του David Von Drehle (*)
Πείτε ό,τι θέλετε για τον Little Rocket Man. Ο βορειοκορεάτης δικτάτορας Κιμ Γιονγκ Ουν είναι ο αρχικλέφτης μιας οικογενειακής κλεπτοκρατίας. Όπως ο πατέρας του και ο παππούς του, είναι ικανός να οδηγήσει τον ίδιο του τον λαό στον θάνατο από την πείνα προκειμένου να πετύχει αυτά που θέλει. Τα αγαπημένα του εργαλεία είναι τα βασανιστήρια και οι δολοφονίες.
Αλλά χαζός δεν είναι.
Με την ανακοίνωση μιας συνόδου κορυφής μεταξύ των ηγετών της Βόρειας και της Νότιας Κορέας, που θα μπορούσε να αποτελέσει τον προάγγελο συνομιλιών με την κυβέρνηση Τραμπ, ο Κιμ επιδιώκει μια νίκη που οι παππούδες του δεν θα μπορούσαν ούτε να ονειρευτούν: την ένταξη στη διεθνή κοινότητα με τους όρους της Πιονγκγιάνγκ. Πολλά μπορεί να πάνε στραβά. Αλλά ο δρόμος που ακολουθεί ο Κιμ είναι σαφής.
Το πρώτο βήμα είναι η ταχεία προσέγγιση με τη Νότια Κορέα. Η κατάρρευση της συντηρητικής κυβέρνησης στη Σεούλ έφερε στην εξουσία έναν άνθρωπο, τον Μουν Γιάε-ιν, που τάσσεται υπέρ της βελτίωσης των σχέσεων με τον Βορρά. Ο ΚΙμ απάντησε με τη βιαστική ολοκλήρωση των διηπειρωτικών βαλλιστικών του πυραύλων ώστε να κάνει εγκαίρως ένα ειρηνευτικό άνοιγμα συνδεδεμένο με τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς κοντά στην αποπυρηνικοποιημένη ζώνη.
Αυτό οδήγησε με τη σειρά του σε μια σπάνια επίσκεψη απεσταλμένων του νοτιοκορεάτη προέδρου στην Πιονγκγιάγκ. Η αντιπροσωπεία επέστρεψε με την πρόταση για τη σύνοδο κορυφής. Σύμφωνα με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Μουν, οι Βορειοκορεάτες προτείνουν μορατόριουμ στις πυρηνικές και πυραυλικές τους δοκιμές με αντάλλαγμα την έναρξη «εγκάρδιων» συνομιλιών με τις ΗΠΑ. Το καθεστώς Κιμ σκέπτεται μάλιστα να εγκαταλείψει εντελώς το πυρηνικό του πρόγραμμα αν υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία της Βόρειας Κορέας.
Ο πρόεδρος Τραμπ απάντησε προσεκτικά. Η οικογένεια Κιμ έχει άλλωστε παράδοση στο να υπόσχεται αλλαγές και μετά να τις παίρνει πίσω. Η αλήθεια είναι όμως ότι ο αμερικανός πρόεδρος δεν έχει πολλές επιλογές. Η εναλλακτική λύση στην παροχή εγγυήσεων για ασφάλεια και εθνική κυριαρχία είναι η απειλή στρατιωτικών μέτρων. Αυτό προϋποθέτει όμως βοήθεια από τους συμμάχους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Και η Σεούλ δεν ανταποκρίνεται.
Ο Κιμ μοιάζει να καταλαβαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να εκθέσουν τη Νότια Κορέα σε έναν καταστροφικό πόλεμο χωρίς τη στήριξη του Μουν. Φαίνεται λοιπόν ότι η τήξη των πάγων μεταξύ Βορρά και Νότου θα οδηγήσει τελικά σε συνομιλίες. Και όταν συμβεί αυτό, θα έχουν υπάρξει τρεις θεμελιώδεις αλλαγές σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση.
Πρώτον, οι πύραυλοι της Βόρειας Κορέας αποτελούν πλέον μια πραγματικότητα, όχι ένα ενδεχόμενο που πρέπει να αποτραπεί. Η διαπραγματευτική θέση του Κιμ είναι τώρα πιο ισχυρή. Μπορεί λοιπόν να επιδιώξει μια μόνιμη διευθέτηση, όχι απλώς έναν χώρο για να αναπνεύσει.
Δεύτερον, ο Κιμ βλέπει στην Κίνα ένα πρότυπο για το δικό του μέλλον. Η οικογένειά του θεωρούσε πάντα πως ο εκσυγχρονισμός απειλεί την εξουσία της κι έτσι τον απέκλειε. Ο Σι Τζινπίγκ, όμως, προσπαθεί να αποδείξει ότι ο οικονομικός φιλελευθερισμός είναι συμβατός με την πολιτική δικτατορία. Ο Κιμ μπορεί λοιπόν να συμπεράνει ότι μπορεί να διατηρήσει την εξουσία χωρίς να κρατά τη χώρα του σε απομόνωση.
Τρίτον, ο Κιμ βλέπει μια προοπτική για μεγαλύτερη ασφάλεια που δεν υπήρχε μέχρι τώρα. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανυπομονεί να κατασκευάσει έναν αγωγό φυσικού αερίου που θα περνά από τη Βόρεια Κορέα και θα τροφοδοτεί την πεινασμένη για ενέργεια μηχανή στον Νότο. Η σχιστολιθική επανάσταση στην Αμερική αναγκάζει την Gazprom να αναζητήσει νέους πελάτες για το φυσικό της αέριο και η Νότια Κορέα είναι μια πολλά υποσχόμενη αγορά.
Ο Πούτιν αναγκάστηκε να κάνει πίσω όταν ο Κιμ ξεκίνησε τις πυρηνικές του δοκιμές και η Δύση επέβαλε κυρώσεις. Αν όμως οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ οδηγήσουν σε άρση των περιορισμών, είναι βέβαιο ότι τα σχέδια του ρώσου προέδρου γα τον αγωγό θα έρθουν και πάλι στο προσκήνιο. Και ένας τέτοιος αγωγός θα λειτουργήσει ως ομπρέλα για την προστασία του καθεστώτος της Πιονγκγιάνγκ από εξωτερικές απειλές.
Αυτά τα στοιχεία καθιστούν πιθανή μια λύση. Ο Κιμ δεν έχει να κερδίσει τίποτα από περαιτέρω προκλήσεις. Η αποκλιμάκωση της κρίσης θα ακυρώσει και τους λόγους για την παρουσία αμερικανικών βάσεων στον Νότο. Αν οι Αμερικανοί φύγουν, η Κίνα και η Ρωσία θα χαρούν πολύ. Περισσότερο απ?όλους όμως θα χαρεί ο Κιμ Γιονγκ Ουν, ο αδίστακτος, επικίνδυνος και πολεμοχαρής Κιμ, ο παράφρων που μπορεί να αποδειχθεί το ίδιο τρελός με μια αλεπού.
(*) Ο Ντέιβιντ Βον Ντρέλε είναι αρθρογράφος της Washington Post