο. Φυτρώνει από τα όρια της θάλασσας έως τα χίλια μέτρα υψόμετρο Σε περιοχές υπερβόσκησης ωστόσο καταλαμβάνει περιοχές που δεν μπορούν να αντέξουν άλλα είδη με τη μορφή θάμνου. Τα βελανίδια του πουρναριού είναι τροφή για τα ζώα όπως κατσίκια η αγριογούρουνα αλλά σε περιόδους κατοχής ή πολέμων και του ανθρώπου αφού από αυτά έφτιαχναν αλεύρι. Οι καρποί τα φύλλα και ο εσωτερικός φλοιός έχουν θεραπευτικές ιδιότητες Το πουρνάρι εμφανίζει ισχυρή πρεμνοβλαστική ικανότητα δηλαδή βγάζει νέους βλαστούς αμέσως μετά την κοπή τους ή μετά από πυρκαγιές κατά συνέπεια εμποδίζει τη διάβρωση του εδάφους ¨Είναι ένα από τα πιο σκληρά ξύλα με δείκτη σκληρότητας 0,90 και για αυτό ονομάζεται και «σιδερόξυλο». Το ξύλο του είναι ιδανικό για διάφορες κατασκευές όπως άμαξες αφού δε φθείρεται σημαντικά από τον καιρό ακόμα και αν δεν υποστεί κάποια επεξεργασία. Τέλος από αυτό φτιάχνουμε τα καλύτερα ξυλοκάρβουνα.

Καυσόξυλα Πορτοκαλιά

Η πορτοκαλιά έχει παρόμοιο τρόπο καύσης με την οξιά. Βγάζει πολύ μεγάλη ζέστη, πολύ πλούσια φωτιά, ωραίο άρωμα και είναι επίσης πολύ οικονομική λύση. Συνίσταται για σόμπες, ενεργειακά τζάκια και ξυλολέβητες. Έχει δείκτη σκληρότητας 0,72.

Η πορτοκαλιά είναι το πιο δημοφιλές εσπεριδοειδές δέντρο. Φτάνει μέχρι τα 8 μέτρα και είναι παραγωγικό ακόμα και μετά από εκατό χρόνια ζωής. Το ξύλο της παρουσιάζει μεγάλη μηχανική αντοχή κατά το σκίσιμο του. Στην Λευκάδα τηρείται το έθιμο «των πορτοκαλιών». Οι πιστοί βουτούν στη θάλασσα τα πορτοκάλια που κρατούν στα χέρια τους και τα οποία είναι δεμένα μεταξύ τους με σπάγκο. Έπειτα τα παίρνουν στο σπίτι τους για ευλογία και αφήνουν ένα από αυτά για ένα ολόκληρο χρόνο στα εικονίσματα του σπιτιού. Πριν την τελετή της κατάδυσης του Τίμιου Σταυρού, ρίχνουν στη θάλασσα τα παλιά πορτοκάλια.

Ξύλα για Τζάκι

Τι πιο ατμοσφαιρικό από ένα αναμμένο τζάκι. Παρά εξάλλου την τεχνολογική εξέλιξη και τις πολλαπλές πια επιλογές για να ζεσταθεί ένα σπίτι, η πατροπαράδοτη θαλπωρή του τζακιού παραμένει ασυναγώνιστη. Ωστόσο, για να προσφέρει αυτή τη θαλπωρή αλλά και τη θέρμανση που πολλοί επιλέγουν και ως αντίποδα στο ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα, χρειάζεται η σωστή επιλογή στα ξύλα για τζάκι.

Πόσες φορές δεν έχετε προσπαθήσει να ανάψετε ένα τζάκι χωρίς αποτέλεσμα; Πόσες φορές χρειάστηκε να ανάψετε άπειρα μικρά ξυλαράκια ή διάφορα προσανάματα που υπάρχουν στο εμπόριο αλλά και πάλι οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες; Ή, πόσες φορές αντίθετα, απολαύσατε τη ζεστασιά και τη μοναδική ατμόσφαιρα του τζακιού χωρίς ιδιαίτερο κόπο και επί ώρες;

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, είτε τις άκαρπες είτε τις πετυχημένες, η πιο βασική αιτία ήταν τα ίδια τα ξύλα για τζάκι που χρησιμοποιήθηκαν. Το ξύλο, έχει πράγματι την κύρια ευθύνη σε κάθε άναμμα του τζακιού. Και επομένως, έχει και τον πρώτο ρόλο στην επιλογή σας.

Επιλέγοντας τα κατάλληλα ξύλα για τζάκι

Τύποι ξύλου

Κατ’αρχάς τα ξύλα χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα σκληρά και τα μαλακά. Η πρώτη κατηγορία, προέρχεται από φυλλοβόλα και πλατύφυλλα δέντρα όπως: καρυδιά, οξιά, δρυς, βελανιδιά, καστανιά, σημύδα. Αντίθετα, τα μαλακά ξύλα προέρχονται κυρίως από κωνοφόρα δέντρα όπως έλατο, πεύκο, αγριόπευκο, τα οποία καίγονται εύκολα και γρήγορα.

Στην πραγματικότητα, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε κατηγορίας αλλάζει και η  η θερμαντική ισχύς, η ποσότητα δηλαδή της θερμικής ενέργειας που παράγεται από την πλήρη καύση ενός κιλού ξύλου.

Γενικά, από τις δύο μεγάλες κατηγορίες το σκληρό ξύλο θεωρείται πιο αποτελεσματικό για το τζάκι μας. Τα καυσόξυλα που προέρχονται από την κατηγορία αυτή ζυγίζουν περίπου 650 kg/m3 και παράγουν μια σχετικά μέτρια φλόγα με μεγάλη διάρκεια. Τα σκληρά ξύλα είναι επομένως ιδιαίτερα κατάλληλα για οικιακή θέρμανση.

Το μαλακό ξύλο, έχει βάρος περίπου 550 kg/m3. Ανάβει εύκολα και ως εκ τούτου, συνιστάται να το χρησιμοποιήσετε στην πρώτη φάση της καύσης για να ξεκινήσετε τη φλόγα. Καίγεται όμως γρήγορα ενώ αναπτύσσει μια μεγάλη φλόγα, πιο κατάλληλη σε μεγάλα τζάκια ή και φούρνους.

 

Διαφορετικά είδη, διαφορετική καύση

Καυσόξυλα από οξιά της οποίας ο κορμός είναι γενικά συμπαγής και επομένως βαρύς, θεωρούνται μία άριστη επιλογή για το τζάκι σας. Συγκεκριμένα η οξιά καίγεται σχετικά αργά και παράγει υψηλή θερμαντική αξία.

Το πουρνάρι είναι ένα ακόμη σκληρό και υψηλής ποιότητας ξύλο με μεγάλη θερμική απόδοση. Καίγεται πιο αργά από όλα τα υπόλοιπα ξύλα, στοιχείο που το καθιστά ιδανικό ξύλο για τζάκι, ωστόσο δεν υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες.

Δεν πετάει σπίθες, παράγει ήπια φλόγα και καίγεται πιο αργά. Ο λόγος για τα καυσόξυλα από δρυ, από τα πλέον δημοφιλή στην Ελλάδα ξύλα για τζάκι. Ωστόσο η δρυς ανάβει δύσκολα επομένως θα χρειαστεί κάποια βοήθεια είτε με μικρότερα κλαράκια είτε με κάποιο προσάναμμα.

Μια ακόμη εξαιρετική επιλογή για αργή καύση και μεγάλη απόδοση είναι τα ξύλα για τζάκι από πορτοκαλιά. Πράγματι, τελευταία το είδος αυτό προτιμάται ιδιαιτέρως για το άναμμα του τζακιού καθώς στα θετικά του προστίθεται και το υπέροχο άρωμα που αφήνει στον χώρο.

Αν θέλετε να ανάψετε εύκολα το τζάκι σας, το πεύκο από την κατηγορία των μαλακών ξύλων είναι μία επιλογή καθώς έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε ρετσίνι. Ωστόσο είναι επίσης και ένα ξύλο που καίγεται πιο γρήγορα από τα υπόλοιπα ενώ λόγω του ότι «σκάει» εύκολα απαιτεί και ιδιαίτερη προσοχή. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν έχει τη φλούδα. Χωρίς φλοιό δε σκάει καθόλου.

Η διάσημη ελιά ανάβει επίσης σχετικά εύκολα. Καθώς καίγεται αργά, παρατείνοντας έτσι τη διάρκεια της φωτιάς, αποτελεί ένα δημοφιλές καυσόξυλο και οικονομική λύση για τη θέρμανση στον χώρο.

 

Ξήρανση και Φύλαξη

Άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό των ξύλων που προορίζονται για καύση είναι η ξήρανσή τους. Πράγματι, οι κορμοί μετά την κοπή πρέπει να παραμείνουν στον ήλιο για να χάσουν το κλασικό πράσινο χρώμα τους. Αν η ξήρανση δεν γίνει σωστά, το καυσόξύλο μπορεί να προκαλεί αυτό τον ενοχλητικό καπνό όταν καίγεται στο τζάκι μας – δηλαδή να «καπνίζει». Αλλά και να βγάζει σπίθες λόγω της τανίνης – το φυσικό συντηρητικό που διασκορπίζεται όταν οι κορμοί μείνουν εκτεθειμένοι στις καιρικές συνθήκες για περίπου δύο χρόνια.

Είναι επομένως προφανές ότι τα ξύλα που έχουν κοπεί για τζάκι θα πρέπει να έχουν παραμείνει αχρησιμοποίητα για αρκετό διάστημα ώστε να στεγνώσουν. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να είναι και προστατευμένα ώστε να μειωθεί η περίσσια υγρασία.

Σίγουρα για πολλούς θα είναι οικεία η εικόνα με τα στοιβαγμένα ξύλα, δίπλα στο χωριάτικο σπίτι – ειδικά σε ορεινές περιοχές όπου το κρύο διαρκεί περισσότερο μέσα στο έτος. Οι παππούδες μας ήξεραν ότι τα καυσόξυλα πρέπει να τακτοποιούνται σύμφωνα με τον τύπο τους και ανάλογα τη χρήση. Έτσι και σήμερα, τα ξύλα στοιβάζονται τόσο ανάλογα με το είδος όσο και με το μέγεθος.

Εκτός από την αποθήκευση των κορμών σε προστατευμένους και αεριζόμενους χώρους, -προκειμένου να επιτευχθεί ο σωστός βαθμός υγρασίας, περίπου 10-15%.

Κλασικό και ενεργειακό τζάκι

Το κλασικό, συμβατικό τζάκι που συνήθως έχει μεγάλο άνοιγμα επιτρέπει περισσότερες επιλογές. Γενικά, τα ανοιχτού τύπου τζάκια είναι πιο απλά στη χρήση καθώς η μεγάλη καμινάδα και συνάμα η είσοδος οξυγόνου ευνοούν το άναμα των καυσόξυλων. Επιπλέον, η επάρκεια χώρου επιτρέπει την επιλογή καυσόξυλων μεγαλύτερων διαστάσεων.

Η χρήση ενεργειακών τζακιών, ειδικά στην Αττική και τις μεγάλες πόλεις είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια. Και όχι άδικα αφού πρόκειται για μία πολύ οικονομική λύση θέρμανσης σε συνδυασμό με τη μοναδική ατμόσφαιρα που προσφέρει το τζάκι. Ωστόσο, στην περίπτωση που διαθέτετε ενεργειακό τζάκι η επιλογή των καυσόξυλων θα πρέπει να γίνει με άλλα κριτήρια.

Ένα πρώτο στοιχείο που πρέπει να προσέξετε κατά την επιλογή των καυσόξυλων για το ενεργειακό σας τζάκι είναι κατ’ αρχάς να είναι «καθαρά», δηλαδή να μην παράγουν πολύ καπνό. Έτσι, είναι καλύτερα να αποφύγετε ξύλα από κωνοφόρα δέντρα όπως το πεύκο και το έλατο, τα οποία έχουν μεγάλες ποσότητες ρητίνης. Επίσης, συνίσταται να αποφεύγετε τα κυπαρίσσια και τη ρίζα ελιάς η οποία ίσως να έχει μικρές ποσότητες από χώμα, προκαλώντας επομένως αρκετό καπνό κατά την καύση.

Αν λοιπόν επιθυμείτε τη μέγιστη απόδοση για το ενεργειακό σας τζάκι, προτιμήστε συνδυασμούς ξύλων, όπως: οξιά-δρυς, οξιά-ελιά, οξιά-πουρνάρι ή οξιά-πορτοκαλιά. Οι συνδυασμοί αυτοί όχι μόνο εξασφαλίζουν εύκολο άναμμα και φλόγα που διαρκεί αλλά και –ακριβώς λόγω της διάρκειας- εξοικονόμηση χρημάτων. Μήπως όμως το ενεργειακό σας τζάκι είναι «κασέτα», δηλαδή κλειστού τύπου; Και πάλι προτιμήστε τους παραπάνω συνδυασμούς καυσόξυλων. Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή προτιμήστε ξύλα με μικρότερες διαστάσεις ώστε να χωρούν στο τζάκι αλλά και στο σημείο που θα τα αποθηκεύσετε.

Η καλύτερη εποχή πάντως για να προμηθευτεί κανείς τα καυσόξυλα για το ενεργειακό τζάκι του είναι ακριβώς οι καλοκαιρινοί μήνες καθώς έτσι πετυχαίνει όσο το δυνατόν λιγότερη υγρασία – και άρα καλύτερη απόδοση.

Ποια είναι η διαφορά σε 1 κυβικό σε σάκους (τσουβάλια), με 1 κυβικό στοιβαγμένο;

Ο μέγα σάκος έχει διάσταση 1m x 1m x 1m ύψος, και μέσα σε αυτό το σάκο βάζουμε τα καυσόξυλα τα οποία δεν είναι στοιβαγμένα, αλλά χύμα. Συνήθως τα ξύλα τοποθετούνται σε 11-12 σάκους (τσουβάλια) για μεταφορά για αυτό και ονομάζετε 1 κυβικό χύδην (χύμα). Το κόστος είναι μικρότερο. Το κυβικό σε παλέτα, εννοούμε, τα καυσόξυλα τα οποία, τα έρχονται στο χώρο σας, τοποθετούνται – στοιβάζονται  όπου  και όπως επιθυμείτε  και μπορείτε να επαληθεύσετε και εσείς τον όγκο τους, ο οποίος θα είναι 1 κυβικό μέτρο. Το κόστος για αυτό το κυβικό είναι μεγαλύτερο από 1 κυβικό χύδην. Στη ουσία και οι δύο περιπτώσεις, είναι το ίδιο πράγμα, καθώς το 1 κυβικό χύμα, αντιστοιχεί σε 0,8 κυβικά της παλέτας.  Πολλές φορές, λόγο φόρτου εργασίας, η μεταφορά παλέτας ανάμεικτα π.χ. οξιά-δρυς-ελιά, μπορεί να έρθει σε εσάς επάνω στο φορτηγό εκτός παλέτας. Σε κάθε περίπτωση, θα μεταφερθεί, θα στοιβαχτεί και θα μετρηθεί μπροστά σας.

Ποια η διαφορά ξερού ξύλου με υγρασία, ή βρεγμένου?

Τα ξύλα πρέπει να είναι σκεπασμένα σε υπόστεγα ή σε κλειστούς χώρους  και να είναι ξερά. Να έχουν στεγνώσει από τους χυμούς τους και τα υγρά τους, και αυτό μπορείτε να το προσέξετε, εάν παρατηρήσετε τη φλούδα τους, η οποία ή δεν υπάρχει ή μπορεί να βγει εύκολα. Τα καυσόξυλα πρέπει να έχουν υγρασία έως 8-9%. Αυτό όμως αλλάζει, εάν κάνουμε τη μέτρηση Δεκέμβριο, Ιανουάριο και γενικά μήνες με αρκετή υγρασία. Αυτό συμβαίνει όχι επειδή βρέχονται τα καυσόξυλα, αλλά επειδή απλά απορροφούν, την υγρασία από το περιβάλλον. Η υγρασία εκείνους τους μήνες μπορεί να φτάσει μέχρι και 16-17%.

Πως είστε σίγουροι ότι θα παραλάβετε 1 κυβικό καυσόξυλα?

Δεν είναι κανείς σίγουρος. Για αυτό το λόγο να ζητάτε από τους πωλητές καυσόξυλων να στοιβάζουν και να μετρούν τα ξύλα μπροστά σας.

Πόσα κιλά είναι 1 κυβικό ξύλα;

Αυτή η ερώτηση δεν μπορεί να απαντηθεί, καθώς μπορούν να σας φέρουν 1 κυβικό ξύλα, σε τσουβάλια και το κάθε τσουβάλι να είναι 50-55 κιλά, ή το κάθε τσουβάλι να είναι 35-40 κιλά. Άρα το βάρος εξαρτάτε από το είδος του ξύλου και το πόσο ξερό ή φρέσκο είναι.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Agrowood