Ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αντιμετωπίζει την Κυριακή διπλές δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, οι οποίες, έξι μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, θα δώσουν μία ιδέα για την ικανότητά του να παραμείνει στην εξουσία.
Το παιγνίδι είναι μεγάλο για τον σοσιαλιστή Πέδρο Σάντσεθ που κυβερνά από το 2018 επικεφαλής συνασπισμού με το Podemos της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Από τις 12 περιφέρειες (από τις 17 συνολικά) της χώρας που θα εκλέξουν την Κυριακή το τοπικό τους κοινοβούλιο και την κυβέρνησή τους, 10 κυβερνώνται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE), είτε απευθείας είτε ως μέλος συνασπισμού.
Καθώς οι τοπικές κυβερνήσεις διαθέτουν τεράστιες εξουσίες, κυρίως στους τομείς της Υγείας και την Εκπαίδευσης, οι περιφέρειες που κυβερνώνται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα έγιναν πολύτιμοι σύμμαχοι του Πέδρο Σάντσεθ τα τελευταία χρόνια, κυρίως κατά την διάρκεια της κρίσης της Covid-19.
Ομως, οι εκλογές της Κυριακής αναμένεται να δείξουν «μία στροφή προς τα δεξιά», το μέγεθος της οποίας μπορεί να αποτελέσει πρόκριμμα για το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών, εκτιμά ο Πάμπλο Σιμόν, πολιτικός επιστήμονας του πανεπιστημίου Carlos III της Μαδρίτης. Η ακριβής ημερομηνία των βουλευτικών εκλογών, που πρέπει να διεξαχθούν πριν από το τέλος του έτους, δεν έχει ακόμη ορισθεί.
Επικεφαλής στις δημοσκοπήσεις εδώ και πολλούς μήνες σε εθνικό επίπεδο, το Λαϊκό Κόμμα (PP), η μεγαλύτερη παράταξη της ισπανικής δεξιάς, έχει μετατρέψει τις εκλογές της επόμενης Κυριακής σε δημοψήφισμα κατά του Πέδρο Σάντσεθ.
«Απομένουν πέντε μέρες μέχρι τις εκλογές», είπε χθες ο ηγέτης του PP Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, «και μόνο ψηφίζοντας PP μπορούμε να αρχίσουμε να γυρίζουμε την σελίδα του “σαντσισμού”.
Το ειδικό βάρος του Vox
Βοηθούμενο από την εξαφάνιση του κεντροδεξιού κόμματος Ciudadanos, το PP πιστεύει ότι μπορεί να επικρατήσει σε έξι από τις περιοχές που κυβερνώνται από την αριστερά και να ενισχυθεί περισσότερο στο προπύργιό του την Μαδρίτη, την πλουσιότερη περιοχή της χώρας, που κυβερνάται από την πολύ δεξιά Ισαβέλ Ντίαθ Αγιούσο.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το PP μπορεί να επικρατήσει σε τέσσερις από τις έξι αυτές περιφέρειες: στις Ριόχα και Αραγκόν, στην βόρεια Ισπανία, στο αρχιπέλαγος των Βαλεαρίδων και στην Βαλένθια στην ανατολική Ισπανία.
Αλλά αυτό, πάντα με την αναγκαία υποστήριξη του ακροδεξιού κόμματος Vox, που αποτελεί δίκοπο μαχαίρι.
Το PP κυβερνά ήδη από πέρυσι μαζί με το Vox την αγροτική περιφέρεια της Καστίγια-ι-Λεόν, αλλά έρχεται συνεχώς σε δύσκολη θέση λόγω των θέσεων του υπερεθνικιστή, υπερσυντηρητικού του συμμάχου, κυρίως στο θέμα της άμβλωσης.
Το Vox «είναι αποφασισμένο να συμμετάσχει στο μάξιμουμ των τοπικών κυβερνήσεων», αλλά το PP «θα προτιμούσε να ελαχιστοποιήσει την παρουσία του (…) για να αποφύγει τις αντιπαραθέσεις οι οποίες απειλούν να απωθήσουν τους κεντρώους ψηφοφόρους» κατά τις βουλευτικές εκλογές, λέει ο Αντόνιο Μπαρόσο, αναλυτής του Teneo.
Η ισπανική αριστερά είναι σε θέση να αντισταθεί
Σύμφωνα με την Κριστίνα Μόνχε, πολιτικό επιστήμονα του Πανεπιστημίου της Σαραγόσας, το «δίλημμα» βαρύνει ήδη τον Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, ο οποίος έχει δημιουργήσει «τεράστιες προσδοκίες» με την ανάληψη της ηγεσίας του PP εδώ και έναν χρόνο και προβάλλει μία εικόνα μετριοπαθούς πολιτικού, όμως, δεν ξέρει τι στρατηγική να υιοθετήσει απέναντι στην άκρα δεξιά.
Ενισχυμένος από μία καλή οικονομική επίδοση και τα μέτρα κατά του πληθωρισμού που φαίνεται ότι έχουν πραγματικά αποτελέσματα στην άνοδο των τιμών, ο Πέδρο Σάντσεθ προσπαθεί να κινητοποιήσει την αριστερά με το επιχείρημα που του δίνει η παρουσία του Vox και πληθαίνει τις ανακοινώσεις εδώ και εβδομάδες για την λήψη μέτρων για την στέγη και την δημόσια υγεία.
«Οι οικονομικοί δείκτες είναι καλοί και (…) οι ψηφοφόροι δεν έχουν την εικόνα της Αποκάλυψης που έχει η δεξιά» για την οικονομική κατάσταση, λέει η Κριστίνα Μόνχε, που θεωρεί ότι οι διαφορετικές συνιστώσες της αριστεράς έχουν μεγαλύτερη αντοχή από το αναμενόμενο.
Το στοιχείο αυτό είναι αποφασιστικής σημασίας, διότι, αν η δεξιά και η ακροδεξιά κερδίσουν στις βουλευτικές εκλογές στο τέλος του έτους χωρίς να διαθέτουν ξεκάθαρη απόλυτη πλειοψηφία, η αριστερά θα έχει ένα χαρτί να παίξει για να διατηρηθεί στην εξουσία, αφού τα μικρά εθνικιστικά και τοπικιστικά κόμματα είναι πάντα περισσότερο πρόθυμα να κλείσουν συμφωνίες με την αριστερά παρά με την δεξιά, καταλήγει ο Πάμπλο Σιμόν.