Η παγκόσμια οικονομία ετοιμάζεται για έναν ακόμη χρόνο αργής αλλά σταθερής ανάπτυξης, ανακοίνωσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο νωρίτερα σήμερα Τρίτη, με την ισχύ των ΗΠΑ να ωθεί την παγκόσμια παραγωγή σε αντίθετους ανέμους από τον παρατεταμένο υψηλό πληθωρισμό, την αδύναμη ζήτηση στην Κίνα και την Ευρώπη και τις διαρροές από δύο περιφερειακούς πολέμους.
Το ΔΝΤ προέβλεψε αύξηση του παγκόσμιου πραγματικού ΑΕΠ κατά 3,2% για το 2024 και το 2025 – ο ίδιος ρυθμός με το 2023. Η πρόβλεψη για το 2024 αναθεωρήθηκε προς τα πάνω κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση του World Economic Outlook τον Ιανουάριο, σε μεγάλο βαθμό λόγω της σημαντικής προς τα πάνω αναθεώρησης της προοπτικής των ΗΠΑ.
«Διαπιστώνουμε ότι η παγκόσμια οικονομία παραμένει αρκετά ανθεκτική», είπε στους δημοσιογράφους ο Pierre-Olivier Gourinchas, επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, προσθέτοντας ότι πολλές χώρες έχουν αψηφήσει τις ζοφερές προβλέψεις για ύφεση καθώς οι κεντρικές τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό.
Πολλές χώρες παρουσιάζουν επίσης λιγότερες «ουλές» από την πανδημία του COVID-19 και τις κρίσεις κόστους ζωής, επιστρέφοντας στα προπανδημικά επίπεδα παραγωγής πιο γρήγορα από ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως, αναφέρει στην έκθεσή του το ΔΝΤ.
Ο πληθωρισμός μειώνεται, αλλά η πρόοδος στην επαναφορά του στους στόχους της κεντρικής τράπεζας έχει επιβραδυνθεί τους τελευταίους μήνες, είπε ο Γκουρίνχας, σημειώνοντας ότι τα πρόσφατα στοιχεία για τις ΗΠΑ δείχνουν ισχυρή ζήτηση.
«Η γενική τροχιά εξακολουθεί να είναι αυτή όπου αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί κατά τη διάρκεια του έτους και θα φέρει την Fed σε μια θέση όπου θα είναι σε θέση να αρχίσει να χαλαρώνει τα επιτόκια», είπε στο Reuters. «Ίσως όχι τόσο γρήγορα όσο περίμεναν οι αγορές».
Το ΔΝΤ προέβλεψε ανάπτυξη στις ΗΠΑ σε ποσοστό 2,7% για το 2024 σε σύγκριση με το 2,1% που προβλεπόταν τον Ιανουάριο, με υψηλότερη από την αναμενόμενη απασχόληση και καταναλωτική δαπάνη στα τέλη του 2023 και το 2024. Αναμένει ότι η καθυστερημένη επίδραση της αυστηρότερης νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής θα έχει ως αποτέλεσμα να επιβραδυνθεί η ανάπτυξη των ΗΠΑ στο 1,9% το 2025, αν και αυτό ήταν επίσης μια ανοδική αναθεώρηση από την εκτίμηση του 1,7% τον Ιανουάριο.
Ωστόσο, οι τελευταίες προβλέψεις του ΔΝΤ έδειξαν έντονες αποκλίσεις με άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ευρωζώνης, όπου η πρόβλεψη για την ανάπτυξη του 2024 αναθεωρήθηκε προς τα κάτω στο 0,8% από 0,9% τον Ιανουάριο, κυρίως λόγω του ασθενούς καταναλωτικού κλίματος στη Γερμανία και τη Γαλλία. Η πρόβλεψη για την ανάπτυξη της Βρετανίας για το 2024 αναθεωρήθηκε επίσης προς τα κάτω κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα στο 0,5%, καθώς η χώρα αγωνίζεται με υψηλά επιτόκια και πεισματικά υψηλό πληθωρισμό.
Ανάπτυξη φέτος 2%, πληθωρισμός 2,7% – Σοβαροί κίνδυνοι από τη Μέση Ανατολή
Τη συνέχιση της σύγκλισης με την Ευρωζώνη με ανάπτυξη 2% για φέτος και 1,9% για το 2025 προβλέπει το ΔΝΤ για την Ελλάδα στην εξαμηνιαία έκθεση του για τις οικονομικές προοπτικές των κρατών μελών του (world economic outlook) που δημοσιοποιήθηκε σήμερα στο πλαίσιο της εαρινής συνόδου του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Η πρόβλεψη του Ταμείου είναι μικρότερη από τις εκτιμήσεις του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας για ανάπτυξη 2,3% φέτος και 2,5% το 2025, αλλά η απόσταση έχει μικρύνει σημαντικά μετά την αναθεώρηση της αρχικής εκτίμησης του προϋπολογισμού του 2024 για ανάπτυξη φέτος στο 2,9%.
Ωστόσο είναι υπερδιπλάσια για φέτος και υψηλότερη για το 2025 από τις προβλέψεις του Ταμείου για την ευρωζώνη για ανάπτυξη 0,8% το 2024 και 1,5% τον επόμενο.
Συνεπώς, η Ελλάδα θα συνεχίζει να συγκλίνει σταθερά σε επίπεδο εισοδημάτων με την Ευρώπη.
Την ίδια ώρα οι προβλέψεις του Ταμείου βρίσκονται αρκετά κοντά σε αυτές της έκθεσης για την αξιολόγηση της Ελλάδα με βάση το άρθρο IV του καταστατικού που δημοσιοποίησε στο τέλος Ιανουαρίου. Τότε το Ταμείο προέβλεπε για την Ελλάδα ανάπτυξη 2,1% φέτος και 1,6% το 2025.
Παράλληλα, το Ταμείο προβλέπει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στο 2,7% φέτος και στο 2,1% το 2025. Οι προβλέψεις είναι οριακά καλύτερες από την πρόβλεψη για πληθωρισμό 2,8% και 2,2% αντίστοιχα που έκανε τρεις μήνες νωρίτερα στην έκθεση με βάση το άρθρο IV.
Στο κρίσιμο μέγεθος της ανεργίας το Ταμείο προβλέπει σταθερή αποκλιμάκωση τόσο για φέτος όσο και για το 2025. Συγκεκριμένα, προβλέπει την υποχώρηση της ανεργίας από 10,9% που έκλεισε το 2023 στο 9,7% για φέτος και στο 8,7% το 2025. Στις σημειώσεις του το ΔΝΤ σημειώνει ότι μπορεί οι δικές του προβλέψεις για την μείωση της ανεργίας να διαφέρουν από αυτές του κράτους μέλους, δηλαδή της Ελλάδας.
Στην προηγούμενη έκθεση του ΔΝΤ οι προβλέψεις για την ανεργία ήταν οριακά καλύτερες καθώς από το 10,6% που προέβλεπε τότε για το 2023 εκτιμούσε μείωση στο 9,2% για το 2024 και στο 8,5% για το 2025.
Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών
Τέλος, στο επίσης κρίσιμο μέγεθος του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το ΔΝΤ βλέπει εσημαντική διόρθωση. Συγκεκριμένα, από το 6,9% του ΑΕΠ που έκλεισε το 2023, μετά την υποχώρηση των τιμών της ενέργειας, το ταμείο αναμένει μικρή αποκλιμάκωση για φέτος στο 6,5% του ΑΕΠ και μεγαλύτερη αποκλιμάκωση στο 5,3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025.
Στα γενικά της σχόλια η έκθεση τονίζει ότι οι προβλέψεις αυτές υπόκεινται σε ένα σοβαρό κίνδυνο που εμπεριέχει μια νέα κλιμάκωση της Μέση Ανατολή, η οποία μπορεί να πυροδοτήσει άνοδο των τιμών των τροφίμων, της ενέργειας και του μεταφορικού κόστους, οδηγώντας σε μια νέα περίοδο υψηλού πληθωρισμού .
ΚΙΝΑ
Το ΔΝΤ άφησε αμετάβλητη την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη της Κίνας το 2024 που θα πέσει στο 4,6% από 5,2% το 2023, με περαιτέρω πτώση στο 4,1% για το 2025. Ωστόσο, προειδοποίησε ότι η έλλειψη ενός ολοκληρωμένου πακέτου αναδιάρθρωσης για τον προβληματικό τομέα ακινήτων της χώρας θα μπορούσε να παρατείνει ύφεση της εγχώριας ζήτησης και επιδείνωση των προοπτικών της Κίνας.
Μια τέτοια κατάσταση θα μπορούσε επίσης να εντείνει τις αποπληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία της Κίνας, οδηγώντας σε άνοδο των φθηνών εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν εμπορικά αντίποινα από άλλες χώρες – ένα σενάριο για το οποίο προειδοποίησε η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Janet Yellen κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στην Κίνα νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Το ΔΝΤ συνέστησε στην Κίνα να επιταχύνει την έξοδο των μη βιώσιμων προγραμματιστών και να προωθήσει την ολοκλήρωση ημιτελών στεγαστικών έργων, ενώ υποστηρίζει τα ευάλωτα νοικοκυριά για να βοηθήσει στην αποκατάσταση της καταναλωτικής ζήτησης.
Ωστόσο, ο παγκόσμιος δανειστής σημείωσε φωτεινά σημεία σε ορισμένες άλλες μεγάλες χώρες αναδυόμενων αγορών, αυξάνοντας την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη της οικονομίας της Βραζιλίας το 2024 κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στο 2,2% και αυξάνοντας την πρόβλεψη για την οικονομική ανάπτυξη της Ινδίας κατά 0,3 ποσοστιαία μονάδα στο 6,8%.
Σημείωσε ότι η Ομάδα 20 μεγάλων χωρών αναδυόμενων αγορών διαδραματίζουν πλέον μεγαλύτερο ρόλο στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα και έχουν τη δυνατότητα να επωμιστούν περισσότερο από το βάρος της ανάπτυξης στο μέλλον.
Ωστόσο, το ΔΝΤ είπε ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες χαμηλού εισοδήματος συνεχίζουν να αγωνίζονται με προσαρμογές μετά την πανδημία και μεγαλύτερα επίπεδα οικονομικών «ουλών» από τις αναδυόμενες αγορές μεσαίου εισοδήματος. Ως ομάδα, αυτές οι αναπτυσσόμενες χώρες χαμηλού εισοδήματος είδαν τις προβλέψεις ανάπτυξης για το 2024 να μειώνονται στο 4,7% από εκτίμηση 4,9% τον Ιανουάριο.
ΡΩΣΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ
Σε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις, η πρόβλεψη ανάπτυξης της Ρωσίας για το 2024 αυξήθηκε στο 3,2% από το 2,6% που προβλεπόταν τον Ιανουάριο. Η έκθεση απέδωσε την αύξηση εν μέρει στα συνεχιζόμενα ισχυρά έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου εν μέσω υψηλότερων παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου παρά τον μηχανισμό ανώτατου ορίου τιμών που επιβλήθηκε από τις δυτικές χώρες, καθώς και τις ισχυρές κρατικές δαπάνες και τις επενδύσεις που σχετίζονται με την παραγωγή πολέμου, μαζί με τις υψηλότερες καταναλωτικές δαπάνες σε περιορισμένο εργατικό δυναμικό. αγορά. Το ΔΝΤ αναβάθμισε επίσης την πρόβλεψη ανάπτυξης της Ρωσίας για το 2025 σε 1,8% από 1,1% τον Ιανουάριο.
Η ανάπτυξη της Ουκρανίας, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική βοήθεια από τη Δύση, προβλέπεται να επιβραδυνθεί στο 3,2% το 2024 και να επιταχυνθεί στο 6,5% το 2025.
Ενώ οι αρχικές αιχμές των τιμών για τα σιτηρά, το πετρέλαιο και άλλα εμπορεύματα έχουν εξασθενίσει μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η διεύρυνση της σύγκρουσης θα μπορούσε να τις κάνει να ενταθούν.
Ομοίως, στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, οι διαταραχές του εμπορίου και το υψηλότερο κόστος για τα πλοία που αποφεύγουν τις επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα ήταν σε «μέτρια κλίμακα», είπε ο Γκουρίνχας, προσθέτοντας: «Ανησυχούμε για πιθανή κλιμάκωση».