Τους βασικούς άξονες της μεταρρύθμισης του δημόσιου συστήματος επικουρικής ασφάλισης που σχεδιάζει η κυβέρνηση παρουσίασε ο υφυπουργός Εργασίας, αρμόδιος για την Κοινωνική Ασφάλιση, Πάνος Τσακλόγλου, στα μέλη της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής της Βουλής για την Παρακολούθηση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης.
«Αν το σύστημα δεν αλλάξει, τότε όχι απλώς πηγαίνουμε προς τον βράχο αλλά γκαζώνουμε προς αυτόν», προειδοποίησε ο υφυπουργός, ο οποίος παρουσίασε τα στοιχεία και τις προβλέψεις για την επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος, για να υπογραμμίσει ότι «η δημιουργία “ατομικού κουμπαρά” για κάθε νέο ασφαλισμένο μετά την 1η Ιανουαρίου του 2022 έχει ως βασικούς στόχους: Την αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της γήρανσης του πληθυσμού στο ασφαλιστικό, τη δημιουργία πόρων για την επιτάχυνση της αναπτυξιακής διαδικασίας, την εξασφάλιση υψηλότερων επικουρικών συντάξεων για τη νέα γενιά και τη δημιουργία αντικινήτρων για συμμετοχή στην ανασφάλιστη “μαύρη” εργασία».
Βασικά χαρακτηριστικά μεταρρύθμισης επικουρικών συντάξεων
Όσον αφορά τα βασικά χαρακτηριστικά της προτεινόμενης μεταρρύθμισης των επικουρικών συντάξεων, ο κ. Τσακλόγλου σημείωσε ότι στηρίζεται στη διαφοροποίηση του ασφαλιστικού κινδύνου (βασική αρχή των ασφαλίσεων), μειώνοντας έτσι την υπερβολική έκθεση του συστήματος στον «δηµογραφικό κίνδυνο». Επίσης, έχει δημόσιο χαρακτήρα, προστατεύει τις υφιστάμενες συντάξεις -κύριες και επικουρικές- δημιουργεί αποταμιεύσεις, σημαντικό τμήμα των οποίων θα διατεθεί για χρηματοδότηση επενδύσεων στην Ελλάδα, ενώ προωθεί τη διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων των ασφαλισμένων και αποκαθιστά την εμπιστοσύνη στο σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης, δημιουργώντας ισχυρά αντικίνητρα για την ανασφάλιστη και υποδηλωμένη εργασία.
Οι κυριότεροι λόγοι της μεταρρύθμισης, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο υφυπουργός Εργασίας, είναι:
– Η διαφοροποίηση του ασφαλιστικού κινδύνου.
– Η αύξηση των αποταμιεύσεων και επενδύσεων και οι υψηλότεροι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης.
– Οι υψηλότερες μελλοντικές συντάξεις.
– Τα ισχυρά αντικίνητρα για συμμετοχή στη «μαύρη» ανασφάλιστη εργασία.
Για τη δημογραφική γήρανση, ο κ. Τσακλόγλου τόνισε ότι την περίοδο 1980-2020, δηλσδή τα τελευταία 40 έτη:
– O αριθμός των νέων κάτω των 25 ετών μειώθηκε κατά 35%.
– Οι γεννήσεις μειώθηκαν κατά 44%.
– Οι ηλικιωμένοι (άνω των 65) σχεδόν διπλασιάστηκαν (+93%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην Επιτροπή, οι γεννήσεις στην Ελλάδα από 157.000 που ήταν το 1960 μειώθηκαν σε 148.000 το 1980, σε 103.000 το 2000 και σε 84.000 το 2019. «Αν διατηρήσουμε το σημερινό σύστημα συντάξεων κοινωνικής ασφάλισης (αποκλειστικά διανεμητικού χαρακτήρα), θα πρέπει ένας ολοένα και μικρότερος πληθυσμός εργαζομένων να πληρώνει για τις συντάξεις ολοένα και περισσότερων συνταξιούχων», επισήμανε ο υφυπουργός Εργασίας.
Το δημογραφικό πρόβλημα θα επιδεινωθεί στο μέλλον και αυτό οδηγεί σε:
– Πλήρη αντιστροφή της ηλικιακής πυραμίδας.
– Δραματική επιδείνωση του «Λόγου εξάρτησης» (εργαζόμενοι ανά συνταξιούχο).
– Διαρκώς αυξανόμενο βάρος μοιράζεται στους ώμους διαρκώς λιγότερων.
Η επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος θα έχει σημαντικά δημοσιονομικά αποτελέσματα, δηλαδή:
– Υψηλή συνταξιοδοτική δαπάνη.
– Υψηλές μεταβιβάσεις από τον προϋπολογισμό.
– Περιορισμό δυνατοτήτων για άσκηση άλλων δημοσίων πολιτικών.