Η ανησυχία συνεχίζει να εντείνεται σήμερα για 2,2 εκατομμύρια Παλαιστίνιους της Λωρίδας της Γάζας, παρά τις ελπίδες πως το Ισραήλ και η Χαμάς θα κηρύξουν νέα ανακωχή στις διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση ιδίως του Κατάρ και των ΗΠΑ.
Ο παλαιστινιακός θύλακος, πολιορκημένος, κατά μεγάλο μέρος του συντρίμμια, παραμένει βυθισμένος σε μείζονα ανθρωπιστική κρίση και η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού του απειλείται να λιμοκτονήσει, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Οι ΗΠΑ και το Κατάρ, που μαζί με την Αίγυπτο μεσολαβούν ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, λένε πως ελπίζουν να κηρυχθεί νέα ανακωχή προτού αρχίσει ο μήνας του ραμαζανιού, περί τη 10η ή την 11η Μαρτίου, που θα επιτρέψει την απελευθέρωση μέρους τουλάχιστον των περίπου 100 ομήρων που συνεχίζουν να κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας.
Σύμφωνα με πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στο παλαιστινιακό Κίνημα Ισλαμικής Αντίστασης, ή Χαμάς, όπως είναι γνωστότερο από το αρκτικόλεξο της ονομασίας του, συζητείται ανακωχή έξι εβδομάδων, ανταλλαγή ισραηλινών ομήρων με παλαιστίνιους φυλακισμένους στο Ισραήλ, με αναλογία 1:10, καθώς και η είσοδος μεγαλύτερων ποσοτήτων ανθρωπιστικής βοήθειας στον θύλακο.
Το βράδυ προχθές Δευτέρα ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έκανε λόγο περί «συμφωνίας των Ισραηλινών που προβλέπει ότι δεν θα εμπλακούν σε επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια του ραμαζανιού», ώστε «να μας δοθεί ο χρόνος για να βγάλουμε όλους τους ομήρους».
«Ελπίζω ότι ως την προσεχή Δευτέρα, θα έχουμε κατάπαυση του πυρός», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στον Τύπο νωρίτερα, αν και αναγνώρισε πως ακόμη δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία.
«Ασφαλώς θα καλωσορίζαμε (τη σύναψη συμφωνίας) ως το σαββατοκύριακο», δήλωσε χθες ο εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας Μάθιου Μίλερ. «Προσπαθούμε να περάσουμε τη γραμμή του τερματισμού» και «νομίζουμε πως αυτό είναι εφικτό», πρόσθεσε.
30.000 νεκροί
Ο εμίρης του Κατάρ, ο σεΐχης Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θάνι, σε επίσκεψή του στο Παρίσι, και ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, διαβεβαίωσαν εξάλλου χθες πως μοιράζονται τη βούληση να κλειστεί «πολύ γρήγορα» συμφωνία «κατάπαυσης του πυρός».
Η απελευθέρωση των ομήρων είναι απόλυτη «προτεραιότητα» για το Παρίσι, υπενθύμισε ο γάλλος πρόεδρος, ενώ ο εμίρης του Κατάρ κατήγγειλε τη «γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού», τους «εξαναγκαστικούς εκτοπισμούς» πληθυσμών και τους «βάρβαρους βομβαρδισμούς».
Ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, η χώρα του οποίου φιλοξενεί από σήμερα σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της G20 στην οποία αναμένεται να κυριαρχήσουν οι πόλεμοι στην Ουκρανία και στη Λωρίδα της Γάζας, επανέλαβε επίσης χθες την κατηγορία ότι ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διαπράττει «γενοκτονία» με θύματα «γυναικόπαιδα».
Ο πόλεμος ξέσπασε την 7η Οκτωβρίου, όταν ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς προχώρησε σε έφοδο άνευ προηγουμένου με ορμητήριο τη Λωρίδα της Γάζας στο νότιο Ισραήλ, κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους πάνω από 1.160 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα.
Κατά τη διάρκεια της επίθεσης κάπου 250 άνθρωποι απήχθησαν και οδηγήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, παραμένουν όμηροι στον παλαιστινιακό θύλακο 130 και πλέον, από τους οποίους όμως 31 θεωρείται πως είναι νεκροί, μετά την απελευθέρωση 105 και πλέον ομήρων στα τέλη Νοεμβρίου, όταν κηρύχθηκε ανακωχή.
Σε αντίποινα, το Ισραήλ ορκίστηκε να «εξαλείψει» τη Χαμάς, στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, την οποία χαρακτηρίζει, όπως και οι ΗΠΑ και η ΕΕ, «τρομοκρατική» οργάνωση.
Στους βομβαρδισμούς και στις χερσαίες επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού στον παλαιστινιακό θύλακο έχουν χάσει τη ζωή τους 29.878 άνθρωποι, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με τον χθεσινό απολογισμό του υπουργείου Υγείας της Χαμάς.
Κατά την ίδια πηγή, τουλάχιστον 91 άνθρωποι σκοτώθηκαν στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια της νύχτας σε διάφορους τομείς της Λωρίδας της Γάζας.
«Ωκεανός αναγκών»
Η διεθνής κοινότητα εκφράζει μεγάλη ανησυχία για την ανθρωπιστική καταστροφή που θα προκαλούσε χερσαία επίθεση -προαναγγελθείσα επανειλημμένα από τον ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου- στη Ράφα, πάνω στα κλειστά σύνορα της Λωρίδας της Γάζας με την Αίγυπτο, όπου έχουν παγιδευτεί κάπου ενάμισι εκατομμύριο εσωτερικά εκτοπισμένοι.
Ο επικεφαλής του Νορβηγικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (NRC) Γιαν Έγκελαντ, που έδωσε συνέντευξη από τη Ράφα στο CNN, είπε χθες πως δεν έχει «ξαναδεί ποτέ τοποθεσία να έχει βομβαρδιστεί τόσο και για τόσο πολύ καιρό με τον πληθυσμό του παγιδευμένο χωρίς καμιά δυνατότητα διαφυγής».
Οι οργανώσεις αρωγής έχουν «κατακλυστεί» μπροστά στον «ωκεανό αναγκών αυτόν», παραδέχθηκε.
Στη Ράφα βρίσκεται η μοναδική είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακο, που υπόκειται σε ισραηλινή έγκριση και φθάνει σε πολύ περιορισμένες ποσότητες. Η διανομή της στον βορρά είναι σχεδόν αδύνατη εξαιτίας των καταστροφών, των μαχών, των λεηλασιών.
«Αν δεν αλλάξει τίποτε, επίκειται άμεσα λιμός στη βόρεια Γάζα», τόνισε χθες στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ο Καρλ Σκάου, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ).
Από την 23η Ιανουαρίου, δεν έχει μπορέσει να φθάσει καμιά οχηματοπομπή με βοήθεια στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, που επικρίνει τους περιορισμούς των ισραηλινών αρχών.
«Δεν υπάρχουν καθόλου τρόφιμα εδώ. Ακόμα κι οι ζωοτροφές που είχαμε υποχρεωθεί να τρώμε τέλειωσαν», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μαρουάν Αουαντία, κάτοικος της περιοχής, προσθέτοντας: «Δεν ξέρουμε πώς θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε».
ΟΗΕ: Αναπόφευκτος ο λιμός
Ο ΟΗΕ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου χθες Τρίτη για τον «σχεδόν αναπόφευκτο γενικευμένο λιμό» στη Λωρίδα της Γάζας, ειδικά στο βόρειο τμήμα του θυλάκου που πολιορκείται από τον ισραηλινό στρατό, όπου, ελλείψει πρόσβασης στην ανθρωπιστική βοήθεια και με τις καλλιέργειες να έχουν υποστεί τεράστια καταστροφή, επαπειλείται «άμεσα».
«Αν δεν αλλάξει τίποτε, επίκειται άμεσα λιμός στη βόρεια Γάζα», τόνισε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ο Καρλ Σκάου, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ).
Από την 23η Ιανουαρίου, δεν έχει μπορέσει να φθάσει καμιά οχηματοπομπή με βοήθεια στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, που επικρίνει τους περιορισμούς των ισραηλινών αρχών.
Το βόρειο τμήμα της μικρής παλαιστινιακής περιοχής δεν είναι το μόνο που κινδυνεύει, έπειτα από σχεδόν πέντε μήνες πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και της Χαμάς.
«Αν δεν γίνει τίποτα, φοβόμαστε ότι ο γενικευμένος λιμός στη Λωρίδα της Γάζας είναι σχεδόν αναπόφευκτος», τόνισε ο Ράμες Ρατζασίγκαμ, που εκπροσώπησε τον Μάρτιν Γκρίφιθς, υπεύθυνο των Ηνωμένων Εθνών για τον συντονισμό των ανθρωπιστικών επιχειρήσεων.
«Βρισκόμαστε στα τέλη Φεβρουαρίου με τουλάχιστον 576.000 ανθρώπους στη Γάζα -το ένα τέταρτο του πληθυσμού- ένα βήμα από τον λιμό» και πρακτικά το σύνολο των 2,2 εκατ. κατοίκων να «εξαρτάται από την τρομακτικά ανεπαρκή ανθρωπιστική βοήθεια για να επιβιώσει», συνέχισε.
«Όσο καταστροφικός κι αν είναι αυτός ο πίνακας σήμερα, μπορεί μόνο να χειροτερέψει» αν η κατάσταση δεν αλλάξει, προειδοποίησε.
Η συνεδρίαση ακολούθησε ενημερωτικό σημείωμα που διένειμε στο ΣΑ την 22η Φεβρουαρίου ο Μάρτιν Γκρίφιθς, στο οποίο αναφέρεται στις συνέπειες για τη διατροφική ασφάλεια των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας.
Στο κείμενο, που περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου χθες Τρίτη, καλεί το Συμβούλιο Ασφαλείας να «εγγυηθεί την τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», αποτρέποντας τη «χρήση της στέρησης της τροφής από τον άμαχο πληθυσμού εν είδει μεθόδου διεξαγωγής πολέμου».
Με βάση «το πιθανότερο σενάριο, η αγροτική παραγωγή θα έχει κατακρημνιστεί στον βορρά ως τον Μάιο», τόνισε απευθυνόμενος στο ΣΑ ο Μαουρίτσιο Μαρτίνα, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO).
Ως τη 15η Φεβρουαρίου, το 46,2% των γεωργικών εκτάσεων είχε υποστεί καταστροφές στη Λωρίδα της Γάζας, κτίρια που αξιοποιούνται για την αγροτική παραγωγή επίσης, πάνω από το ένα τέταρτο των πηγαδιών καταστράφηκε, το μεγαλύτερο μέρος των ζώων των κτηνοτρόφων χάθηκε, ιδίως το 70% των αγελάδων και άλλων εκτρεφομένων ζώων, ενώ το 97% των υπογείων υδάτων είναι πλέον ακατάλληλο προς πόση από τους ανθρώπους.
Ανθρωπιστική βοήθεια συνεχίζει να εισέρχεται στον παλαιστινιακό θύλακο, αλλά με το σταγονόμετρο. Προχθές Δευτέρα ο επικεφαλής του Γραφείου Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA), ο Φιλίπ Λαζαρινί, υπογράμμισε μέσω X (του πρώην Twitter) ότι τον Φεβρουάριο, η βοήθεια που φθάνει στη Λωρίδα της Γάζας μειώθηκε κατά 50% σε σχέση με τον Ιανουάριο.
«Σχεδόν 1.000 φορτηγά φορτωμένα με 15.000 τόνους τροφίμων βρίσκονται στην Αίγυπτο, έτοιμα να μετακινηθούν», σημείωσε χθες ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίκ.
«Δεν είναι το Ισραήλ που εμποδίζει τα φορτηγά αυτά», αντέτεινε απευθυνόμενος στο Συμβούλιο Ασφαλείας ο Τζόναθαν Μίλερ, ο ισραηλινός αναπληρωτής πρεσβευτής στον ΟΗΕ, επιρρίπτοντας την ευθύνη στον οργανισμό και στην ανικανότητα των υπηρεσιών του να οργανώσουν τις παραδόσεις βοήθειας «αποτελεσματικά», κατ’ αυτόν.
«Δεν επιβάλλεται απολύτως κανένα όριο (…) στην ποσότητα της ανθρωπιστικής βοήθειας που μπορεί να προσφερθεί στον άμαχο πληθυσμό στη Γάζα», διαβεβαίωσε προσθέτοντας ότι το Ισραήλ από την αρχή του 2024 απέρριψε το 16% των αιτημάτων για τις παραδόσεις βοήθειας εξαιτίας του «κινδύνου» να καταλήξει «στα χέρια» της Χαμάς.
Ο Γενικός Γραμματέας και ανθρωπιστικές υπηρεσίες του ΟΗΕ ζητούν από το ξέσπασμα του πολέμου να κηρυχθεί ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός, ειδικά για να μπορέσουν να διανεμηθούν επαρκείς ποσότητες ανθρωπιστικής βοήθειας στους Γαζαίους.