Ένα πρωτοφανές χρηματοδοτικό πακέτο στήριξης για την Ουκρανία, ύψους 18 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2023, πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το πακέτο αυτό θα έχει τη μορφή δανείων με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους που θα εκταμιεύονται σε τακτικές δόσεις, δηλαδή 1,5 δισ. ευρώ το μήνα.
Παρουσιάζοντας το πρόγραμμα οικονομικής στήριξης της ΕΕ για την Ουκρανία, συνολικού ύψους 18 δισ. ευρώ για το 2023, ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις και ο Επίτροπος Προϋπολογισμού Γιοχάνες Χαν τόνισαν ότι στόχος είναι να βοηθηθεί η χώρα να διασφαλίσει τη μακροοικονομική σταθερότητα, να αποκαταστήσει τις κατεστραμμένες από τη Ρωσία βασικές υποδομές (ενεργειακές υποδομές, συστήματα ύδρευσης, δίκτυα μεταφορών, δρόμους και γέφυρες), να συνεχίσει να πληρώνει μισθούς και συντάξεις και να διατηρήσει τη λειτουργία των βασικών δημόσιων υπηρεσιών, όπως νοσοκομεία, σχολεία και στέγαση για άτομα που μετεγκαθίστανται.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η σταθερή, τακτική και προβλέψιμη οικονομική βοήθεια – κατά μέσο όρο 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ το μήνα – θα βοηθήσει στην κάλυψη σημαντικού μέρους των βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας για το 2023. Σημειώνεται δε ότι, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ουκρανία θα χρειαζόταν μεταξύ 3 και 4 δισεκατομμυρίων ευρώ το μήνα το 2023 για να διατηρήσει τις δημόσιες υπηρεσίες της. Γι’ αυτό, η στήριξη που προτείνει η ΕΕ θα πρέπει να συνοδεύεται από παρόμοιες προσπάθειες άλλων μεγάλων χορηγών, προκειμένου να καλυφθούν όλες οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για το 2023.
Η οικονομική στήριξης της Ουκρανίας θα συνοδεύεται από μεταρρυθμίσεις για την περαιτέρω ενίσχυση του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης, των μέτρων καταπολέμησης της απάτης και της διαφθοράς στην Ουκρανία. Ως εκ τούτου, ενώ θα λαμβάνονται υπόψη οι επιτόπιες εξελίξεις, η οικονομική στήριξη θα πλαισιώνεται από όρους πολιτικής, με στόχο την ενίσχυση των θεσμών της Ουκρανίας και την προετοιμασία του εδάφους για μια επιτυχημένη προσπάθεια ανασυγκρότησης, καθώς και την υποστήριξη της Ουκρανίας στην ευρωπαϊκή της πορεία.
ΠΩΣ ΘΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ ΤΟ ΠΑΚΕΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ
Βασιζόμενο σε προηγούμενα πακέτα Μακροοικονομικής Βοήθειας, αυτό το μέσο Μακροοικονομικής Χρηματοοικονομικής Βοήθειας+ (MFA+) προσφέρει υψηλή ευελιξία και πολύ ευνοϊκούς όρους για την Ουκρανία, καλύπτοντας την τρέχουσα κατάσταση της χώρας και διασφαλίζοντας ταχεία δράση για τη στήριξη του ουκρανικού λαού.
Τα κεφάλαια θα παρασχεθούν μέσω δανείων με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους, τα οποία θα αποπληρωθούν εντός 35 ετών κατ’ ανώτατο όριο, αρχής γενομένης από το 2033. Σε μια περαιτέρω έκφραση αλληλεγγύης, η ΕΕ προτείνει επίσης την κάλυψη του κόστους επιτοκίου της Ουκρανίας, μέσω πρόσθετων στοχευμένων πληρωμών από τα κράτη μέλη στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι τρίτες χώρες θα μπορούν επίσης να προσθέσουν περισσότερα κεφάλαια στο μέσο, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως επιχορηγήσεις, εάν το επιθυμούν. Στη συνέχεια, τα κεφάλαια θα διοχετευθούν μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ, επιτρέποντας στην Ουκρανία να λάβει τη στήριξη με συντονισμένο τρόπο.
Το μέσο ΜΧΣ+ θα συνοδεύεται από μεταρρυθμίσεις που θα βοηθήσουν την Ουκρανία να προχωρήσει στην πορεία της για να γίνει μέλος της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι η ουκρανική κυβέρνηση θα πρέπει να συμπληρώσει τη χρηματοδοτική στήριξη με τομεακές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων κατά της διαφθοράς και του δικαστικού συστήματος, του σεβασμού του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης και του εκσυγχρονισμού των εθνικών και των τοπικών θεσμών.
ΠΩΣ ΘΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙ Η ΕΕ ΤΟ ΠΑΚΕΤΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ
Για να εξασφαλίσει τα κεφάλαια για τα δάνεια, η Επιτροπή προτείνει να δανειστεί στις κεφαλαιαγορές χρησιμοποιώντας τη διαφοροποιημένη στρατηγική χρηματοδότησης. Αυτό θα επιτρέψει στην Επιτροπή να χρησιμοποιήσει το πλήρες χαρτοφυλάκιο των μέσων χρηματοδότησης για να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από την αγορά με τους πλέον συμφέροντες όρους, όταν αυτοί είναι απαραίτητοι.
Για να εγγυηθεί αυτό το δάνειο για την Ουκρανία, η Επιτροπή προτείνει να χρησιμοποιηθεί το περιθώριο του προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 με στοχευμένο τρόπο για την Ουκρανία. Το περιθώριο είναι η διαφορά μεταξύ του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων (δηλαδή του μέγιστου ποσού πόρων που η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από τα κράτη μέλη να συνεισφέρουν σε ένα δεδομένο έτος) και των κεφαλαίων που πραγματικά χρειάζεται για να καλύψει τις δαπάνες που προβλέπονται από τον προϋπολογισμό. Το περιθώριο, το οποίο χρησιμοποιείται ήδη για την εγγύηση του δανεισμού για προγράμματα οικονομικής βοήθειας προς τα κράτη μέλη, θα εγγυηθεί στους επενδυτές ομολόγων ότι τα ποσά που δανείζονται στην ΕΕ για τη χρηματοδότηση ουκρανικών δανείων θα αποπληρωθούν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Για να διασφαλίσει την ομαλή παράδοση του πακέτου, η Επιτροπή υποβάλλει τρεις νομοθετικές προτάσεις. Αυτά θα χρειαστούν έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ στο Συμβούλιο πριν τεθούν σε ισχύ.
Κίεβο: Η Ρωσία μετατρέπει τη Χερσώνα σε «πόλη θανάτου»
Η Μόσχα έδωσε εντολή στα στρατεύματά της να αποσυρθούν από την περιοχή της στρατηγικής σημασίας νότιας ουκρανικής πόλης της Χερσώνας, σε μια από τις μεγαλύτερες μέχρι τώρα αποτυχίες της στον πόλεμο που διεξάγει, αν και η Ουκρανία δήλωσε πως εξακολουθεί να αμφιβάλλει για το αν τα ρωσικά στρατεύματα θα εγκαταλείψουν την πόλη χωρίς να δώσουν μάχη.
Ο σύμβουλος του ουκρανού προέδρου Μιχαήλο Ποντολιάκ δήλωσε σήμερα πως η Ρωσία μετατρέπει τη Χερσώνα σε «πόλη θανάτου» και κατηγόρησε τη Μόσχα ότι ναρκοθετεί τα πάντα εκεί, από διαμερίσματα μέχρι υπονόμους, και ότι σχεδιάζει να βομβαρδίσει τη Χερσώνα από την άλλη όχθη του Δνείπερου.
«Ο ‘ρωσικός κόσμος’ είναι ακριβώς αυτό: είδα, έκλεψα, γιόρτασα, σκότωσα ‘μάρτυρες’, άφησα ερείπια και έφυγα», έγραψε ο Ποντολιάκ στο Twitter.
Ο ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη, πως οι ρωσικές δυνάμεις θα αποσυρθούν από τη δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου, στην οποία βρίσκεται η Χερσώνα, η μοναδική περιφερειακή πρωτεύουσα που είχε καταλάβει η Μόσχα από το Φεβρουάριο που εισέβαλε στην Ουκρανία.
Ο κορυφαίος διοικητής του Σοϊγκού τού είπε ότι η κίνηση αυτή γίνεται για να σωθούν οι ζωές των ρώσων στρατιωτών και για να υπερασπιστούν καλύτερα θέσεις στην άλλη όχθη του ποταμού.
Το Κίεβο εξακολουθεί να είναι επιφυλακτικό αναφορικά με τις προθέσεις της Μόσχας και σήμερα το πρωί οι ουκρανικές δυνάμεις δεν είχαν εξαπολύσει κάποια μείζονα προέλαση στην περιοχή που η Ρωσία ανακοίνωσε πως εγκαταλείπει.
Στη γραμμή του μετώπου νότια της Χερσώνας, πυκνή ομίχλη έπεσε στη διάρκεια της νύχτας και επικρατεί παγωνιά. Τα ουκρανικά στρατεύματα, που επανδρώνουν σημεία ελέγχου, προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το κρύο ενώ αρχίζει να πέφτει ελαφρό χιόνι.
Οι Ρώσοι «φεύγουν, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό όσο αν αποσύρονταν πλήρως ή ανασυντάσσονταν», λέει ο Ολέξι Αρεστόβιτς, σύμβουλος του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε βίντεο που αναρτήθηκε στο Ίντερνετ χθες, Τετάρτη, το βράδυ. Ρωσικές δυνάμεις καταστρέφουν γέφυρες καθώς αποχωρούν και ναρκοθετούν δρόμους, δήλωσε ο Αρεστόβιτς.
«Προς το παρόν, δεν γνωρίζουμε τις προθέσεις τους – θα εμπλακούν σε μάχες μαζί μας και θα προσπαθήσουν να κρατήσουν την πόλη της Χερσώνας; Κινούνται πολύ αργά», δήλωσε.
Ο ίδιος ο Ζελένσκι ανέφερε τη Χερσώνα μόνο μία φορά κατά την τηλεοπτική ομιλία που έκανε στη διάρκεια της νύκτας. Οι ουκρανικές δυνάμεις ενισχύουν τις θέσεις τους «βήμα – βήμα» στο νότο και «ο εχθρός δεν θα μας κάνει δώρα», τόνισε.
Διορισμένοι από τη Ρωσία αξιωματούχοι απομάκρυναν τις τελευταίες εβδομάδες δεκάδες χιλιάδες αμάχους από τη Χερσώνα. Το Κίεβο λέει πως έγιναν καταναγκαστικοί εκτοπισμοί, κάτι που συνιστά έγκλημα πολέμου.
Ο πρόεδρος του Μεικτού Επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Μάρκ Μίλεϊ δήλωσε πως, σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, η Ρωσία προχωρεί σε αποχώρηση από τη Χερσώνα, αν και μπορεί να χρειαστεί χρόνο για να την ολοκληρώσει. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε πως η αποχώρηση αυτή δείχνει ότι υπάρχουν «μερικά πραγματικά προβλήματα με τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις».
– Το ηθικό –
Η ανακοίνωση της αποχώρησης από τη Χερσώνα στο νότο -ένα μήνα αφότου ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προσάρτησε την περιοχή και την ανακήρυξε τμήμα της Ρωσίας για πάντα- ακολουθεί την ήττα της Ρωσίας στο βορρά και σε τμήματα της ανατολικής Ουκρανίας, αφήνοντας τη Μόσχα μόνο με περιορισμένα κέρδη από τον πόλεμό της.
Οι ρωσικές δυνάμεις εξακολουθούν να διατηρούν μερικές από τις περιοχές που κατέλαβαν στο νότο, περιλαμβανομένης μιας χερσαίας οδού που συνδέει τη Ρωσία με τη χερσόνησο της Κριμαίας που κατέλαβε το 2014, καθώς και μερικές πόλεις στα ανατολικά, οι οποίες έχουν σε μεγάλο βαθμό καταστραφεί κατά την κατάληψή τους.
Για την Ουκρανία, η οποία έχει αντέξει εννέα μήνες βομβαρδισμών και κατοχή που έχει στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες αμάχους της, μια νίκη στη Χερσώνα ενισχύει τη θέση της ότι μπορεί να νικήσει τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης και ενδέχεται να κάνει να σωπάσουν μερικές φωνές που την καλούν να διαπραγματευθεί μια συμφωνία με την οποία θα παραχωρούσε εδάφη.
Η αποχώρηση μπορεί να θέσει εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανούς εκτός ρωσικής κατοχής, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι, σε περιοχές όπως το γειτονικό Μικολάιφ, δεν θα βρίσκονται πλέον μέσα στο βεληνεκές του ρωσικού πυροβολικού, που σφυροκοπούσε σπίτια αμάχων.
Η Ουκρανία θα μπορούσε επίσης να βρεθεί σε περαιτέρω πλεονεκτική θέση.
«Αναλαμβάνοντας τον έλεγχο ολόκληρης της δυτικής όχθης του Δνείπερου, οι ουκρανικές δυνάμεις θα μπορέσουν τώρα να στοχοθετήσουν με πυροβολικό όλες τις ρωσικές αποθήκες πυρομαχικών, καθώς και κέντρα διοίκησης και ελέγχου ανάμεσα στο Δνείπερο και την Κριμαία», λέει ο Ντέιλ Μπάκνερ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας διεθνούς ασφαλείας Global Guardian.
Ο αμερικανός απόστρατος στρατηγός Μαρκ Χέρτλινγκ, πρώην διοικητής των αμερικανικών χερσαίων δυνάμεων στην Ευρώπη, έγραψε στο Twitter ότι πρόκειται για ένα περαιτέρω πλήγμα στο ηθικό των Ρώσων και θα τονώσει το ηθικό των ουκρανικών στρατευμάτων.
Ο ουκρανός στρατιωτικός αναλυτής Γιούρι Μπουτούσοφ δήλωσε πως η χρήση από τον ουκρανικό στρατό συστημάτων ρουκετών HIMARS που έχουν προμηθεύσει οι ΗΠΑ, κατέστησε τις διελεύσεις του ποταμού τόσο επικίνδυνες ώστε «η υπεράσπιση των ρωσικών θέσεων εκεί έχει καταστεί αδύνατη».
«Ας είμαστε όμως σαφείς. Οι ρωσικές δυνάμεις θα πάρουν αμυντικές θέσεις και θα μπορούν να πραγματοποιήσουν νέες επιθέσεις. Θα μπορέσουν να διατηρήσουν για κάποιο καιρό τις θέσεις τους στην ανατολική όχθη», λέει ο Γιούρι Μπουτούσοφ σε βίντεο στο YouTube.