Βιώνουμε πρωτοφανείς καταστάσεις, μία παγκόσμια γεωπολιτική κρίση, αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας. Οδηγεί σε απότομη αύξηση τιμών της ενέργειας. Προκαλεί έντονες πληθωριστικές τάσεις παντού στον κόσμο. Είναι κρίση πρωτίστως εισαγόμενη αλλά πρέπει να αντιμετωπιστεί και με εθνικούς όρους. Πρέπει να αντιμετωπιστεί με παρεμβάσεις στη χονδρική αγορά και τις τιμές.
Αυτό τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο Forum του Οικονομικού Ταχυδρόμου, “Ο Κόσμος που Αλλάζει”.
Σημείωσε πως «είμαστε χώρα που ακόμα έχει χαμηλούς μισθούς» και «η πίεση είναι πολύ μεγάλη» και επισήμανε πως η χώρα πήρε μέτρα τα οποία ήταν κατά κανόνα στοχευμένα. Ανέφερε χαρακτηριστικά την επιδότηση λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, το έκτακτο επίδομα βοήθειας στα πιο αδύναμα νοικοκυριά, την επιδότηση 60 λίτρων το μήνα για τα καύσιμα, παρεμβάσεις για επιχειρήσεις και τους αγρότες. «Θέλουμε να στηρίξουμε την εγχώρια παραγωγή. Αυτά είναι τα εθνικά μέτρα που μπορούμε να πάρουμε» τόνισε.
Επισήμανε επίσης ότι γίνονται συνεχείς έλεγχοι για την αισχροκέρδεια. «Όπου εντοπιστούν φαινόμενα αισχροκέρδειας δεν θα διστάσουμε να επιβάλλουμε το μέγιστο των προστίμων που μας επιτρέπει ο νόμος. Έχουμε και εργαλεία πια διαφάνειας και σύγκρισης τιμών» υπογράμμισε.
Δεν μειώσαμε οριζόντια φορολογικούς συντελεστές στα καύσιμα γιατί προτιμούμε τα μέτρα να είναι στοχευμένα
Τα μέτρα για τα οποία μίλησα είναι στήριξης του εισοδήματος μέσω της συγκράτησης των τιμών. Υπάρχουν και άλλα που έχουμε πάρει που είναι μέσω της μείωσης της φορολογίας, σημείωσε ο πρωθυπουργός και προσέθεσε:
«Αρκούν τα μέτρα αυτά για να αντιμετωπίσουν όλες τις αυξήσεις; Σας λέω με ειλικρίνεια όχι. Δεν υπάρχει χώρα να μπορεί να απορροφήσει όλες τις αυξήσεις. Ακολουθούν και άλλα μέτρα όμως. Ποια είναι αυτά; Αύξηση κατώτατου μισθού από την 1η Μαΐου -δεν θα σας πω το ύψος. Δεν θα είναι ευκαταφρόνητη, θα είναι σημαντική. Ο πληθωρισμός έχει δημιουργήσει άλλες συνθήκες σήμερα σε σχέση με αυτές πριν από δύο μήνες».
Σημείωσε επίσης πως «δεν μειώσαμε οριζόντια φορολογικούς συντελεστές στα καύσιμα γιατί προτιμούμε τα μέτρα να είναι στοχευμένα. Προτιμώ τις δυνατότητές μου να τις κατευθύνω σε αυτούς που το έχουν περισσότερο ανάγκη» ενώ ανέφερε ότι «η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι πάντα ένα μέτρο στη φαρέτρα μας» αλλά «έχει κόστος, και θα πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι αν κινούμασταν σε αυτή την κατεύθυνση ότι αυτή τη μείωση θα την έβλεπαν τελικά οι καταναλωτές». «Οι επιχειρήσεις έχουν στηριχθεί πολύ. Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι η οποιαδήποτε παρέμβαση περνάει τελικά στην τελική τιμή».
Όσον αφορά στα θέματα της ενέργειας, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι έχουμε επιμείνει σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, «το ”εξοικονομώ” τρέχει με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Μειώνει τον τελικό λογαριασμό στο νοικοκυριό, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, δημιουργεί πολλές θέσεις απασχόλησης, στηρίζει εγχώρια βιομηχανία, μπορεί να έχει μόνο όφελος για την οικονομία».
Αναφερόμενος στον πρωτογενή τομέα, είπε ότι έγινε συζήτηση πώς θα αυξήσουμε την παραγωγή στο ηλιέλαιο. «Η χώρα καλλιεργεί 800.000 στρέμματα από ενεργειακά φυτά τα οποία παράγουν ηλιέλαιο, τα οποία κατευθύνονται σχεδόν αποκλειστικά στο να προσμιχθούν με καύσιμα. Μπορούμε να στρέψουμε ένα κομμάτι αυτής της παραγωγής» εξήγησε και τόνισε: «Δεν υπάρχει καμία έλλειψη στην αγορά, «η χώρα μας δεν είναι εξαρτημένη από την Ουκρανία ούτε για σιτάρι, ούτε για αραβόσιτο. Ο μεγαλύτερος προμηθευτής της χώρας μας στα προϊόντα αυτά είναι η Βουλγαρία. Τα τελευταία τρία χρόνια ο πρωτογενής τομέας έχει αυξήσει το αποτύπωμά του. Είμαστε πλεονασματικοί. Εξάγουμε περισσότερα από όσα εισάγουμε».
Στον τομέα της ενέργειας «ανοίγονται πολλές δυνατότητες για τη χώρα τις οποίες σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε»
Συνεχίζοντας στα θέματα της ενέργειας ο κ.Μητσοτάκης σημείωσε πως η χώρα έχει παραδοσιακές σχέσεις με την Gazprom με συμφωνίες που ανανεώνονται κάθε 5 χρόνια και έχουν ρήτρες. «Οι συμφωνίες μας δεν διαφέρουν από τις συμφωνίες που συνάπτουν όλοι οι προμηθευτές» είπε.
«Θέλουμε σταδιακά να μειώσουμε την εξάρτησή μας από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αυτό προσφέρει στη χώρα σημαντικότατες ευκαιρίες να καταστεί ενεργειακός κόμβος, να εισάγει αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο είτε μέσω αγωγών, είτε μέσω LNG. Για να εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο. Τη μεθεπόμενη ημέρα οποιοσδήποτε αγωγός μπορεί να κατασκευαστεί μας δίνει τη δυνατότητα να βγούμε και στην οικονομία του υδρογόνου το οποίο είναι το καύσιμο του μέλλοντος» προσέθεσε και τόνισε:
«Ανοίγονται πολλές δυνατότητες για τη χώρα τις οποίες σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε».
Επισήμανε ότι από την πρώτη στιγμή είπε πως τα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας πρέπει να φορολογηθούν, αλλά «το πόσα είναι δεν θα μας το πει η αντιπολίτευση αλλά η ΡΑΕ η οποία έχει την τελική ευθύνη προσδιορισμού τους και οι εταιρείες έχουν υποχρέωση να αποκαλύψουν την οικονομική πραγματικότητα». «Δεν κρύβει εύκολα μια εταιρεία κέρδη. Άρα η ΡΑΕ θα κάνει αυτή τη δουλειά, θα προσδιορίσει τα υπερκέρδη για το ’21 και το ’22 και η κυβέρνηση θα τα φορολογήσει κατά 90%» προσέθεσε.
Σημείωσε ότι η ΔΕΗ είναι αυτή η οποία έχει κάνει και τις μεγαλύτερες εκπτώσεις. «Αν όλο το όφελος από την παραγωγή έχει επιστραφεί στον καταναλωτή, τότε είμαστε ίσα βάρκα ίσα νερά. Δεν είναι δουλειά μου. Αυτό είναι δουλειά των ορκωτών και της ΡΑΕ» η οποία «έχει μεγάλη εμπειρία και πολύ καλά στελέχη. Είναι πάρα πολύ σύνθετα τα ζητήματα της τιμολόγησης και γι’ αυτό έχουμε ανεξάρτητο ελεγκτή και επόπτη της αγοράς» επισήμανε.
Έχουμε λόγους να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας
«Προσπαθώ να μπω στα παπούτσια των νέων παιδιών μερικές φορές. Αναλογίζομαι τι σημαίνει η χώρα να πέφτει από κρίση σε κρίση από το 2010 με ελάχιστες ανάγκες. Δεν φανταζόμουν πριν από 30 μήνες ότι θα έπρεπε συνεχώς να διαχειριζόμαστε κρίσεις. Η μόνη ”παρηγοριά” είναι ότι είναι εξωγενείς. Είναι παγκόσμιες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Είπε πως τα πράγματα είναι δύσκολα αυτή τη στιγμή «και δεν θέλω να παρουσιάσω εικόνα επίπλαστης αισιοδοξίας όταν ξέρω ότι έχουμε μπροστά μας μεγάλες προκλήσεις», «ο πόλεμος μπορεί να τελειώσει σε μία εβδομάδα, μπορεί σε δύο χρόνια».
Ωστόσο επισήμανε πως «έχουμε κάποιους λόγους να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας» και εξήγησε:. Δεν έχουμε ενδείξεις ότι ο τουρισμός θα επηρεαστεί. Βλέπουμε συνεχόμενη επιτάχυνση των παραγωγικών επενδύσεων, έχουμε το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουμε μια σειρά από μεγάλα έργα. Θα βρεθώ μεθαύριο στο πρώτο μεγάλο εργοτάξιο στο δρόμο Πάτρα-Πύργος, το μετρό στη Θεσσαλονίκη κατασκευάζεται και ολοκληρώνεται, πολλοί δήμοι ανοίγουν μικρά και μεσαία έργα.
«Υπάρχει δυναμική που μας κάνει να πιστεύουμε πως όταν τελειώσει η κρίση, θα ξαναπιάσουμε το νήμα της ανάπτυξης. Θα είναι η ανάπτυξη αυτή η οποία προβλέπαμε πριν από τρεις μήνες; Κατά πάσα πιθανότητα θα είναι χαμηλότερη. Αλλά και πέρσι μας εξέπληξε ευχάριστα» σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης και προσέθεσε:
«Δεν ωραιοποιώ καταστάσεις, ξέρω ότι τα πράγματα είναι δύσκολα αλλά υπάρχει μια δυναμική στην ελληνική οικονομία που δεν υπήρχε πριν από τρία χρόνια».