Σε νέα αύξηση των επιτοκίων της κατά 0,25 μονάδες βάσης προχώρησε το απόγευμα της Πέμπτης 4 Μαΐου 2023 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Ετσι μετά την έβδομη κατά σειρά αύξηση το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ διαμορφώνεται πλέον στο 3,25%. Η απόφαση ήταν αναμενόμενη και σε μεγάλο βαθμό είχε ήδη προεξοφληθεί από τις αγορές.
Στην ανακοίνωση της η ΕΚΤ επισημαίνει ότι οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου θα διασφαλίσουν ότι τα βασικά επιτόκια πολιτικής θα φθάσουν σε επίπεδα τέτοια που θα διασφαλίζουν την έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% και θα διατηρηθούν σε αυτά τα επίπεδα για όσο διάστημα χρειαστεί.
Το Διοικητικό Συμβούλιο , τονίζεται στην ανακοίνωση, θα συνεχίσει να λαμβάνει τις αποφάσεις για τα επιτόκια σύμφωνα με τα δεδομένα που θα ισχύουν κάθε φορά.
Ειδικότερα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα συνεχίσουν να βασίζονται στην αξιολόγησή του για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το φως των νέων οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, της δυναμικής του πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.
Παράλληλα η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει τον περιορισμό του χαρτοφυλακίου ομολόγων που διακρατεί (ΑΡΡ και ΡΕΡΡ) .
Στην απόφαση αυτή συνέβαλε η μικρή υποχώρηση του δομικού πληθωρισμού τον Απρίλιο στο 5,6% από 5,7% που ήταν τον προηγούμενο μήνα. Ταυτόχρονα όμως από τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΕΚΤ διαφαίνεται ότι εξαιτίας της αύξησης του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων, οι τράπεζες περιορίζουν τις χορηγήσεις νέων χορηγήσεων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά ως αποτέλεσμα της μειωμένης ζήτησης.
Η Κρ. Λαγκάρντ προαναγγέλλει νέες αυξήσεις επιτοκίων
Στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωση του ανοδικού κύκλου των επιτοκίων εισέρχεται η Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα μετά τη σημερινή αύξηση των επιτοκίων της κατά 0,25%, η οποία, όπως ξεκαθάρισε η επικεφαλής της, Κριστίν Λαγκάρντ, δεν θα είναι η τελευταία.
Οπως ήταν αναμενόμενο, η κεντρική τράπεζα αύξησε το βασικό της επιτόκιο καταθέσεων στο 3,25%. Ετσι, από τον περασμένο Ιούλιο, η ΕΚΤ έχει αυξήσει επτά φορές τα επιτόκια της, συνολικά κατά 3,75% . Η αύξηση αυτή είναι και η μεγαλύτερη που έχει γίνει από την έναρξη της νομισματικής ένωσης.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι επειδή η σημερινή αύξηση , είναι η μικρότερη στον τρέχοντα κύκλο, υποδηλώνει την πρόθεση της ΕΚΤ ένα εισέλθει στο τελικό στάδιο αυτού του επιθετικού κύκλου σύσφιξης.
Αν και πρόσφατα στοιχεία επιβεβαίωσαν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις είναι πιο ανθεκτικές απ΄ότι αναμενόταν αρχικώς , η ασθενής πιστωτική επέκταση και τα τελευταία αποτελέσματα της Έρευνας για τον Τραπεζικό Δανεισμό δείχνουν ότι οι μέχρι τώρα αυξήσεις των επιτοκίων αφήνουν σαφή σημάδια στην οικονομία. Και αυτές οι επιπτώσεις ήταν ισχυρότερες και υλοποιήθηκαν ταχύτερα από ό,τι πιθανώς περίμενε η ΕΚΤ. Στην πραγματικότητα, στα τρέχοντα επίπεδα και με δεδομένο τον καθυστερημένο αντίκτυπο της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής τόσο στην ευρωζώνη όσο και στις ΗΠΑ, είναι υψηλός ο κίνδυνος κάθε πρόσθετη αύξηση των επιτοκίων από εδώ να αποδειχθεί ένα λάθος πολιτικής περαιτέρω.
Η σημερινή απόφαση, η οποία όπως είπε η Κριστίν Λαγκράντ ήταν σχεδόν ομόφωνη, σηματοδοτεί ότι η ΕΚΤ έχει εισέλθει στο τελικό στάδιο του τρέχοντος κύκλου σύσφιξης. Ωστόσο, όπως τόνισε, οι αυξήσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη λέγοντας χαρατκηριστικά ότι δεν θα κάνουμε παύση « καθώς έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε».
Δικαιολογώντας την σημερινή απόφαση η ίδια ανέφερε ότι οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν Οι πιέσεις στις τιμές παραμένουν ισχυρές. Ο πληθωρισμός χωρίς ενέργεια και τρόφιμα ( ο λεγόμενος δομικός πληθωρισμός ) έκλεισε τον Απρίλιο στο 5,6% τον Απρίλιο, έχοντας σημείωσε ελαφρά πτώση σε σύγκριση με τον Μάρτιο για να επιστρέψει στα επίπεδα του Φεβρουαρίου.
Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να κινείται ανοδικά από τη σταδιακή μετακύλιση των προηγούμενων αυξήσεων του ενεργειακού κόστους και των προβλημάτων που είχαν εμφανιστεί στην πλευρά της προσφοράς.
Ειδικά στις υπηρεσίες, εξακολουθεί να ωθείται υψηλότερα και από την αυξημένη ζήτηση που προκαλεί το άνοιγμα της οικονομίας και η αύξηση των μισθών.
Ειδική μνεία έκανε στις πιέσεις που προκαλούν οι μισθολογικές αυξήσεις, οι οποίες όπως υποστήριξε έχουν ενισχυθεί περαιτέρω καθώς οι εργαζόμενοι, σε ένα πλαίσιο εύρωστης αγοράς εργασίας, διεκδικούν να ανακτήσουν μέρος των απωλειών της αγοραστικής τους δύναμης που έχουν υποστεί εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού.
Παράλληλα, όμως, η επικεφαλής της ΕΚΤ αναγνώρισε σε ορισμένους κλάδους, οι εταιρείες κατόρθωσαν να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους τους, λόγω των αναντιστοιχιών μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης και την αβεβαιότητα που δημιουργεί ο υψηλός και ασταθής πληθωρισμός.
Οσον αφορά στις εξελίξεις στο μέτωπο της πραγματικής οικονομίας υποστήριξε ότι η Ευρωπαική οικονομία αναπτύχθηκε μόλις κατά 0,1% στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Ωστόσο η εγχώρια ζήτηση , και κυρίως η κατανάλωση παραμένει αδύναμη. Αντίίθετα σημάδια δυναμισμού όπως είπε εμφανίζει ο κλάδος των υπηρεσιών.
Ερωτηθείσα για τις εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο υπό το φως όσων συνέβησαν με την Credit Suisse η Kριστίν Λαγκάρντ υποστήριξε ότι οι Ελβετικές αρχές αντέδρασαν αποτελεσματικά, για την λύση της συγχώνευσης με την UBS , η οποία προκρίθηκε. Εμφανίστηκε δε καθησυχαστική αναφέροντας ότι το συγκεκριμένο «επεισόδιο» δεν συνιστά τραπεζική κρίση.