Σταματούν προσωρινά τρία βασικά υποχρεωτικά επενδυτικά έργα στο λιμάνι του Πειραιά, μετά από σχετική απόφαση της επιτροπής αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας που συζητήθηκε στις 24 Μαρτίου 2023 μετά από προσφυγή δημάρχων (Κερατσινίου-Περάματος) και κατοίκων της περιοχής το 2021.
Πρόκειται για τη νότια επέκταση του λιμανιού Πειραιά, που θα επιτρέψει τον ελλιμενισμό μεγάλων κρουαζιερόπλοιων (άνω των 300 μέτρων), δίνοντας ώθηση στις προσπάθειες για ανάπτυξη και ενίσχυση της κρουαζιέρας, το έργο της βυθοκόρησης στο κεντρικό λιμάνι του Πειραιά, αλλά και αυτό της επέκτασης στο λιμάνι του Ηρακλέους.
Σύμφωνα με τη μελέτη του έργου η επέκταση του Σταθμού Διακίνησης Αυτοκινήτων στον Προβλήτα Ηρακλέους, στον εμπορικό λιμένα του Κερατσινίου προβλέπει την επέκταση του προβλήτα κατά κατά 35 στρέμματα. Οι νέες του διαστάσεις θα διαμορφωθούν σε 1.100 μ. μήκος κρηπιδωμάτων με λειτουργικό βάθος 12,50 μ. και συνολική επιφάνεια 110.000 τ.μ. Επίσης, το έργο περιλαμβάνει τη βελτίωση και αναβάθμιση των υπαρχουσών λιμενικών και Η/Μ εγκαταστάσεων.
Η επένδυση αυτή αναμένεται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα του Σταθμού Αυτοκινήτων του Λιμένος, καθώς θα δημιουργήσει 5.400 νέες θέσεις αυτοκινήτων.
Η απόφαση 47/2023 του ΣτΕ ουσιαστικά αναφέρει ότι για να εκδοθεί η ΑΕΠΟ (Απόφαση Έκδοσης Περιβαλλοντικών Όρων) προκειμένου να προχωρήσουν τα συγκεκριμένα έργα θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά και να έχει λάβει υπόψη της την κυκλοφοριακή μελέτη του λιμανιού που ερευνά τους κυκλοφοριακούς φόρτους της περιοχής, βγάζοντας συγκεκριμένα δεδομένα αν το λιμάνι επιβαρύνει ή όχι την πόλη και υποβάλλοντας και σχετικές προτάσεις.
Στην απόφαση επισημαίνεται ότι ενόψει της σχέση επικοινωνίας και αλληλοσυμπλήρωσης των σταδίων της περιβαλλοντικής αδειοδότησης σχεδίου και έργων αλλά και των προβλέψεων του νέου ρυθμιστικού σχεδίου της Αττικής για τη λειτουργική διασύνδεση των λιμενικών δραστηριοτήτων με τον αστικό ιστό μέσω ολοκληρωμένου κυκλοφοριακού σχεδιασμού, καθώς και για την κατάρτιση ειδικού σχεδίου με κατευθύνσεις κυκλοφοριακής οργάνωσης για τις απαιτήσεις του τουρισμού που θα προέρχεται από την κρουαζιέρα είναι εφικτή και επιβάλλεται ταυτόχρονα η εκπόνηση ολοκληρωμένης κυκλοφοριακής μελέτης κατά το στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων είτε κατά την αναθεώρηση των ήδη εγκριθέντων είτε κατά την έγκριση νέων.
Αναφορικά με τη εκβάθυνση στο λιμάνι της νότιας επέκτασης για την κρουαζιέρα και τη βυθοκόρηση στο κεντρικό λιμάνι και το λιμάνι του Ηρακλέους τονίζεται ότι η περιβαλλοντική αδειοδότηση δεν μπορεί να εκτελεστεί προτού εγκριθεί κατόπιν διαβούλευσης η κυκλοφοριακή μελέτη.
Σημειώνει ότι τα προαναφερόμενα έργα ενέχουν επεμβάσεις που είναι πιθανόν να προκαλέσουν βλάβη επανορθώσιμη, διότι συνδέονται, όπως και το έργο της δημιουργίας νέου λιμένος κρουαζιερόπλοιων, με το πρόβλημα της διαχείρισης και της διάθεσης των βυθοκορημάτων που θα προκύψουν, για την επίλυση του οποίου μάλιστα αναζητείται άλλη μέθοδος από την ΟΛΠ Α.Ε. Συγκεκριμένα, η διάθεση των βυθοκορημάτων σε αδειοδοτημένες χερσαίες εγκαταστάσεις, αντί της απόρριψής τους σε θαλάσσια περιοχή ή της ενσωμάτωσής τους σε τσιμεντοκιβώτια άλλου λιμενικού έργου.
Σημειώνεται ότι ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς έχει ήδη ολοκληρώσει την κυκλοφοριακή μελέτη η οποία έχει υποβληθεί ως παράρτημα της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος. Ωστόσο, για να εγκριθούν η κυκλοφοριακή μελέτη και η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων θα πρέπει πρώτα να τεθούν σε διαβούλευση από τα συναρμόδια υπουργεία και τους φορείς αλλά και στο περιφερειακό συμβούλιο προκειμένου να υπάρξει η τελική γνωμοδότηση. Στη συνέχεια θα υπάρξει εκ νέου αδειοδότηση όλων των έργων από την αρχή. Σημειώνεται ότι αίτηση ακύρωσης της αναφερόμενης προσφυγής των δήμων της περιοχής (Κερατσίνι-Πέραμα) έχει αποφασιστεί να συζητηθεί ενώπιον της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, κατόπιν αναβολής, στις 22 Σεπτεμβρίου 2023.
Ποια έργα εξαιρούνται
Σημειώνεται ότι εξαίρεση από την απόφαση αναστολής του ΣτΕ αποτελούν μόνο τα έργα αναβάθμισης και συντήρησης των υποδομών του λιμανιού. Ένα από αυτά αφορά την υπόγεια διασύνδεση του σταθμού διακίνησης αυτοκινήτων (car terminal) με τον πρώην χώρο του ΟΔΔΥ, αρχικού προϋπολογισμού 5 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ένα έργο που το ανώτατο δικαστήριο κρίνει ότι αποσκοπεί στη βελτίωση των κυκλοφοριακών συνθηκών στην περιοχή με την παράκαμψη της λεωφόρου δημοκρατίας από τα οχήματα που θα κινούνται στο λιμάνι.
Επίσης εξαιρούνται έργα πρόσχωσης και επέκτασης του θαλάσσιου μετώπου των ιδιωτικών ναυπηγείων Περάματος για την αποκατάσταση των λειτουργικών βαθών αλλά και η κατασκευή και λειτουργία υποσταθμού υψηλής μέσης τάσης στο εμπορικό λιμάνι