Της Έλενας Γεωργίου
Προσοχή: Όποιος αναγνώστης δεν γνωρίζει τι είναι το bitcoin, παρακαλώ να μην συνεχίσει την ανάγνωση. Μπορείτε να βρείτε σχετικές πληροφορίες σε αξιόλογα άρθρα που έχουν δημοσιευθεί στο internet. Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι η ενημέρωση, με απλή γλώσσα, του επενδυτικού κοινού, σχετικά με τους κινδύνους που ελλοχεύουν αλλά και τυχόν ευκαιρίες που αφορούν το κρυπτονόμισμα.
Στα 78.000 δολάρια που έφθασε η τιμή του την Παρασκευή 28 Φεβ. 2025, το Bitcoin σημείωσε πτώση κατά περίπου 28% από το υψηλό όλων των εποχών των 109.134 δολαρίων. Μήπως αυτή ήταν η μεγάλη πτώση που περιμέναμε για το Bitcoin; Δεν θα το έλεγα….
Όπως μπορείτε να δείτε και στην εικόνα με τον πίνακα που επισυνάπτω, το κρυπτονόμισμα έχει σημειώσει πολύ μεγαλύτερες πτώσεις κατά τη διάρκεια της 16ετούς ζωής του. Κάποιες σημαντικές διορθώσεις συνέβησαν στα 1-2 έτη μετά το halving, στους λεγόμενους «χειμώνες κρυπτογράφησης». Θα γίνει και εφέτος ή του χρόνου το ίδιο; ΦΥΣΙΚΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ και όποιος σας πει ότι μπορεί να προβλέψει την τιμή του btc ή κάποιου άλλου crypto, ψεύδεται ή προσπαθεί να σας εξαπατήσει.
Bitcoin: Οι κυριότερες διορθώσεις από τα υψηλά όλων των εποχών (2010-2025)
Το Halving είναι ένα συμβάν κατά το οποίο μειώνονται στο μισό ο αριθμός των bitcoin που εισέρχονται σε κυκλοφορία. Ο Σατόσι Νακαμότο (Satoshi Nakamoto) που το δημιούργησε, σκόπευε ο αριθμός των bitcoins που εισέρχονται στην κυκλοφορία να είναι πεπερασμένος, στα 21 εκατομμύρια, οπότε το πρωτόκολλο επιδιώκει να ελέγχει την ποσότητα των νέων νομισμάτων που εισέρχονται στην αγορά. Το halving συμβαίνει κάθε 4 χρόνια όταν η ανταμοιβή των εταιριών για την εξόρυξη του bitcoin μειώνεται στο μισό, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο ρυθμός με τον οποίο δημιουργούνται νέα νομίσματα και επομένως μειώνεται η διαθέσιμη ποσότητα νέας προσφοράς. Το Bitcoin μειώθηκε για τελευταία φορά στο μισό στις 20 Απριλίου 2024, με αποτέλεσμα μια ανταμοιβή μπλοκ 3,125 BTC.
Το πρώτο bitcoin halving έγινε στις 28 Νοεμβρίου 2012, το 2ο στις 9 Ιουλίου 2016, το 3ο 11 Μαΐου 2020, το 4ο στις 20 Απριλίου 2024, το 5ο στις 17 Απριλίου 2028 κ.ο.κ. To τελευταίο halving αναμένεται να συμβεί το 2140, όταν ο αριθμός των bitcoins που κυκλοφορούν θα φτάσει τη μέγιστη προσφορά των 21 εκατομμυρίων.
Είναι καλή ιδέα να αγοράσετε Bitcoin τώρα;
Η πραγματική ερώτηση που πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας δεν είναι αν τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να επενδύσετε σε bitcoin ή σε κάποιο άλλο κρυπτονόμισμα. Μάλλον, η εστίασή σας θα πρέπει να είναι στο αν «έχει μια μακροπρόθεσμη θέση στο χαρτοφυλάκιό σας, ανάλογα με τους στόχους σας και την ανοχή κινδύνου». Εάν μια πτώση 50% θα σας κάνει να πανικοβληθείτε, αυτό πιθανότατα δεν είναι η επένδυση για εσάς, ειδικά βλέποντας ότι στο παρελθόν έχει σημειώσει απώλειες της τάξεως του 80 ή 90%.
Το Bitcoin είναι μια επικίνδυνη επένδυση με υψηλή μεταβλητότητα και γενικά θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνο εάν έχετε υψηλή ανοχή κινδύνου, είστε ήδη σε ισχυρή οικονομική θέση και έχετε την πολυτέλεια να απωλέσετε, έστω και λογιστικά, ένα μεγάλο μέρος της επένδυσής σας. Ειδικά στα επίπεδα που έχει φτάσει σήμερα, ανεξάρτητα της πρόσφατης πτώσης.
Σε περίπτωση που ξεκινήσει η πτώση, το μπιτκόιν είναι πιθανόν να μην σταθεί στο 28-30% και φυσικά να συμπαρασύρει και την υπόλοιπη αγορά των κρύπτο. Η μελέτη της κίνησης που έκανε στο παρελθόν μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποτελεί οδηγό για το μέλλον.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι πιθανοί νέοι επενδυτές αντιμετωπίζουν ένα δίλημμα. Κατά τη διάρκεια μιας πτωτικής αγοράς (bear market) αναρωτιούνται αν το bitcoin έχει πεθάνει για τα καλά αυτή τη φορά και τα μέσα ενημέρωσης τους λένε ότι είναι κακό πλέον καθώς εδώ και μιάμιση δεκαετία έχασαν τεράστια κέρδη. Κατά τη διάρκεια μιας ανοδικής αγοράς (bull market), αναρωτιούνται αν θα μπουν πολύ αργά και θα υποστούν πτώση 80% αμέσως μετά την αγορά. Και οι δύο αυτές ανησυχίες είναι κατανοητές.
Σημειώνω, ότι συνεχίζω να βλέπω θετικά την απόφαση κάποιου να έχει μέρος του επενδυτικού του χαρτοφυλακίου σε bitcoin. Από τότε που τοποθετήθηκα για 1η φορά, η τιμή του έχει αυξηθεί πάνω από 10 φορές και εξακολουθώ να μην βλέπω έναν επιτακτικό λόγο να πουλήσω όλη τη θέση μου ή να το θεωρήσω ιδιαιτέρως υπερτιμημένο. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι έχει πολλά περιθώρια να τρέξει ψηλότερα τα επόμενα χρόνια. Φυσικά μια διόρθωση 30,40 ή 50% είναι business as usual. Δεν μπορώ να σας πω με βεβαιότητα τι θα κάνει η τιμή του bitcoin σε οποιοδήποτε δεδομένο χρονικό πλαίσιο και θα συνιστούσα να μην εμπιστεύεστε οποιονδήποτε λέει ότι μπορεί. Πρότεινα αγορές σε bitcoin από τότε που διαπραγματευόταν στα 7.000 δολάρια, αλλά ποτέ δεν ξέρω πραγματικά τι θα κάνει σε μια δεδομένη περίοδο πολλών μηνών. Τονίζω, ότι μια πτώση μεγαλύτερη του 50% είναι πολύ πιθανή να συμβεί ανά πάσα στιγμή.
Θα έλεγα πως μια ανοδική επενδυτική διατριβή που περιλαμβάνει την αγορά και τη διακράτηση σε bitcoin καταλήγει σε δύο κύρια σημεία:
-Το πρώτο σημείο είναι ότι σε έναν κόσμο κεντρικών λογιστικών βιβλίων κλειστού κώδικα, ένα αποκεντρωμένο καθολικό ανοιχτού κώδικα είναι πολύτιμο. Συγκεκριμένα, πόσο πολύτιμο είναι δύσκολο να πει κανείς, αλλά αυτή τη στιγμή στα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια που έχει «κεφαλαιοποίηση» το bitcoin αξίζει μόνο περίπου το 0,2% του παγκοσμίου κεφαλαίου. Θα έπρεπε να είναι περίπου 10 φορές η τιμή από εδώ για να φτάσει στην κεφαλαιοποίηση του χρυσού, η οποία είναι μόνο το 2% του παγκόσμιου κεφαλαίου. Όποια κι αν μπορεί είναι η «δίκαιη» τιμή του, νομίζω ότι είναι πολύ μεγαλύτερη από το σημείο που βρίσκεται τώρα. Σίγουρα θέλω (και έχω) περισσότερο από το 0,2% του δικού μου κεφαλαίου σε bitcoin, όπως και πάνω από το 2% που θα έπρεπε να έχω σε χρυσό (και εκεί έχω μεγαλύτερο ποσοστό του χ/φ μου).
– Το δεύτερο σημείο είναι ότι αυτά τα αποκεντρωμένα λογιστικά βιβλία ανοιχτού κώδικα έχουν αποτελέσματα δικτύου, και επομένως το μεγαλύτερο και πιο ισχυρό είναι το πιο πολύτιμο μακράν. Εάν κάποιος περιμένει ότι το btc θα διαταραχθεί εντελώς κάποια στιγμή, τότε μπορεί λογικά να αποφύγει να επενδύσει σε αυτό. Αν αντ’ αυτού προβλέπει ότι θα συνεχίσει να ενημερώνεται και θα παραμείνει στην ηγετική θέση με τον σχετικά απλό σχεδιασμό του, όπως έχουν άλλα πρωτόκολλα επικοινωνίας για δεκαετίες, τότε έχει μια δυνητικά αόριστη αναμενόμενη διάρκεια ζωής.
Τι θέλω να πω, περιγράφοντας το bitcoin ως ηγετικό πρωτόκολλο επικοινωνίας: Τεχνολογίες όπως το Ethernet, το Internet Protocol, το Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) και το Universal Serial Bus (το γνωστό σε όλους μας USB) είναι από τα βασικά πρότυπα επικοινωνίας της εποχής μας. Από αυτά, το USB είναι το νεότερο σε ηλικία 28 ετών, ενώ μερικά από τα άλλα στη λίστα είναι άνω των 50 ετών και συνεχίζουν να παραμένουν ισχυρά. Όταν ένα πρωτόκολλο κερδίζει τον ανταγωνισμό στη φάση υιοθέτησής του, εδραιώνεται με ένα ισχυρό αποτέλεσμα δικτύου για τουλάχιστον δεκαετίες, και δεν γνωρίζουμε ακόμη πραγματικά τη διάρκεια ζωής του ανώτερου ορίου που θα έχουν αυτά τα πρωτόκολλα επικοινωνίας, επειδή μέχρι στιγμής η απάντηση ήταν ότι διαρκούν επ’ αόριστον.
Τι αντικατέστησε το USB; Το USB 2. Τι αντικατέστησε το USB 2; Αυτό ήταν το USB 3. Και τώρα είναι μέχρι το USB 4. Το Ethernet έχει περάσει από μια μεγαλύτερη σειρά αναβαθμίσεων. Αυτά τα καλώδια δικτύου βρίσκονται στην όγδοη έκδοση τώρα.
Ας δούμε όμως κάποιους από τους παράγοντες που δύναται να επηρεάσουν την τιμή του bitcoin.
-
Ειδησεογραφία:
Μία είδηση, όπως για παράδειγμα ότι ο Τραμπ (που είναι από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές του bitcoin) αποφάσιζε τη δημιουργία ομοσπονδιακού αποθεματικού Bitcoin (Federal Bitcoin Reserve). Προτεινόμενη από προσωπικότητες με επιρροή αυτή η πολιτική προβλέπει ότι το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ θα αποκτήσει Bitcoin για να ενισχύσει τον ισολογισμό του. Οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι αυτή η κίνηση θα μπορούσε να εδραιώσει τον ρόλο του Bitcoin ως στρατηγικού αποθεματικού περιουσιακού στοιχείου, παρόμοιο με τον χρυσό. Ιστορικά, οι απόψεις του Τραμπ για το Bitcoin κυμαίνονταν από σκεπτικισμό έως επιφυλακτική αισιοδοξία. Ενώ κάποτε αποκαλούσε το Bitcoin απειλή για το δολάριο, πρόσφατες δηλώσεις δείχνουν μια πιο διαφοροποιημένη προοπτική.
Από την άλλη, ανά πάσα στιγμή ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα μπορούσε να λάβει μια απόφαση που να στείλει την αγορά κρυπτονοσμάτων στα τάρταρα και να γκρεμίσει την τιμή του bitcoin. Άλλωστε Τραμπ και Μασκ το έχουν πράξει και στο παρελθόν, πιθανώς εκμεταλλευόμενοι τις αυξομειώσεις στις τιμές, ενώ και η προηγούμενη πρόεδρος της βουλής των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, είναι «θρύλος» στην Wall Street για τις επιτυχημένες προβλέψεις της σε μετοχές, γεγονός που «πιθανόν» να οφείλεται στην προνομιακή της πληροφόρηση.
Επίσης ο «θόρυβος» που σηκώνουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όταν η τιμή ανεβαίνει και όλοι σπεύδουν από FOMO (Fear Of Missing Out) να αγοράσουν ώστε να μην χάσουν την επενδυτική ευκαιρία ή όταν κατακρημνίζεται και όλοι πουλάνε όσο-όσο. Έχω γράψει παλαιότερα για την ψυχολογία της αγέλης.
Προσθήκη: Ήδη, λίγη ώρα πριν την ανάρτηση του άρθρου, η τιμή του Bitcoin (BTC) ξεπέρασε τα 91.000 δολάρια την Κυριακή, αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ένα στρατηγικό απόθεμα κρυπτογράφησης για τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Στην αρχική του ανακοίνωση, ο Τραμπ ανακοίνωσε τα XRP, Solana (SOL) και Cardano (ADA) ως κρυπτονομίσματα που θα συμπεριληφθούν στο αποθεματικό και αργότερα είπε ότι το BTC και το ETH θα αποτελούν επίσης μέρος του. Κέρδη 8% σε 24 ώρες για το bitcoin, 11,6% για το Ethereum, 31% για το XRP, 21% για το SOLANA και 70% για το CARDANO!!!. Μήπως κάποιοι που γνώριζαν τα νέα αγόραζαν τις προηγούμενες μέρες που έπεφταν τα νομίσματα?
-
Ρευστότητα:
Είναι απολύτως λογικό, ότι εφόσον υπάρχει πακτωλός χρηματικών διαθεσίμων, κάποια απ’ αυτά να τοποθετηθούν στην αγορά των κρυπτονομισμάτων και ειδικά στο btc. Σε γενικές γραμμές, εάν περιμένετε μια σημαντική συρρίκνωση της παγκόσμιας πίστωσης, η συναλλαγματική ισοτιμία του bitcoin είναι πολύ πιθανό να υποχωρήσει. Από την άλλη πλευρά, εάν αναμένετε επέκταση των πιστωτικών ή/και δημοσιονομικών ελλειμμάτων, τότε η τιμή του bitcoin είναι πιθανό ανέβει περεταίρω.
-
Βάση τιμής προς κόστος
Όπως συμβαίνει και στις μετοχές, η τιμή του bitcoin ανά πάσα στιγμή δεν είναι απαραίτητα η «πραγματική» τιμή. Είναι η οριακή τιμή των νομισμάτων που διαπραγματεύονται αλλάζοντας χέρια την τρέχουσα στιγμή. Αυτό ισχύει τόσο κατά τη διάρκεια των ευφορικών ανοδικών αγορών, όσο και των απογοητευμένων bear markets (πτώσεων).
Όταν περισσότερα νομίσματα (σε όγκο) αλλάζουν χέρια σε μια υψηλή τιμή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αυτό μας δίνει ένα ισχυρότερο σήμα τιμής από ό,τι αν διαπραγματεύονταν λίγα νομίσματα σε αυτήν την τιμή κατά τη διάρκεια ενός σύντομου χρονικού διαστήματος.
Για να το αναλύσω λίγο περισσότερα αυτό, εξετάζω τη βάση του κόστους. Δεν μπορούμε να δούμε απευθείας τον όγκο συναλλαγών σε οποιοδήποτε χρηματιστήριο ή σε οποιονδήποτε συγκεκριμένο μεσίτη (εκτός από αυτό που αναφέρουν, το οποίο μπορεί να είναι σωστό), αλλά μπορούμε να μετρήσουμε την τιμή στην οποία το bitcoin κινείται στο blockchain, συμπεριλαμβανομένων προς και από ανταλλακτήρια και μεσίτες σε όλο τον κόσμο.
Η βάση κόστους bitcoin στην αλυσίδα είναι ένα μέτρο της αξίας του συνολικού δικτύου Bitcoin, με κάθε νόμισμα (ή τεχνικά κάθε UTXO – Unspent Transaction Output) να αναφέρεται στην τιμή στην οποία το νόμισμα κινήθηκε τελευταία φορά. Ένα UTXO αντιπροσωπεύει ένα ορισμένο ποσό κρυπτονομίσματος που έχει εξουσιοδοτηθεί από έναν αποστολέα και είναι διαθέσιμο να δαπανηθεί από έναν παραλήπτη.
Μιας που η ορολογία είναι δύσκολη για τους αμύητους, να δώσω ένα παράδειγμα ώστε να γίνω περισσότερο κατανοητή:
Ας υποθέσουμε ότι υπάρχουν 60 χωράφια με ελιές σε ένα χωριό από το οποίο παράγεται ένα εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Ας υποθέσουμε επίσης ότι όλα τα χωράφια έχουν τον ίδιο αριθμό ελαιόδεντρων, το καθένα από τα οποία (χωράφια) εκτιμάται ότι αξίζει 50.000 ευρώ, αλλά κανένα από αυτά δεν έχει πουληθεί τους τελευταίους δύο μήνες. Ένα από αυτά πωλείται ξαφνικά για 70.000 € και δεν διαφέρει σημαντικά από κανένα από τα άλλα. Και μετά ένα άλλο πωλείται επίσης για 70 χιλιάδες ευρώ.
Πολλές από τις εκτιμώμενες τιμές για τα χωράφια θα «επανεκτιμηθούν» πλέον στα 70.000 ευρώ με βάση αυτές τις συγκρίσιμες πωλήσεις, παρόλο που μόνο το 3,3% των χωραφιών (2 στα 60) πωλήθηκαν σε αυτήν τη νέα τιμή. Οι τιμές ορίζονται στο περιθώριο (margin) και τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τα χωράφια αξίζουν πλέον 70 χιλιάδες ευρώ. Υπήρχε δηλαδή όγκος 140.000 ευρώ (δύο χωράφια για 70 χιλιάδες ευρώ το καθένα), και όμως το χωριό κέρδισε 1,2 εκατομμύρια ευρώ σε κεφαλαιοποίηση (60 χωράφια αυξήθηκαν το καθένα κατά 20 χιλιάδες ευρώ).
Εάν δέκα ακόμη ιδιοκτήτες χωραφιών του χωριού θέλουν αμέσως να πουλήσουν στα 70.000 ευρώ, θα έχουν όλοι αυτή την τιμή; Ενδεχομένως όχι. Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν υποθέσουμε ότι τα 70.000 € είναι πράγματι η νέα ρευστοποιήσιμη τιμή για τα χωράφια με ελιές σε αυτό το χωριό.
Ωστόσο, εάν τα επόμενα δύο χρόνια, 10 περισσότερα χωράφια αλλάξουν χέρια με μέση τιμή 70.000 €, τότε θα πρέπει να έχουμε περισσότερη εμπιστοσύνη ότι τα 70.000 ευρώ είναι η πραγματική νέα τιμή των χωραφιών αυτού του χωριού.
Άρα, για να αντιπαραβάλω το παράδειγμα, με όσα έγραψα για τον πραγματικό όγκο συναλλαγών στο bitcoin και τη βάση κόστους, είναι σαν να μετράμε την αξία αυτών των χωραφιών του χωριού με το άθροισμα των τιμών όλων των χωραφιών στην τελευταία τιμή πώληση τους, αντί να υποθέτουμε ότι όλα αυτά αξίζουν ξαφνικά 70.000 ευρώ απλώς και μόνο επειδή δύο από τα 60 άλλαξαν πρόσφατα χέρια στα 70.000 €. Με την πάροδο του χρόνου, καθώς περισσότερα από αυτά θα αλλάζουν ιδιοκτήτη στα 70.000 €, αρχίζει να αυξάνει τη βάση του μέσου κόστους του χωριού και μας δίνει περισσότερη εμπιστοσύνη ότι αυτή είναι πραγματικά η τιμή εκκαθάρισης των χωραφιών στο συγκεκριμένο χωριό.
Η μπλε γραμμή παρακάτω είναι η βάση κόστους για το δίκτυο, η μαύρη γραμμή είναι η κεφαλαιοποίηση αγοράς του δικτύου και η πορτοκαλί γραμμή είναι η απόκλιση από τον κανόνα μεταξύ αυτών των δύο:
Δείτε το γράφημα Live εδώ: https://www.bitcoinmagazinepro.com/charts/mvrv-zscore/
Όταν το bitcoin είναι σε ανοδική αγορά, η κεφαλαιοποίησή του τείνει να εκτείνεται πολύ πέρα από τη βάση κόστους εντός της αλυσίδας. Όταν συμβαίνει αυτό, αξίζει να είστε προσεκτικοί. Κανείς δεν μπορεί να σας πει σε ποια αναλογία βάσης κεφαλαιοποίησης αγοράς προς κόστος θα κορυφώσει για τον κύκλο, και επομένως δεν αποτελεί κορυφαίο σήμα από μόνο του, αλλά όταν είναι σε ιστορικά υψηλά θα πρέπει να κάνει έναν επενδυτή να είναι πιο προσεκτικός με τις προσδοκίες που έχει.
Όταν το bitcoin βρίσκεται σε μια βαθιά πτωτική αγορά, η κεφαλαιοποίησή του έχει πέσει ιστορικά λίγο κάτω από τη βάση του κόστους εντός της αλυσίδας. Όταν το bitcoin είναι κοντά ή κάτω από τη βάση του κόστους του, αυτό ήταν ιστορικά μια εξαιρετική ευκαιρία αγοράς και στο παρελθόν είχα προβεί σε αγορές όταν έφτασε σε αυτά τα επίπεδα. Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα φτάσει ξανά σε αυτά τα χαμηλά στο μέλλον. Ή αν συμβεί αυτό, η βάση του μέσου κόστους μπορεί να είναι υψηλότερη από την τρέχουσα τιμή.
Αυτήν τη στιγμή, το bitcoin βρίσκεται κάπου στη μέση όσον αφορά αυτή την αναλογία. Δεν είναι στα επίπεδα που ιστορικά σηματοδοτούν πολυετείς κορυφές τιμών. Αλλά είναι σε ένα επίπεδο όπου οι επενδυτές δεν πρέπει να εκπλήσσονται από περιόδους ενοποίησης.
Όταν το bitcoin εκτινάσσεται σε νέο υψηλό, αυτό είναι σαν μια «πρωτοποριακή τιμή». Είναι σαν τα πρώτα χωράφια του χωριού που πωλούνται σε νέα υψηλά επίπεδα τιμών. Και στη συνέχεια, με τους μήνες και τα χρόνια, καθώς όλο και περισσότερα bitcoin διαπραγματεύονται σε αυτές τις υψηλότερες τιμές, αυξάνει η μέση βάση του κόστους και καθιστά αυτήν την τιμή πιο πραγματική, πιο ρευστοποιήσιμη, με ένα σημαντικό βάθος αγοράς σε αυτές τις νέες υψηλότερες τιμές.
Συχνά βλέπω αναλυτές, με παραδοσιακή οικονομική παιδεία, που δεν είναι καλά μελετημένοι στο bitcoin, να συγκρίνουν κάθε τοπική αύξηση του bitcoin με τις μεγάλες κορυφές της αγοράς του 2017 ή του 2021. Ωστόσο, συχνά το κάνουν χωρίς να έχουν επίγνωση αυτών των ειδών σημάτων και χωρίς να κατανοούν ότι το επίπεδο ευφορίας είναι ποσοτικά χαμηλότερο από αυτές τις σημαντικές ιστορικές κορυφές τιμών.
Και έτσι για να επαναλάβω, ενώ οποιαδήποτε δεδομένη μέτρηση συμπεριλαμβανομένης αυτής δεν είναι σίγουρο όσον αφορά την πρόβλεψη τιμών, είναι κάτι που πρέπει τουλάχιστον να γνωρίζετε καλά πριν λάβετε σημαντικές επενδυτικές αποφάσεις ή/και πριν συγκρίνετε την τιμή ανά πάσα στιγμή με μεγάλες κορυφές του παρελθόντος.
-
Κύματα HODLer (1+ έτους)
Αυτός είναι ο τέταρτος παράγοντας και σχετίζεται με τον προηγούμενο.
Όταν το bitcoin βρίσκεται σε πτωτική αγορά, οι μακροπρόθεσμοι κάτοχοι (που κατά μέσο όρο κατανοούν αρκετά βαθιά το περιουσιακό στοιχείο) είναι γενικά απρόθυμοι να το αποχωριστούν. Σχετικά λίγοι νέοι αγοραστές εισέρχονται, και έτσι τα νομίσματα καταλήγουν στα λεγόμενα «ισχυρά χέρια» των μακροπρόθεσμων κατόχων και εκείνων που επενδύουν με dollar cost averaging, δηλαδή επενδύουν σε ίσα ποσά, σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανεξάρτητα από τα σκαμπανεβάσματα της αγοράς. Αυτό αρχίζει να δημιουργεί μια κρίση εφοδιασμού και είναι σαν ένα «κουλουριασμένο ελατήριο».
Όταν οι συνθήκες μακροοικονομικής ρευστότητας βελτιώνονται ή η κρίση της προσφοράς γίνεται πολύ οξεία, η τιμή τελικά ξεσπά. Οι υψηλότερες τιμές προσελκύουν την προσοχή των νέων αγοραστών. Οι άνθρωποι που στο παρελθόν πίστευαν ότι το bitcoin είχε πεθάνει για 3η ή 4η ή 5η φορά ξυπνούν και συνειδητοποιούν ότι τελικά αναστήθηκε ξανά.
Και σε αυτές τις νέες υψηλές τιμές, ορισμένοι μακροπρόθεσμοι κάτοχοι πωλούν σε αυτούς τους νέους αγοραστές. Οι κάτοχοι αυτοί μπορεί να έχουν κέρδη κατά 5, 10, 20 φορές ή και περισσότερο από τις τοποθετήσεις τους. Μπορεί να θέλουν να εξισορροπήσουν εκ νέου την έκθεσή τους σε περιουσιακά στοιχεία ή μπορεί να θέλουν να αναβαθμίσουν τα επίπεδα κατανάλωσής τους (να αγοράσουν επιτέλους εκείνη την Ferrari που πάντα τους έλειπε, χαχα). Είτε έτσι είτε αλλιώς, είναι πρόθυμοι να αποχωριστούν μέρος των bitcoin τους σε αυτά τα νέα υψηλά όλων των εποχών. Και ως αποτέλεσμα, τα νομίσματα διανέμονται ευρύτερα.
Αυτό το γράφημα δείχνει το ποσοστό των νομισμάτων που δεν έχουν κινηθεί στην αλυσίδα για τουλάχιστον ένα έτος. Η αναλογία αυξάνεται κατά τη διάρκεια των bear markets (πτωτικών αγορών) και στη συνέχεια μειώνεται κατά τη διάρκεια των bull markets (ανοδικών αγορών):
Δείτε το γράφημα Live εδώ: https://www.bitcoinmagazinepro.com/charts/1-year-hodl-wave/
Διαβάζω επίσης, πολλούς αναλυτές που είναι θετικοί για την τιμή του bitcoin, να εξετάζουν πράγματα όπως οι εισροές σε ETF και άλλους αγοραστές σε σχέση με τη νέα γενιά bitcoin (η οποία αυτή τη στιγμή είναι μόνο 450 νέα νομίσματα την ημέρα) και τους βλέπω να υποθέτουν ότι η τιμή θα πρέπει να φτάσει στο φεγγάρι ανά πάσα στιγμή, επειδή υπάρχουν πολύ περισσότεροι αγοραστές από ό,τι νέα bitcoin. Κατά τη διάρκεια της 7μηνης ενοποίησης τιμών από τον Μάρτιο του 2024 (λίγο πριν το halving) έως τον Νοέμβριο του 2024, πολλοί από αυτούς είχαν μπερδευτεί γιατί η τιμή δεν αυξανόταν. Πολλοί και εδώ στην Ελλάδα προεξοφλούσαν ότι το bitcoin θα κινείτο ανοδικά.
Και φυσικά, η μεταβλητή είναι ότι υπάρχουν πολλοί πωλητές σε νέα υψηλά. Η μεγαλύτερη πηγή προμήθειας για νέους αγοραστές δεν είναι από την εξόρυξη (miners) αλλά από μακροπρόθεσμους κατόχους που πωλούν. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν εξαργυρώνουν και δεν πουλούν ολόκληρη τη στοίβα τους, αλλά «τριμάρουν» τη θέση τους. Και αυτό συμβαίνει σε κάθε κύκλο κατά τη διάρκεια των ανοδικών αγορών.
Αρχές 2025 εκεί στα 105.000 δολάρια έγραψα στο λογαριασμό μου στο facebook ότι πούλησα την επιπλέον θέση που αγόρασα λίγο κάτω από τις 50.000 δολ. στη μεγάλη πτώση των αγορών αρχές Αυγούστου. Μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις που έκανα, εδώ και εδώ.
Τώρα, πίσω στο 2013, υπήρχε ένα σημείο όπου το 48,3% των νομισμάτων δεν είχε μετακινηθεί για πάνω από ένα χρόνο, παρόλο που το δίκτυο ήταν ακόμα σχετικά νέο. Η προκύπτουσα ανοδική αγορά ξεκλείδωσε πολλά από αυτά τα νομίσματα και η αναλογία έπεσε στο 35,7% το 2014. Αυτή ήταν μια μείωση της αναλογίας κατά 12,6%.
Στις αρχές του 2016, μετά από μια μακρά πτωτική αγορά στο bitcoin, το 61,5% των νομισμάτων δεν είχε κινηθεί στην αλυσίδα για περισσότερο από ένα χρόνο. Μέχρι το τέλος της διετούς ανοδικής αγοράς που ακολούθησε, λιγότερο από το 41% των νομισμάτων δεν είχε κινηθεί πάνω από ένα χρόνο. Αυτή η τεράστια αύξηση της τιμής ξεκλείδωσε πολλές πωλήσεις από μακροπρόθεσμους κατόχους, περίπου στο 20% των νομισμάτων. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο «ξεκλείδωμα» νομισμάτων σε οποιαδήποτε αγορά ταύρων (bull market).
Και στη συνέχεια το 2020, και πάλι μετά από μια μακρά bear market, πάνω από το 63,6% των νομισμάτων δεν είχε κινηθεί για πάνω από ένα χρόνο. Μέχρι το τέλος της ανοδικής αγοράς το επόμενο έτος, το ποσοστό αυτό ήταν κάτω από 54%. Για το 10% των προηγουμένως κλειδωμένων νομισμάτων είχε μετακινηθεί.
Μετά την τελευταία bear market προς το τέλος του 2023, πάνω από το 70,7% των νομισμάτων δεν είχε κινηθεί για πάνω από ένα έτος. Αυτό το ποσοστό μειώνεται στο 62,4% περίπου τώρα, και έτσι περίπου το 8,3% των προηγουμένως κλειδωμένων νομισμάτων έχει μετακινηθεί. Περιμένω ότι αυτός ο κύκλος ανόδου έχει ακόμα χώρο ανάπτυξης, αν και κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Θεωρώ χρήσιμο να παρακολουθούμε αυτά τα κύματα διανομής για να δούμε πόσα νομίσματα έχει ξεκλειδώσει μια δεδομένη bull market.
-
Γεωπολιτικά
Εάν ένας επενδυτής αναμένει μια ακραία αρνητική πολιτική αντίδραση, όπως πχ ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ να καταστήσει παράνομη την κατοχή του bitcoin, τότε φυσικά αυτό θα τους κάνει λιγότερο πιθανό να το αγοράσουν.
Από την άλλη πλευρά, εάν οι πολιτικοί ή ο εκλεγμένος πρόεδρος το υποστηρίζουν ενεργά και προτείνουν άτομα για κυβερνητικές θέσεις που είναι επίσης θετικά απέναντί του, τότε αυτό μπορεί να ενθαρρύνει ορισμένους από αυτούς να αγοράσουν, καθώς το θεωρούν ως μείωση του κινδύνου του περιουσιακού στοιχείου. Οι ψηφοφόροι και οι χορηγοί έχουν μιλήσει με αρκετά ξεκάθαρες ενέργειες τον τελευταίο καιρό. Ορισμένες χώρες όπως το Ελ Σαλβαδόρ και το Μπουτάν διατηρούν το bitcoin σε κρατικό επίπεδο τώρα, και διαβάζω ότι πρόκειται να ακολουθήσουν και άλλες. Όμως, η προαναγγελθείσα υιοθέτηση του Bitcoin ως νόμιμου χρήματος από το Ελ Σαλβαδόρ φαίνεται να υφίσταται σημαντική υποβάθμιση καθώς οι επιχειρήσεις δεν είναι πλέον υποχρεωμένες να αποδεχτούν το κρυπτονόμισμα. Μετά την αλλαγή του νόμου τον Ιανουάριο, οι φόροι δεν καταβάλλονται πλέον σε bitcoin και η αποδοχή του στον ιδιωτικό τομέα θα είναι εθελοντική. Αυτή ήταν μια είδηση που οδήγησε σε πτώση το νόμισμα τις προηγούμενες μέρες.
Πολλές χώρες έχουν υποστηρίξει διάφορες απαγορεύσεις του bitcoin, όπου προσπαθούν να το απαγορεύσουν και στη συνέχεια είτε συνειδητοποιούν ότι δεν λειτουργεί είτε ζητούν από άλλο τμήμα της κυβέρνησής τους να τις παρακάμψει και να λένε ότι η απαγόρευση ήταν υπέρβαση. Το Bitcoin είναι βασικά απλώς ένα αποκεντρωμένο υπολογιστικό φύλλο, οπότε όταν οι κυβερνήσεις προσπαθούν να το απαγορεύσουν, λέει περισσότερα για αυτές παρά για το ίδιο το περιουσιακό στοιχείο.
Και έτσι, μαζί με όλους τους διάφορους συσχετισμούς ρευστότητας και τους κύκλους διανομής εντός της αλυσίδας, είναι λογικό να γνωρίζουμε μεγάλες αλλαγές προς το θετικό ή το αρνητικό όσον αφορά τη γεωπολιτική θέση του δικτύου Bitcoin. Η SEC που ουσιαστικά αναγκάστηκε από τα δικαστήρια να εγκρίνει τα spot ETF bitcoin και η εκλογή του Τραμπ, υπήρξαν πρόσφατοι καταλύτες για το περιουσιακό στοιχείο που θεωρήθηκαν ευρέως ως επωφελείς για την τιμή του bitcoin από τους επενδυτές.
Θυμάμαι ότι κάποιος φίλος μου είχε στείλει ένα μήνυμα στον λογαριασμό μου στο Facebook ότι «το bitcoin είναι πολύ περίπλοκο!!!»
OK, νομίζετε ότι είναι πιο εύκολο να καταλάβει κανείς πώς λειτουργεί το ευρώ ή το δολάριο;
Ή μήπως νομίζετε ότι τα χρήματα που έχετε και κάθονται με μηδενικό τόκο στην τράπεζα, είναι δικά σας…
Δείτε κάτωθι την εικόνα και την σχετική ανάρτηση που είχα κάνει ΕΔΩ.
Κλείνοντας, επειδή έχουν εξαπατηθεί πολλοί και στην Ελλάδα, μια συμβουλή σχετικά με τους πολλούς «ειδικούς» που εμφανίζονται, κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ως ειδήμονες στα κρυπτονομίσματα, υποστηρίζοντας ότι μπορούν να σας βοηθήσουν να επιτύχετε αστρονομικά κέρδη:
Κανείς «ειδικός», που είναι πραγματικά καλός στο να βγάζει χρήματα στις αγορές, δεν χρειάζεται να σας πουλήσει μέσω συνδρομής ή με άλλο τρόπο, πώς να το επιτύχετε και εσείς. Αν το πράττει, μάλλον δεν είναι και τόσο καλός.
Αν κάποιος δεν θέλει να κατέχει bitcoin σε κάποιο ψηφιακό πορτοφόλι, μπορεί να αγοράσει και μέσω etf. Μπορείτε να ρωτήσετε τον χρηματιστή σας σχετικά.
Για τυχόν ερωτήματα μπορείτε να μου στείλετε μήνυμα στον λογαριασμό μου στο Facebook εδώ: https://www.facebook.com/profile.php?id=61556716842081
Αποποίηση ευθύνης: Ασχολούμαι με επενδύσεις από το 1998. Έχω σπουδάσει οικονομικά, μάρκετινγκ και επικοινωνία. Έχω επενδυτική θέση στο bitcoin, σε άλλα κτυπτονομίσματα, όπως και σε χρυσό, στα πλαίσια ενός διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου. Δεν προτείνω αγορά ή πώληση για το bitcoin, καθώς δεν έχω πιστοποίηση ώστε να παρέχω επενδυτικές συμβουλές. Σημειώνω ότι για το συγκεκριμένο άρθρο δεν λαμβάνω κάποια αμοιβή, ούτε επιθυμώ να λάβω και ούτε έχω ανάγκη να λάβω.
Πηγές: CoinDesk, Bitcoin Magazine Pro, LynAlden, Morgan Stanley, Goldman Sachs, Binance, Coinbase, SAI
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου χωρίς την έγγραφη άδεια της αρθρογράφου.
