Σε κρίσιμη κατάσταση η ερπετολόγος την οποία δάγκωσε οχιά – Πληροφορίες – Συμβουλές – Φωτογραφίες

Σε πολύ κρίσιμη κατάσταση συνεχίζει να νοσηλεύεται στην Α’ Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Νοσοκομείου Παπανικολάου η 43χρονη ερπετολόγος, την οποία δάγκωσε οχιά σε σχολείο της Θεσσαλονίκης.

Η 43χρονη εθελόντρια ερπετολόγος έπαθε αναφυλακτικό σοκ από το δάγκωμα της οχιάς, το οποίο μάλιστα σύμφωνα με πηγές του νοσοκομείου, χτύπησε το κεντρικό νευρικό της σύστημα.

Υπενθυμίζεται πως η 43χρονη κλήθηκε να αντιμετωπίσει το περιστατικό στο 30ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης. Στην προσπάθεια της να απομακρύνει την οχιά, τη δάγκωσε. Αρχικά στο σημείο κατέφθασαν δύο μοτοσικλετιστές του ΕΚΑΒ και στη συνέχεια έσπευσε ασθενοφόρο ο γιατρός του οποίου λόγω της επιδείνωσης που παρουσίασε, προχώρησε στη διασωλήνωσή της.

Πληροφορίες – Φωτογραφίες

«Κανένα φίδι δεν επιτίθεται σε άνθρωπο αν δεν απειληθεί. Όλα τα φίδια μας φοβούνται και δαγκώνουν μόνο όταν αμύνονται». Ξεκάθαρες απαντήσεις στα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα και αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης για «επιθέσεις φιδιών σε ανθρώπους» δίνει ο βιολόγος- ερπετολόγος και μέλος της Ελληνικής Ερπετολογικής Εταιρείας Ηλίας Στραχίνης σε παλαιότερη συνέντευξή του.

«Καταρχήν, δεν είναι όλα τα φίδια… οχιές, δεν πεθαίνεις από το δάγκωμα μέσα σε λίγα λεπτά και δεν εκτινάσσονται για να δαγκώσουν», διευκρινίζει ο κ. Στραχίνης καθώς, κάθε χρόνο, τέτοια εποχή που ξεκινούν οι αγροτικές δουλειές, καταγράφονται πολλές «επισκέψεις» και δαγκώματα φιδιών στην ύπαιθρο.

«Η επικινδυνότητα ενός δαγκώματος με έγχυση εξαρτάται από την τοξικότητα του δηλητηρίου, από τη συγκέντρωση αυτού στο σώμα του θύματος και από την αντοχή του κάθε οργανισμού. Επομένως, η ποσότητα του δηλητηρίου αλλά και το βάρος και η ηλικία του θύματος αποτελούν σημαντικούς παράγοντες (η ποσότητα εξαρτάται από το είδος και το μέγεθος του φιδιού, αλλά ελέγχεται και από το ίδιο το φίδι)», ξεκαθαρίζει σε σχετικό του άρθρο ο κ. Στραχίνης.

Μιλώντας για τις οχιές, τα μοναδικά ερπετά με επικίνδυνο δάγκωμα στην Ελλάδα, σημειώνει ότι είναι αργοκίνητα φίδια και γι’ αυτό αν νιώσουν απειλή, η πρώτη τους αντίδραση είναι να μείνουν ακίνητες προσπαθώντας έτσι να μην γίνουν αντιληπτές. «Εάν νιώσουν πως έγιναν αντιληπτές θα προσπαθήσουν να απομακρυνθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να αποφύγουν τον κίνδυνο. Στην περίπτωση που τις πλησιάσει κάποιος αρκετά αρχίζουν να συρίζουν δυνατά και κουλουριάζονται σε θέση άμυνας, έχοντας στραμμένο το κεφάλι τους προς την απειλή, είτε πρόκειται για άνθρωπο, είτε ζώο, προειδοποιώντας και είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν την έσχατη άμυνά τους, το δάγκωμα, εάν τις πλησιάσουν σε απόσταση μικρότερη του μισού μέτρου».

Αναφερόμενος στα χαρακτηριστικά της κοινής οχιάς προκειμένου να γίνει εύκολα αναγνωρίσιμη, τονίζει ότι είναι κοντόχοντρο φίδι, με πολύ πλατύ κεφάλι, ουρά που στενεύει απότομα και χοντρό ζιγκ-ζαγκ στο σώμα ή ενωμένους ρόμβους.

«Στην Ελλάδα κάθε χρόνο δαγκώνονται μέχρι και 200 άτομα από οχιά αλλά σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, από το 2000 έως και το 2014, μόνο 6 άνθρωποι πέθαναν από δάγκωμα οχιάς, θάνατοι που κατά κανόνα αφορούν άτομα με βεβαρημένη υγεία», σημειώνει ο κ. Στραχίνης.

Όσον αφορά τις κατάλληλες ενέργειες μετά το δάγκωμα οχιάς, ξεκαθαρίζει ότι το μόνο που πρέπει να γίνει είναι η ακινητοποίηση του θύματος και ειδικά του άκρου που δαγκώθηκε και η μεταφορά του ανθρώπου σε νοσοκομείου προκειμένου να του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες.

«Είναι λανθασμένη και πολύ επικίνδυνη η πρακτική της σφικτής περίδεσης για να κοπεί η κυκλοφορία του αίματος στο σημείο του δαγκώματος και φυσικά, το σχίσιμο στο σημείο για να “τρέξει” το δηλητήριο. Το δηλητήριο των ειδών οχιάς της χώρας μας δεν σκοτώνει έναν άνθρωπο μέσα σε λίγες ώρες όπως συχνά φημολογείται. Υπάρχει πολύς χρόνος για έναν υγιή άνθρωπο να μεταφερθεί σε ένα νοσοκομείο για νοσηλεία όπου κι αν βρίσκεται, αν ακολουθηθούν οι σωστές ενέργειες. Παρόλα αυτά είναι καλό να φροντίζουμε το θύμα να μεταφέρεται όσο πιο έγκαιρα γίνεται, πάντα με ψυχραιμία και ασφάλεια», τονίζει.

Καταλήγοντας, δίνει και τις ανάλογες συμβουλές για να αποφύγουμε τη συνάντηση με φίδια στη φύση αλλά και στα σπίτια:

«Φοράμε πάντα ορειβατικά μποτάκια όταν περπατάμε στη φύση και δεν βγαίνουμε στις αυλές των σπιτιών μας το βράδυ με… παντόφλες γιατί οι οχιές το καλοκαίρι είναι νυχτόβιες. Επίσης, δε βάζουμε τα χέρια μας σε σημεία που δεν βλέπουμε, όπως θάμνοι, κοιλότητες και τρύπες, καθώς εκεί μπορεί να κρύβονται φίδια αλλά και δηλητηριώδη αρθρόποδα, όπως σκορπιοί, σφήκες και σαρανταποδαρούσες» σημειώνει. Τέλος, αν δούμε φίδι στο σπίτι μας, συμβουλεύει να το βγάλουμε πρώτα μια φωτογραφία για να μπορέσει να γίνει αναγνώριση του είδους και να καλέσουμε την αστυνομία ή την πυροσβεστική ή κάποιο κέντρο περίθαλψης άγριων ζώων, φορείς που ενδεχομένως να μπορέσουν να αναλάβουν την απομάκρυνση. Για περισσότερες πληροφορίες για την ελληνική ερπετοπανίδα, ο κ.Στραχίνης παραπέμπει στην ιστοσελίδα herpetofauna.gr

Vipera ammodytes – Οχιά
(Linnaeus, 1758)


Οχια Οχιές Vipera ammodytes
Ενήλικο αρσενικό άτομο, (Φωτογραφία: Andreas Meyer, karch.ch)

 

οχια
Ενήλικο θηλυκό άτομο, (Φωτογραφία: Andreas Meyer, karch.ch)

 


Ενήλικο αρσενικό (Ilias Strachinis Youtube channel)

Ilias Strachinis © herpetofauna.gr οχια φιδι viper ammodytes


Ανήλικο άτομο, αρσενικό (Φωτογραφία: Ηλίας Στραχίνης)

Ενήλικο άτομο, θηλυκό (Φωτογραφία: Stefan Dummermuth, Fotos von Stefan Dummermuth)

Ενήλικο άτομο, θηλυκό (Φωτογραφία: Jeroen Speybroeck, Herpetofauna of Europe)
Ilias Strachinis © herpetofauna.gr φιδι οχια viper
Ενήλικο άτομο, λεπτομέρεια κεφαλιού, (Φωτογραφία: Ηλίας Στραχίνης)
Ilias Strachinis © herpetofauna.gr φιδι οχια viper
Ενήλικο άτομο, λεπτομέρεια κεφαλιού, (Φωτογραφία: Ηλίας Στραχίνης)

Τρία διαφορετικά άτομα από τη Βόρεια Ελλάδα  (herpetofauna.gr Youtube channel).

Πως ξεχωρίζουμε την Οχιά από τα υπόλοιπα φίδια της Ελλάδας (herpetofauna.gr Youtube channel).


Εξάπλωση και των πέντε ειδών οχιάς που απαντούν στην Ελλάδα (Εικόνα: Konstantinos Kalaentzis)

 


Εξάπλωση στην Ελλάδα:
Ηπειρωτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Εύβοια, Σποράδες, Ιόνια νησιά (δεν υπάρχει καταγραφή του είδους στη Ζάκυνθο), Κυκλάδες (Πάρος, Αντίπαρος, Μύκονος, Νάξος, Ίος, Σίκινος,Τήνος, Άνδρος, Δήλος, Σύρος, Στρογγυλό, Ηρακλειά, Επάνω Κουφονήσι, ίσως και στο Τραγονήσι), Θάσος, πιθανόν και στη Σαμοθράκη.


Γενικές Πληροφορίες:
Δηλητηριώδες. Στην χώρα μας απαντά το υποείδος Vipera ammodytes meridionalis (Boulenger, 1903) και πιθανόν το υποείδος Vipera ammodytes montandoni (Boulenger, 1904). Ολικό μήκος έως 90cm, συνήθως λιγότερο, σπάνια περισσότερο. Ποικίλει σε χρωματισμούς. Φέρει χαρακτηριστική απόφυση στην άκρη του ρύγχους. Δραστηριοποιείται την ημέρα αλλά και την νύχτα όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές. Τα ενδιαιτήματά του ποικίλουν, όμως φαίνεται να προτιμά ηλιόλουστες, ξηρές και βραχώδεις πλαγιές με λίγη βλάστηση. Συχνά σκαρφαλώνει σε θάμνους και πετρότοιχους. Ζευγαρώνει στα τέλη της άνοιξης και τα θηλυκά γεννούν 4-20 νεογνά, τέλη του Αυγούστου. Πέφτει σε χειμερία νάρκη τον Οκτώβριο και ξυπνά κατά τον Φεβρουάριο-Μάρτιο. Τρέφεται κυρίως με μικρά θηλαστικά αλλά και μικρά πουλιά, αμφίβια και σαύρες. Σφυρίζει δυνατά όταν απειληθεί και κουλουριάζεται σε στάση άμυνας. Θα δαγκώσει αν πατηθεί ή πιαστεί.Το δηλητηριώδες δάγκωμα του φιδιού αυτού χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης.


Άλλες ονομασίες:
Αστρίτης (λανθασμένα!), Έχιδνα, Κερασφόρος Οχιά, Κοντόθωρος, Κοντοθοδωρής, Στρίδα, Στρίδης, Κατσουροχιά, Κατσουλοχιά, Κοντοσέρβα, Όχεντρα, Λιόχεντρα, Οχιντρίτης, Δρίτης, Σκολίδα, Κουρκούλης, Θεριούλι.