Μαίνονται οι συγκρούσεις σε όλο το Σουδάν μεταξύ του στρατού και μιας αντίπαλης παραστρατιωτικής δύναμης καθώς μια μακροχρόνια διαμάχη εξερράγη σε μια πλήρη μάχη για τον έλεγχο του βορειοαφρικανικού έθνους.
Κυριακή 16 Απριλίου 2023, 12:13 / Τελευταία Ενημέρωση: Δευτέρα 17 Απριλίου 2023, 12:00
Οι μάχες μεταξύ της ομάδας Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης και του στρατού έπληξαν το αεροδρόμιο, το προεδρικό μέγαρο και άλλα μέρη της πρωτεύουσας Χαρτούμ, από το Σάββατο, με αναφορές για αεροπορικές επιδρομές και τουλάχιστον 100 νεκρούς σε ολόκληρη τη χώρα. Η βία ξέσπασε στη δυτική επικράτεια του Νταρφούρ, πυροδοτώντας φόβους για επιστροφή στον ολοκληρωτικό εμφύλιο πόλεμο.
Περίπου 100 άμαχοι σκοτώθηκαν στο Σουδάν όπου πυρά και εκρήξεις συντάρασσαν το Χαρτούμ αδιάκοπα σήμερα το πρωί, τρίτη ημέρα των συγκρούσεων μεταξύ του στρατού του στρατηγού Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Μπουρχάν και των ισχυρών παραστρατιωτικών δυνάμεων του του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο.
Εδώ και εβδομάδες, η σύγκρουση σιγόβραζε μεταξύ των δύο ανδρών, που εκδίωξαν μαζί την πολιτική κυβέρνηση από την εξουσία με πραξικόπημα τον Οκτώβριο του 2021, αλλά έστρεψαν ο ένας τα όπλα του εναντίον του άλλου το Σάββατο το πρωί.
Έκτοτε, οι μάχες με βαρύ οπλισμό δεν έχουν σταματήσει και γίνονται συνεχείς αεροπορικές επιδρομές -ακόμα και μέσα στο Χαρτούμ- εναντίον αρχηγείων και βάσεων των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ/FSR). Οι πρώην πολεμιστές στην πολυαίμακτη σύρραξη του Νταρφούρ που μετατράπηκαν σε τακτική παραστρατωτική δύναμη μάχονται για να πάρουν τον έλεγχο των υποδομών, στρατιωτικών και μη, της χώρας.
Μεταξύ διασταυρούμενων πυρών, οι άμαχοι πληρώνουν βαρύ τίμημα: τουλάχιστον 97 μεταξύ αυτών έχουν σκοτωθεί, όπως αναφέρει ένωση γιατρών – 56 το Σάββατο και 41 την Κυριακή, περίπου οι μισοί στο Χαρτούμ.
Οι νεκροί μαχητές ανέρχονται σε «δεκάδες», σύμφωνα με τους γιατρούς, αλλά κανένα από τα δύο στρατόπεδα δεν έχει ανακοινώσει τις απώλειές του.
Ο στρατός ανέφερε χθες βράδυ ότι η κατάσταση είναι «εξαιρετικά σταθερή» και ότι οι μάχες είναι «περιορισμένες» ενώ οι FSR δηλώνουν πως οδεύουν «αναμφίβολα» προς τη νίκη.
– Σήμα κινδύνου από τους γιατρούς-
Στην πραγματικότητα, είναι αδύνατον να γνωρίζει κανείς ποια δύναμη ελέγχει τι. Οι FSR ανακοίνωσαν ότι κατέλαβαν το αεροδρόμιο το Σάββατο, κάτι που αρνείται ο στρατός. Οι παραστρατιωτικοί δηλώνουν επίσης ότι μπήκαν στο προεδρικό παλάτι αλλά ο στρατός το διαψεύδει κι αυτό, ενώ ισχυρίζεται ότι παραμένει υπό τον έλεγχό του το αρχηγείο του γενικού του επιτελείου, ένα από τα βασικά κτίρια-σύμβολα εξουσίας στο Χαρτούμ.
Σε ό,τι αφορά την κρατική τηλεόραση, και οι δύο πλευρές δηλώνουν ότι την έχουν υπό τον έλεγχό τους. Αλλά οι κάτοικοι στις γειτονικές περιοχές δηλώνουν ότι οι μάχες συνεχίζονται, ενώ σε ό,τι αφορά το τηλεοπτικό πρόγραμμα, μεταδίδονται μόνο πατριωτικά τραγούδια, όπως όταν έγινε το πραξικόπημα.
Ενώ δεν διαφαίνεται κατάπαυση πυρός ή λύση άμεσα, γιατροί και ανθρωπιστικές οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: ακόμα και υπό κανονικές συνθήκες, στο Σουδάν τα νοικοκυριά δεν έχουν ηλεκτροδότηση παρά μόνο για μερικές ώρες την ημέρα. Σε ορισμένες συνοικίες του Χαρτούμ, η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος έχει διακοπεί από το Σάββατο, όπως και η υδροδότηση. Και τα λιγοστά μπακάλικα που ανοίγουν προειδοποιούν ότι θα αντέξουν μόνο μερικές ημέρες εάν δεν φθάσουν στην πρωτεύουσα φορτηγά με εμπορεύματα.
Μέσω διαδικτύου, οι γιατροί ανακοινώνουν διακοπές ρεύματος σε χειρουργεία, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι «αρκετά από τα εννέα νοσοκομεία του Χαρτούμ που δέχονται τραυματισμένους αμάχους δεν έχουν αίμα, εξοπλισμό μετάγγισης, ορούς που χορηγούνται ενδοφλέβια και άλλα υλικά ζωτικής σημασίας».
Οι ασθενείς -μεταξύ τους και παιδιά- και οι συγγενείς τους «δεν έχουν να φάνε και να πιουν», προειδοποιεί δίκτυο φιλοδημοκρατικών γιατρών που υποστηρίζουν ότι δεν μπορούν να αφήσουν τους νοσηλευόμενους να αποχωρήσουν με ασφάλεια, γεγονός που προκαλεί συνωστισμό.
Οι «ανθρωπιστικοί διάδρομοι» που άνοιξαν για διάστημα τριών ωρών χθες το απόγευμα οι εμπόλεμες πλευρές δεν άλλαξαν τα δεδομένα – εξάλλου, ακόμα και το διάστημα αυτό δεν σταμάτησαν οι εκρήξεις και τα πυρά στο Χαρτούμ.
-Διεθνής ανησυχία-
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε σήμερα ότι υπάρχει «κοινό αίσθημα βαθιάς ανησυχίας» των συμμάχων για τις συγκρούσεις στο Σουδάν καθώς και η κοινή άποψη ότι οι εχθροπραξίες πρέπει να σταματήσουν αμέσως και οι εμπλεκόμενες πλευρές να επιστρέψουν στο τραπέζι των συνομιλιών.
Ο Μπλίνκεν, οι δηλώσεις του οποίου έγιναν στο περιθώριο της συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών της Ομάδας των 7 (G7) που πραγματοποιείται στην Ιαπωνία, είπε ότι έχουν πραγματοποιηθεί στενές διαβουλεύσεις για τις συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένων και διαβουλεύσεων με τους εταίρους στον αραβικό κόσμο και την Αφρική καθώς και με ανθρωπιστικές οργανώσεις.
«Υπάρχει κοινό αίσθημα βαθιάς ανησυχίας για τη σύγκρουση, τη βία που συνεχίζεται στο Σουδάν. Την απειλή που τίθεται για τους αμάχους, για το σουδανικό έθνος και πιθανόν ακόμα και για την περιοχή», δήλωσε.
«Και επίσης η ισχυρή άποψη μεταξύ όλων των εταίρων μας για την ανάγκη να υπάρξει άμεση κατάπαυση πυρός και επιστροφή στις συνομιλίες -συνομιλίες που ήταν πολλά υποσχόμενες στο να θέσουν το Σουδάν σε πορεία προς την πλήρη μετάβαση σε μια πολιτική κυβέρνηση», δήλωσε.
Τις θέσεις αυτές απηχούν επίσης οι δηλώσεις του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι: «Εντέλει, το άμεσο μέλλον βρίσκεται στα χέρια των στρατηγών που εμπλέκονται σε αυτή τη σύγκρουση και τους καλούμε να βάλουν πρώτα την ειρήνη, να δώσουν τέλος στις συγκρούσεις και να επιστρέψουν στις διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο Κλέβερλι.
Νωρίτερα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε ανακοινώσεις πως θάνατοι είχαν καταγραφεί στις πολιτείες Χαρτούμ, Νότιο Κορντοφάν, Βόρειο Νταρφούρ κ.ά. Υπογράμμιζε μάλιστα πως νοσοκομεία στην πρωτεύουσα Χαρτούμ, όπου ζουν περίπου 6 εκατομμύρια πολίτες, κατακλύστηκαν από θύματα εν μέσω σφοδρών εχθροπραξιών το σαββατοκύριακο, στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν τεθωρακισμένα, πυροβόλα και αεροσκάφη. Πολλά από τα εννέα νοσοκομεία που υποδέχονται τραυματισμένους άμαχους αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε αίμα, υλικά για μεταγγίσεις και σε άλλα κρίσιμης σημασίας εφόδια. Οι διακοπές της ύδρευσης και της ηλεκτροδότησης και η έλλειψη καυσίμων για να λειτουργήσουν οι γεννήτριες των νοσοκομείων κάνουν τη λειτουργία τους ακόμη πιο δύσκολη. Αναφέρονται τεράστιες ελλείψεις προσωπικού, ιδίως αναισθησιολόγων.
Ανταποκριτές του Γαλλικού Πρακτορείου μεταδίδουν πως παράθυρα έτριζαν και κτίρια ταρακουνιούνταν από τις εκρήξεις χθες και πυρά και εκρήξεις συνεχίζουν να να ακούγονται σήμερα, σχεδόν ένα εικοσιτετράωρο αφού ξέσπασαν οι μάχες.
«Ο συνολικός αριθμός των νεκρών μεταξύ των αμάχων έφθασε τους 56», ανέφερε η Κεντρική Επιτροπή των Σουδανών Γιατρών, ανεξάρτητη οργάνωση, μέρος του δημοκρατικού κινήματος στην αφρικανική χώρα, κάνοντας επίσης λόγο για «δεκάδες θανάτους» μελών των δυνάμεων ασφαλείας, χωρίς να είναι σε θέση να δώσει συγκεκριμένο απολογισμό αυτή τη στιγμή.
Οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), με μέλη χιλιάδες παραστρατιωτικούς που έδρασαν στον πόλεμο του Νταρφούρ προτού γίνουν βοηθητικοί του στρατού, υποστήριξαν πως κατέλαβαν το διεθνές αεροδρόμιο της πρωτεύουσας, το προεδρικό παλάτι και υποδομές-κλειδιά. Ο στρατός το διέψευσε.
Ο στρατός κατηγόρησε τις ΔΤΥ πως «πυρπόλησαν πολιτικά αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένου ενός της Saudi Airlines». Η εταιρεία το επιβεβαίωσε.
Η αεροπορία κάλεσε χθες βράδυ τους πολίτες να παραμείνουν στα σπίτια τους διότι θα επιχειρούσε τη νύχτα, ενώ σήμερα κηρύχθηκε αργία στην πολιτεία του Χαρτούμ, που σημαίνει ότι δεν θα λειτουργήσουν σχολεία, τράπεζες και δημόσιες υπηρεσίες.
Τη νύχτα αναφέρθηκαν αεροπορικά πλήγματα σε βάσεις των ΔΤΥ.
Όλη μέρα χθες, οι εκκλήσεις προς τις αντίπαλες πλευρές να παύσουν πυρ διαδέχονταν η μια την άλλη: από τον ΟΗΕ, από την Ουάσιγκτον, από τη Μόσχα, από τη Ρώμη, από το Ριάντ, από την Αφρικανική Ένωση, από τον Αραβικό Σύνδεσμο, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το Πεκίνο, από τον πρώην πρωθυπουργό της μεταβατικής κυβέρνησης Αμπντάλα Χάμντοκ…
Μάταια.
Χθες, ο Αραβικός Σύνδεσμος οργάνωσε εσπευσμένα έκτακτη σύνοδο για το Σουδάν, κατόπιν αιτήματος του Καΐρου, όπου εδρεύει ο οργανισμός, και του Ριάντ. Πρόκειται για κράτη-συμμάχους του σουδανικού στρατού, που έχει εμπλακεί σε σύγκρουση με τους παραστρατιωτικούς· οι τελευταίοι επιδιώκουν να τον ανατρέψουν, πλέον θέλουν να πάρουν αυτοί την εξουσία.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, συζήτησε με τους ηγέτες των δυο πλευρών, τον αρχηγό των ένοπλων δυνάμεων στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν και τον επικεφαλής των παραστρατιωτικών, τον Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο, καθώς και με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι, και αξίωσε «να σταματήσει αμέσως η βία».
Από την πλευρά του ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν κάλεσε να «ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις». Ανέφερε μέσω Twitter πως οι συγκρούσεις ανάμεσα στον στρατό και τις ΔΤΥ «απειλούν την ασφάλεια των σουδανών πολιτών».
«Προδοσία»
Οι παραστρατιωτικοί μοιάζουν ανένδοτοι. Δεν θα σταματήσουν προτού πάρουν «τον έλεγχο όλων των στρατιωτικών βάσεων», διεμήνυσε στην κάμερα του Αλ Τζαζίρα ο επικεφαλής τους, ο στρατηγός Ντάγκλο, ή «Χαμέτι».
Προχθές βράδυ, εμφανιζόμενος σε τηλεοπτικό δίκτυο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, το Sky News Arabia, επανέλαβε πως «αναγκάστηκε» να αναλάβει δράση. «Δεν το αρχίσαμε εμείς αυτό», πέταξε. «Πρέπει ο Μπουρχάν, αυτός ο εγκληματίας, να παραδοθεί», πρόσθεσε, με ηχητικό υπόβαθρο πυρά.
«Ξέρουμε πού κρύβεσαι και θα έρθουμε να σε πιάσουμε και να σε παραδώσουμε στη δικαιοσύνη ή να σε σκοτώσουμε σαν σκυλί», διεμήνυσε.
Ο στρατηγός Μπουρχάν από την πλευρά του έχει να εμφανιστεί δημόσια από χθες το πρωί· ωστόσο τόνισε σε ανακοίνωσή του πως «κατελήφθη εξαπίνης στις εννιά το πρωί» όταν οι ΔΤΥ επιτέθηκαν στο αρχηγείο του. Πλέον ο στρατός χαρακτηρίζει τον μέχρι χθες καλύτερο σύμμαχο του στρατηγού Μπουρχάν «παραστρατιωτική ομάδα υποστηριχθείσα από το εξωτερικό» για να διαπράξει «προδοσία».
Ο στρατός μεταφόρτωσε στο Facebook «ειδοποίηση» πως ο Χαμέτι «καταζητείται» για να συλληφθεί.
«Αυτός ο φυγόδικος εγκληματίας καταζητείται από τη δικαιοσύνη», ανέφερε, ενώ σε άλλο δελτίο Τύπου του ανακοίνωνε τη «διάλυση» των ΔΤΥ, καλώντας τα μέλη τους να παραδοθούν στις αρχές.
Ο στρατός εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές για να «καταστρέψει» βάσεις των ΔΤΥ στο Χαρτούμ. Όσο για τις εκκλήσεις οι δυο πλευρές να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων: «Αδύνατον πριν από τη διάλυση των ΔΤΥ», κατά την ίδια πηγή.
Οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης από την πλευρά τους καλούν τα 45 εκατομμύρια πολίτες της χώρας, ακόμα και τα μέλη του στρατού, να «ταχθούν μαζί τους», να στραφούν κατά των δυνάμεων του στρατηγού Μπουρχάν.
Οι κάτοικοι παραμένουν κλεισμένοι στα σπίτια τους. «Ξεκίνησα να πάω στη δουλειά (χθες) το πρωί, αλλά άκουσα πυρά και επέστρεψα σπίτι μου», εξήγησε ο Μπάκρι, 24 ετών. Είπε πως δεν έχει ξαναδεί «ποτέ» τέτοια κατάσταση στην πρωτεύουσα. «Ο κόσμος ήταν τρομοκρατημένος, γύριζε στα σπίτια του τρέχοντας. Οι δρόμοι άδειασαν εν ριπή οφθαλμού», πρόσθεσε.
Τα δυο αντίπαλα στρατόπεδα δίνουν μάχες για τον έλεγχο των κτιριακών εγκαταστάσεων κρατικών ΜΜΕ, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.
Όταν έγινε το στρατιωτικό πραξικόπημα του Οκτωβρίου του 2021, οι στρατηγοί Χαμέτι και Μπουρχάν ανέτρεψαν μαζί την μεταβατική κυβέρνηση, στην οποία συμμετείχαν πολίτες. Όμως με την πάροδο του χρόνου, ο στρατηγός Χαμέτι άρχισε να αλλάζει στάση, φθάνοντας πλέον να καταγγέλλει το πραξικόπημα.
Πρόσφατα έφθασε να ταχθεί στο πλευρό των πολιτών -με άλλα λόγια εναντίον του στρατού- στις διαπραγματεύσεις για να σχηματιστεί νέα μεταβατική κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να προκληθεί αδιέξοδο στις συνομιλίες και να αναβληθεί επανειλημμένα κάθε συμφωνία για την έξοδο από την κρίση.
Εδώ και μέρες, οι δρόμοι βοούσαν πως η κατάσταση όδευε σε σύγκρουση ανάμεσα στον στρατό και τις ΔΤΥ, καθώς οχηματοπομπές τεθωρακισμένων αυτών των τελευταίων συνέκλιναν προς το Χαρτούμ.
Οι ΔΤΥ φέρονται σύμφωνα με ορισμένες πηγές να εκτελούν σχέδιο παραγόντων πιστών στον άλλοτε δικτάτορα του Σουδάν Όμαρ Χασάν ελ Μπασίρ, ο οποίος ανατράπηκε από τους στρατηγούς του το 2019, εν μέσω λαϊκού ξεσηκωμού εναντίον του καθεστώτος του.
Οι δυο στρατηγοί αποφάσισαν να συγκρουστούν ενώ σουδανοί πολιτικοί και η διεθνής κοινότητα τους πίεζαν τις τελευταίες ημέρες να βάλουν τις υπογραφές τους σε πολιτική συμφωνία για να ξαναρχίσει η διαδικασία μετάβασης του Σουδάν στη δημοκρατία.
Οι ΗΠΑ, τα ΗΑΕ και η Σαουδική Αραβία συμφωνούν ότι οι πλευρές που εμπλέκονται στις εχθροπραξίες στο Σουδάν πρέπει να παύσουν πυρ, λέει ο ΥΠΕΞ Μπλίνκεν
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι είχε διαβουλεύσεις με τους ομολόγους τους της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) για τις συγκρούσεις στο Σουδάν.
Οι αξιωματούχοι συμφώνησαν ότι είναι απαραίτητο οι εμπλεκόμενες πλευρές να παύσουν άμεσα τις εχθροπραξίες χωρίς όρους, ανέφερε ο Μπλίνκεν σε ανακοίνωση.
Οι ΗΠΑ ανησυχούν πολύ για τα υψηλά επίπεδα βίας στο Σουδάν που έχουν στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους, δήλωσε σήμερα αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.
«Πράγματι φαίνεται σε αυτές τις επιθέσεις να εμπλέκονται βαριά όπλα», δήλωσε ο αξιωματούχος που μεταβαίνει στο Τόκιο, όπου ο Μπλίνκεν θα συμμετάσχει σε συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της Ομάδας των 7 (G7).
«Η βασική μας ανησυχία είναι η ασφάλεια του προσωπικού μας καθώς και των Αμερικανών πολιτών εκεί», πρόσθεσε.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες καλεί τα αντίπαλα μέρη να τερματίσουν τη βία
Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες απευθύνει επείγουσα έκκληση να τερματιστεί αμέσως η βία στο Σουδάν, ανέφερε χθες Σάββατο ο εκπρόσωπός του σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε.
Στις εχθροπραξίες ανάμεσα στον στρατό και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) σκοτώθηκαν τουλάχιστον 25 άνθρωποι και τραυματίστηκαν άλλοι σχεδόν διακόσιοι, ανέφερε χθες βράδυ η μη κυβερνητική οργάνωση Ένωση Σουδανών Γιατρών.
Ο κ. Γκουτέρες συνομίλησε χθες με ηγετικά στελέχη των ένοπλων δυνάμεων του Σουδάν και των ΔΤΥ, τον πρόεδρο της Αιγύπτου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι και τον πρόεδρο της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης, ανέφερε ο εκπρόσωπός του μέσω Twitter.
Το Πεκίνο ανησυχεί ιδιαιτέρως για την κατάσταση στο Σουδάν, καλεί σε κατάπαυση του πυρός
Η Κίνα είναι ιδιαίτερα ανήσυχη για τις εξελίξεις στο Σουδάν και καλεί και τις δύο πλευρές της σύγκρουσης να παύσουν πυρ προκειμένου να μην κλιμακωθεί η κατάσταση, όπως ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
Η κινεζική πρεσβεία στο Σουδάν δήλωσε ότι δεν έχει λάβει πληροφορίες για Κινέζους που να έχουν πέσει θύματα των συγκρούσεων στο Σουδάν και συνέστησε τους πολίτες της στη χώρα να μείνουν ασφαλείς, σύμφωνα με το κρατικό δίκτυο CCTV.