Υπερδιπλασιάστηκαν οι αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς το 2017 σε σχέση με το 2016, επιβεβαιώνοντας την αδυναμία των πολιτών να ανταποκριθούν στην υπερβολική φορολόγηση των ακινήτων αλλά και την αδυναμία να διατηρήσουν τις πατρικές περιουσίες τους, καταβάλλοντας τους φόρους αποδοχής.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που επικαλείται η εφημερίδα «Καθημερινή», οι αποποιήσεις κληρονομιάς αφορούν κυρίως ακίνητα και έφτασαν πέρυσι τις 130.000, έναντι 54.422 αποποιήσεων το 2016, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης.
Όπως αναφέρουν νομικοί, έχουμε ξεφύγει από την αποποίηση κληρονομιών λόγω χρεών του κληροδότη και παγιώνεται μία κατάσταση αποποιήσεων ακινήτων για να ξεφύγουν οι κληρονόμοι από τον ΕΝΦΙΑ, τον φόρο κληρονομιάς, τα τεκμήρια και τη συντήρησή τους.
333% αύξηση από το 2013
Η εικόνα της οικονομικής αδυναμίας των Ελλήνων μετά από 7 χρόνια ύφεσης, αποτυπώνεται στα αποτελέσματα της σύγκρισης των δεδομένων του 2017 με αυτά του 2013, όπου η αύξηση των αιτήσεων αποποίησης κληρονομιάς φτάνει το εντυπωσιακό ποσοστό του 333%.
Συγκεκριμένα το 2013 καταγράφηκαν 29.199 αποποιήσεις κληρονομιάς και έκτοτε η άνοδος ήταν συνεχής.
– Το 2014 καταγράφηκαν 41.388 αποποιήσεις
– Το 2015 έφτασαν τις 45.628
– Το 2016 καταγράφηκαν 54.422 και
– Το 2017 ο αριθμός τους εκτοξεύτηκε στις 130.000
Ετσι, το Δημόσιο γίνεται ο μεγαλύτερος κληρονόμος μιας περιουσίας που δεν μπορεί να αξιοποιηθεί. Και αυτό καθώς είναι άγνωστο το τι γίνονται τα ακίνητα αυτά, καθώς τα προγράμματα πλειστηριασμών του Δημοσίου είναι περιορισμένα.
Το μόνο βέβαιο είναι πως πρόκειται για ακίνητα που απαξιώνονται σε καθημερινή βάση, γεγονός που καθιστά όλο και δυσκολότερη την εύρεση αγοραστών στο μέλλον.
Αυτό, όμως, που δείχνει την οικονομική ανέχεια είναι οι αποποιήσεις κληρονομιών και οι εκχωρήσεις ακινήτων προκειμένου να πληρωθούν οφειλές προς το Δημόσιο. Χιλιάδες φορολογούμενοι δεν μπορούν να πληρώσουν τον φόρο κληρονομιάς, ενώ άλλοι που αδυνατούν να ενταχθούν στη ρύθμιση των 12 δόσεων για την πληρωμή των οφειλών τους αναγκάζονται να εκχωρούν τα σπίτια τους.
Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, οι φόροι και οι οφειλές που καλούνται να πληρώσουν οι φορολογούμενοι υπερβαίνουν ακόμη και την αξία της περιουσίας που κληρονομούν. Για τον λόγο αυτό, επιλέγουν να την αφήσουν στο κράτος προκειμένου να μην κληρονομήσουν μαζί με την περιουσία τα χρέη των συγγενών τους αλλά και να μη βρεθούν αντιμέτωποι με φόρους που αδυνατούν να πληρώσουν για ακίνητα, τα οποία δύσκολα θα μπορέσουν να πωλήσουν.
Η διαδικασία αποποίησης κληρονομιάς
Η αποποίηση (αλλά και αποδοχή), από νομική άποψη, είναι μονομερής δικαιοπραξία αμετάκλητη και γίνεται στον γραμματέα του δικαστηρίου της κληρονομιάς. Μπορεί, όμως, να ακυρωθεί συνεπεία πλάνης, απάτης, απειλής.
Δικαίωμα αποποίησης έχει κάθε κληρονόμος, είτε εκ διαθήκης είτε εξ αδιαθέτου. Μόνο το Δημόσιο δεν μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά, η οποία περιέρχεται σ’ αυτό.
Η αποποίηση γίνεται με δήλωση στη γραμματεία του δικαστηρίου της κληρονομιάς, που είναι το Μονομελές Πρωτοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου κατοικούσε ή διέμενε ο κληρονομούμενος.
Η προθεσμία προς αποποίηση είναι τετράμηνη και αρχίζει:
1. Από τον θάνατο του κληρονομούμενου (όταν δεν υπάρχει διαθήκη).
2. Από τη δημοσίευση της διαθήκης.
Εάν ο κληρονομούμενος είχε την κατοικία του στο εξωτερικό ή αν ο κληρονόμος διέμενε στο εξωτερικό, τότε η προθεσμία για την αποποίηση είναι ένα έτος.
Η αποδοχή και η αποποίηση κληρονομιάς δεν μπορούν να γίνουν μερικώς, διαφορετικά είναι άκυρη.