Σε εξέλιξη βρίσκεται στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας με τίτλο «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου – Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων». Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος αποτελεί η εγγραφή 167 βουλευτών που ζήτησαν να λάβουν τον λόγο, ενώ αναμένονται τις επόμενες ημέρες και οι παρεμβάσεις του πρωθυπουργού και των αρχηγών των κομμάτων.
Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024, 08:02 / Τελευταία Ενημέρωση: 18:22
Με το νομοσχέδιο, η κυβέρνηση συνεχίζει την πορεία των ριζικών μεταρρυθμίσεων στη χώρα μας είπε ο εισηγητής της πλειοψηφίας και βουλευτής της ΝΔ Λευτέρης Κτιστάκης. Σημείωσε ότι «αυτή η πορεία αποτυπώνεται σε ολόκληρο το σχέδιο νόμου και όχι μόνο στο Δ΄ μέρος, αυτό για τα νομικά πρόσωπα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στο οποίο έχει επικεντρωθεί πολύ περισσότερο ο δημόσιος διάλογος». Όπως είπε, τα δύο πρώτα μέρη ενδυναμώνουν το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο αντίστοιχα, ενώ το τρίτο μέρος ενισχύει τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση, υιοθετώντας μάλιστα τη μεγάλη πλειοψηφία των προτάσεων των πρυτάνεων.
Μιλώντας για τις ρυθμίσεις που αφορούν στα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια, είπε ότι «αντιμετωπίζουν το ζήτημα της παροχής υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα μας, με βάση τις ανάγκες και τις επιταγές τής σύγχρονης εποχής». Αναφερόμενος στη συζήτηση για τη συνταγματικότητα των σχετικών άρθρων είπε ότι «το νόημα των διατάξεων του Συντάγματος προσδιορίζεται όχι από την προσωπική βούληση των συντακτών, αλλά αντικειμενικά, δηλαδή από την ένταξη και τη θέση τού συγκεκριμένου κανόνα στο όλο σύστημα της ισχύουσας έννομης τάξης, καθώς και από τις μεταβαλλόμενες κοινωνικές και εν γένει συνθήκες». Το Σύνταγμα, προσέθεσε, επιδιώκει να αποκτήσει το στοιχείο της μακροβιότητας και με τις διατάξεις επιχειρεί να τυποποιήσει νομικά τον μακρύ ιστορικό σκοπό του».
Για εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων επέκρινε την κυβέρνηση, ο εισηγητής του μειοψηφίας Διονύσης Καλαματιανός, ο οποίος ζήτησε την απόσυρση του νομοσχεδίου. Το νομοσχέδιο αποτελεί πολιτική επιλογή τής κυβέρνησης για την υλοποίηση του νεοφιλελεύθερου «δόγματος Πισσαρίδη, που επιτάσσει τη μετατροπή της εκπαίδευσης από δημόσιο αγαθό σε αγοραίο προϊόν» είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και συνέχισε: «Η ακαδημαϊκή έρευνα δεν μπορεί να είναι εμπόριο, δεν μπορεί να είναι επιχείρηση». Υπογράμμισε επίσης ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο πρέπει να διαφυλαχθεί και να ενισχυθεί και όχι να ορίζεται και να κατευθύνεται από τους νόμους της αγοράς.
Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής είναι «απολύτως απέναντι σε κάθε μεθόδευση διάρρηξης του Συντάγματος» είπε ο αγορητής του κόμματος, Στέφανος Παραστατίδης. «Συνιστά πατριωτικό μας καθήκον η τήρηση του Συντάγματος, λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι δεν αρκεί να είμαστε μονάχα φρουροί του Συντάγματος, αλλά και σύγχρονοι διαμορφωτές του, πάντα θεσμικά, στην συζήτηση για την αναθεώρησή του», είπε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και προσέθεσε: «Σε φραντσάιζ ”παραρτήματα”, που θα μοιάζουν με πανεπιστήμια και θα παροξύνουν μια Ελλάδα δύο ταχυτήτων, δεν συναινούμε».
Η κυβέρνηση αγνοεί αυτούς που πραγματικά αφορά αυτό το «έκτρωμα» και επιλέγει να ακούει τον ΣΕΒ, τα επιμελητήρια και τις εργοδοτικές ενώσεις, είπε η αγορήτρια του ΚΚΕ Αφροδίτη Κτενά. Δεν ακούτε την πραγματική πλειοψηφία είπε η κυρία Κτενά, καλώντας την κυβέρνηση να αποσύρει το νομοσχέδιο.
Χαίρει «ιδιαίτερης ερμηνείας» ότι το άρθρο 16 περιέχει το ρήμα «απαγορεύω» και το επίρρημα «αποκλειστικά» (από δημόσια ιδρύματα) ρώτησε ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης Κων/νος Μπούμπας. Θέλετε να ξεκινήσετε μία συζήτηση περί της αναθεώρησης του άρθρου 16; Ξεκινήστε την, με τις 180 και 200 ψήφους που χρειάζεται, και με τις δύο κοινοβουλευτικές περιόδους, όπως προστάζει ο νομοθέτης, είπε ο κ. Μπούμπας.
Το νομοσχέδιο υπονομεύει τη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση και ναρκοθετεί το παρόν και το μέλλον χιλιάδων καθηγητών, ερευνητών, φοιτητών αλλά και αποφοίτων είπε η αγορήτρια της Νέας Αριστεράς, Μερόπη Τζούφη. Θέλετε μπίζνες ακόμα και εάν είναι να παραβιαστεί το Σύνταγμα οι νόμοι και το κράτος δικαίου, προσέθεσε η κυρία Τζούφη, το κόμμα της οποίας κατέθεσε αίτηση αντισυνταγματικότητας, όπως νωρίτερα ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση και η ΚΟ Νίκη.
Πολλοί επικαλούνται το Σύνταγμα «α λα καρτ» είπε ο αγορητής της ΚΟ Σπαρτιάτες, Ιωάννης Κόντης. «Υπάρχουν κάποιοι που μας πάνε στο εκλογοδικείο και θέλουν να μοιράσουν τις έδρες μας σαν τραπουλόχαρτα […] Να είμαστε υπέρμαχοι του Συντάγματος πάντοτε και όχι όποτε μας συμφέρει, είτε ιδεοληπτικά είτε επειδή …είναι οι Σπαρτιάτες… ρίχτους στην καταβόθρα» είπε ο κ. Κόντης.
Η αγορήτρια της ΚΟ Νίκη, Ασπασία Κουρουπάκη ρώτησε εάν είναι σύμφωνο με την αρχή τής διάκρισης των εξουσιών, η κυβέρνηση να νομοθετεί αντίθετα στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκριναν επί της συνταγματικότητας ενός τόσο σοβαρού ζητήματος όπως η λειτουργία των ιδιωτικών ΑΕΙ; Ποιος ασκεί τη δικαστική εξουσία σε αυτή τη χώρα; Οι δικαστές ή οι βουλευτές; είπε η κυρία Κουρουπάκη
Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου, ξεκαθάρισε ότι «εμείς θα καταψηφίσουμε ό,τι προσκρούει στην προϋπόθεση για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν ανώτατης εκπαίδευση, δηλαδή εν προκειμένω ό,τι αφορά ιδιωτικοποίηση μέσω διδάκτρων της ανώτατης εκπαίδευσης, και θα υπερψηφίσουμε ό,τι αφορά ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου».
Τοποθετούμενη ως εισηγήτρια του κόμματός της στο νομοσχέδιο, είπε ότι η Πλεύση Ελευθερίας θα επανέρχεται στη «δέσμευση» της κυβέρνησης, «ότι πια δεν μιλάτε για υπέρβαση του Συντάγματος ούτε για υπερσυνταγματικής ισχύος ευρωπαϊκό δίκαιο αλλά μιλάτε για νομοθέτηση στο πλαίσιο του Συντάγματος [..] Και θα επανέλθουμε την ώρα που άλλοι θα σας καλούν να αναθεωρήσετε το Σύνταγμα..» είπε η κυρία Κωνσταντοπούλου.
Για προσπάθεια αντισυνταγματικής μεθόδευσης, καταστρατήγησης του Συντάγματος με απροκάλυπτα χαρακτηριστικά, εκ μέρους της κυβέρνησης, μίλησε ο Σωκράτης Φάμελλος ο οποίος πήρε το λόγο στην Ολομέλεια της Βουλής, όπου συζητείται το νομοσχέδιο για τα μηκεδροσκοπικά πανεπιστήμια, υπερασπιζόμενος την ένσταση αντισυνταγματικότητας που κατέθεσε η αξιωματική αντιπολίτευση.
Η συζήτηση του νομοσχεδίου, το οποίο περιλαμβάνει διατάξεις για την ενίσχυση του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, την αναβάθμιση του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, και την εν γένει ενίσχυση των ΑΕΙ, αναμένεται να επικεντρωθεί στις διατάξεις που αφορούν στην εγκατάσταση παραρτημάτων Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της αλλοδαπής.
Σκοπός του συγκεκριμένου μέρους του νομοσχεδίου είναι «η ρύθμιση της αδειοδότησης, εγκατάστασης και λειτουργίας στην Ελλάδα παραρτημάτων μητρικών ιδρυμάτων υπό τη μορφή Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.) κατά τρόπο σύμφωνο με τον συνταγματικό προορισμό της ανώτατης εκπαίδευσης».
Όπως σημειώνεται στο νομοσχέδιο, «η λειτουργία των παραρτημάτων – Ν.Π.Π.Ε. συμβάλλει αφενός μεν στη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης θέτοντας κριτήρια και όρους ποιότητας, αφετέρου δε στη διεύρυνση των παρεχόμενων εκπαιδευτικών ευκαιριών στη χώρα μας κατά τρόπο συμβατό με την κοινωνική αποστολή της ανωτάτης εκπαίδευσης. Επιπλέον, επιδιώκονται η προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών στη χώρα, η κάλυψη της διαρκώς αυξανόμενης εγχώριας ζήτησης για πανεπιστημιακές σπουδές, η αύξηση των δεικτών οικονομικής ανάπτυξης, η ανάσχεση της τάσης εκπατρισμού των νέων της χώρας για σπουδές σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, καθώς και ο επαναπατρισμός Ελλήνων ακαδημαϊκών και επιστημόνων για εργασία σε αντίστοιχο πανεπιστημιακό περιβάλλον στη χώρα τους.
Κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, και στη γνώμη της αντιπολίτευσης ότι το επίμαχο μέρος του νομοσχεδίου παραβιάζει το άρθρο 16 του Συντάγματος, ο αρμόδιος υπουργός Κυρ. Πιερρακάκης επικαλέστηκε σειρά διακεκριμένων συνταγματολόγων που θεωρούν τα Συντάγματα ζωντανούς οργανισμούς που «χρειάζονται φρέσκες αναγνώσεις και όχι λιτανείες». Όσο για την πρόθεση εισηγητών της αντιπολίτευσης να καταθέσουν ένσταση αντισυνταγματικότητας κατά τη συζήτηση στην ολομέλεια, ο κ. Πιερρακάκης παρατήρησε ότι η αντιπολίτευση δεν δικαιώθηκε σε καμία από τις 45 ενστάσεις αντισυνταγματικότητας που κατέθεσε από το 2019. Οι απόψεις όλων μας θα κριθούν από τη δικαστική εξουσία, στο πλαίσιο της διάκρισης των εξουσιών, είπε ο υπουργός Παιδείας.
Στην επιτροπή Μορφωτικών, και στην επί της αρχής ψηφοφορία, η ΝΔ ψήφισε «υπέρ» του νομοσχεδίου, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ, η Νέα Αριστερά, η ΚΟ Σπαρτιάτες, και η ΚΟ Νίκη ψήφισαν «κατά», ενώ η Ελληνική Λύση και η Πλεύση Ελευθερίας εξέφρασαν την επιφύλαξή τους.
Στο συζητούμενο νομοσχέδιο έχουν επίσης κατατεθεί δύο τροπολογίες της κυβέρνησης: Με την πρώτη αυξάνεται το στεγαστικό επίδομα των φοιτητών στα περιφερειακά πανεπιστήμια της χώρας, κατά 500 ευρώ. Με τη δεύτερη τροπολογία προβλέπονται – μεταξύ άλλων – ρυθμίσεις κοινωνικής προστασίας προς πολίτες μετά από θεομηνίες και φυσικές καταστροφές καθώς και ρυθμίσεις για την επαναπρόσληψη πυροσβεστών εποχικής απασχόλησης.