Εγκύκλιος ΕΦΚΑ: Οδηγίες για την παράλληλη ασφάλιση, εισφορές, παραδείγματα

Αναλυτικές οδηγίες για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού εισφορών και την εισφοροδότηση στις περιπτώσεις άσκησης πολλαπλών/παράλληλων ασφαλιστέων δραστηριοτήτων/ιδιοτήτων Μη Μισθωτών ή Μισθωτών – Μη Μισθωτών, μαζί με παραδείγματα, παρέχει ο ΕΦΚΑ με εγκύκλιο που εξέδωσε την Πέμπτη 15/6/2017.

Τα ανώτατα και κατώτατα όρια ασφαλιστέου εισοδήματος που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι οι 5.860 και 586 ευρώ τον μήνα αντίστοιχα, καθώς και τον τρόπο που αθροίζονται τα εισοδήματα προκειμένου να συμπληρωθούν αυτά, καθορίζει εγκύκλιος του ΕΦΚΑ για την παράλληλη και πολλαπλή επαγγελματική δραστηριότητα.

Προσοχή: το ταμείο διευκρινίζει ότι με το νόμο Κατρούγκαλου επέρχεται μια βασική αλλαγή που αφορά στην κατάργηση των διατάξεων του άρθρου 39 του ν.2084/1992, όπως ίσχυε, περί υποχρεωτικής ασφάλισης και καταβολής μίας ασφαλιστικής εισφοράς σε έναν φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, των «νέων» ασφαλισμένων, που είχαν υποχρέωση ασφάλισης σε περισσότερους του ενός φορείς κύριας ασφάλισης λόγω απασχόλησης ή ιδιότητας.

Πλέον, όλοι ασφαλίζονται από την 1η Ιανουαρίου 2017 για το σύνολο των εργασιών που παρέχουν. Ειδικά για τους δημόσιους υπαλλήλους, «παλαιούς» και «νέους», που παράλληλα απασχολούνται σε εργασία υπακτέα στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως μισθωτοί, προκύπτει επίσης υποχρέωση ασφάλισης σε όλους τους κλάδους.

Η εγκύκλιος του ΕΦΚΑ

ΘΕΜΑ: «Παράλληλη ασφάλιση κατ’ εφαρμογή των άρθρ. 17 παρ.1 και 36 παρ.1,2,6 και 7 του Ν. 4387/16 »

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των άρθρων 5 παρ.1 και 2, 17 παρ.1 και 36 παρ. 1,2,6 και 7 του Ν. 4387/2016 (ΦΕΚ 85 / 12-5-2016 τ. Α΄) «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας – Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού -συνταξιοδοτικού συστήματος – Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις » σχετικά με την παράλληλη ασφάλιση σε δύο η περισσότερους φορείς ή τομείς ασφάλισης που εντάσσονται στον ΕΦΚΑ ή το Δημόσιο και καταβολή των αντιστοίχων ασφαλιστικών εισφορών για κάθε αναληφθείσα επαγγελματική δραστηριότητα και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την εφαρμογή τους:

ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 17 παρ.1 (Δημόσιο)

« 1.Ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, για τους οποίους
προκύπτει βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων, όπως ίσχυαν έως την έναρξη
ισχύος του παρόντος νόμου, υποχρεωτική ασφάλιση σε δύο ή περισσότερους φορείς ή τομείς
ασφάλισης που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., καταβάλλουν για κάθε αναληφθείσα
επαγγελματική δραστηριότητα τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, όπως αυτές
καθορίζονται από τον παρόντα νόμο. Στην περίπτωση αυτή για τη δεύτερη αναληφθείσα
επαγγελματική δραστηριότητα δεν εφαρμόζεται η υποχρέωση καταβολής ελάχιστης μηνιαίας
ασφαλιστικής εισφοράς του άρθρου 39 παράγραφος 3».

Άρθρο 5 παρ.1 & 2 (Δημόσιο)

«1. Από 1.1.2017 το συνολικό ποσοστό εισφοράς κλάδου σύνταξης στον Ε.Φ.Κ.Α. ασφαλισμένου και εργοδότη ορίζεται σε 20% επί των συντάξιμων μηνιαίων αποδοχών των προσώπων της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 4, όπως αυτές ισχύουν κάθε
φορά και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος του ασφαλισμένου και κατά 13,33% σε βάρος του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, με την επιφύλαξη της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 2 περίπτωση γ΄ του παρόντος άρθρου.

2.α. Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη συνίσταται στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο βασικό μισθό άγαμου
μισθωτού άνω των 25 ετών.

β. Το ανώτατο όριο της προηγούμενης περίπτωσης εφαρμόζεται και επί πολλαπλής μισθωτής απασχόλησης ή έμμισθης εντολής όσον αφορά στην εισφορά ασφαλισμένου…………….».

Άρθρο 36 παρ.1,2,6 & 7. (Μισθωτοί – Μη Μισθωτοί Ιδιωτικού Τομέα)

«1. Ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, για τους οποίους προκύπτει βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, υποχρεωτική ασφάλιση σε δύο ή περισσότερους φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς ασφάλισης που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., καταβάλλουν για κάθε αναληφθείσα επαγγελματική δραστηριότητα τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, όπως αυτές καθορίζονται από τον παρόντα νόμο. Στην περίπτωση αυτή για τις πλέον της πρώτης αναληφθείσες επαγγελματικές δραστηριότητες δεν εφαρμόζεται η υποχρέωση καταβολής ελάχιστης μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς».

«2. Ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, που παρέχουν εξαρτημένη εργασία και ταυτόχρονα αυταπασχολούνται σε δραστηριότητες για τις οποίες υπάγονταν ή θα υπάγονται βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, στην ασφάλιση ενός φορέα, τομέα, κλάδου και λογαριασμού ασφάλισης που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., καταβάλλουν υπέρ του Ε.Φ.Κ.Α.:

α) μηνιαία ασφαλιστική εισφορά, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 38, για το εισόδημα που προέρχεται από τη διαρκή σχέση παροχής υπηρεσιών και β) ασφαλιστική εισφορά, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 39, για το εισόδημα, εφόσον υπάρχει, από άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος, για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης. Στην περίπτωση αυτή δεν εφαρμόζεται η παρ. 3 του άρθρου 39».
«6. Οι διατάξεις του παρόντος, πλην της παρ. 5, έχουν εφαρμογή από 1.1.2017».
«7. Καταργείται το άρθρο 39 του Ν. 2084/1992, καθώς και κάθε άλλη διάταξη που
ρυθμίζει διαφορετικά τα θέματα του παρόντος».

ΓΕΝΙΚΑ

Ι. Στις παρ. 1 των άρθρων 17 και 36 του κοινοποιούμενου νόμου ρυθμίζονται θέματα καταβολής ασφαλιστικών εισφορών σε περίπτωση παράλληλης επαγγελματικής δραστηριότητας για την οποία βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων των ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων κύριας ασφάλισης ή του Δημοσίου, όπως αυτές ίσχυαν μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης του ν.4387/2016, προέκυπτε υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση σε περισσότερους του ενός φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς
ασφάλισης, για παράδειγμα:

– Μισθωτός που ασκεί συγχρόνως ελεύθερο επάγγελμα είχε, μέχρι 31/12/2016, υποχρέωση ασφάλισης στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στον τ.ΟΑΕΕ – Δημόσιος υπάλληλος και συγχρόνως απασχολούμενος ως μισθωτός που είχε, μέχρι 31/12/2016, υποχρέωση ασφάλισης στο Δημόσιο και στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ .

ΙΙ. Στην παρ. 2 του άρθρου 36 ρυθμίζονται τα θέματα καταβολής ασφαλιστικών εισφορών σε περίπτωση πολλαπλής επαγγελματικής δραστηριότητας για την οποία βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων των ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων
κύριας ασφάλισης, όπως αυτές ίσχυαν μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης του ν.4387/2016, προέκυπτε υποχρέωση υπαγωγής σε έναν φορέα, τομέα, κλάδο και λογαριασμό ασφάλισης ( π.χ υγειονομικός που απασχολείται ως μισθωτός σε ιδιωτική
κλινική και συγχρόνως διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο με υποχρέωση ασφάλισης μέχρι 31/12/2016 στο τ. ΕΤΑΑ- ΤΣΑΥ και για τις δύο δραστηριότητες.).

ΙΙΙ. Οι κοινοποιούμενες διατάξεις ισχύουν και για τα πρόσωπα που υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ ως ελεύθεροι επαγγελματίες βάσει των σχετικών διατάξεων του τ. Τομέα Ασφάλισης Ναυτικών και Τουριστικών Πρακτόρων του ΟΑΕΕ, καθώς και για τα αναφερόμενα στην αριθ. Φ11321/59554/2170/22-12-2016 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 4569, Β΄, 30-12-2016), ασφαλισμένους του τ. ΕΤΑΠ – ΜΜΕ και του τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ (Πωλητές λαϊκών αγορών, εφημεριδοπώλες).

IV. Με την παρ. 7 του άρθρου 36 επέρχεται βασική αλλαγή που αφορά στην κατάργηση των διατάξεων του άρθρου 39 του ν.2084/1992, όπως ίσχυε, περί υποχρεωτικής ασφάλισης και καταβολής μίας ασφαλιστικής εισφοράς σε έναν φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, των «νέων» ασφαλισμένων, που είχαν υποχρέωση ασφάλισης σε περισσότερους του ενός φορείς κύριας ασφάλισης λόγω απασχόλησης ή ιδιότητας.

V. Με την διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 17, από 1/1/2017 προκύπτει για τους δημόσιους υπαλλήλους , «παλαιούς» και «νέους», που παράλληλα απασχολούνται σε εργασία υπακτέα στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως μισθωτοί, υποχρέωση ασφάλισης σε όλους τους
Κλάδους . (Η διάταξη του άρθρου 18 παρ. 1 και 2 εδ.β,’ του Ν.3863/2010 καθίσταται ανενεργή).

VI. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 36 του Ν.4387/2016 ορίζεται ρητά ότι, η ημερομηνία έναρξης εφαρμογής των ανωτέρω σχετικών διατάξεων για την παράλληλη ασφάλιση είναι η 1/1/2017.

Με τις ανωτέρω σχετικές (1) Εγκύκλιες του Φορέα δόθηκαν οδηγίες για την μεθοδολογία που πρέπει να ακολουθείται για την δημιουργία της βάσης υπολογισμού εισφορών και τον υπολογισμό τους στις περιπτώσεις μοναδικής ασφάλισης.

Με την παρούσα παρέχονται οδηγίες για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού εισφορών και την εισφοροδότηση στις περιπτώσεις άσκησης πολλαπλών/παράλληλων ασφαλιστέων δραστηριοτήτων/ιδιοτήτων Μη Μισθωτών ή Μισθωτών – Μη Μισθωτών.

Για την καλύτερη κατανόηση και ενιαία εφαρμογή των οδηγιών παρατίθενται οι πιο κάτω οδηγίες – διευκρινήσεις:

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ – ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΦΟΡΕΙΣ (παρ. 1 των άρθρων 17 και 36 Ν. 4387/2016).

Από 01/01/2017, πρόσωπα που ασκούν παράλληλη επαγγελματική δραστηριότητα υπάγονται σε ένα φορέα ασφάλισης, τον ΕΦΚΑ, και για κάθε αναληφθείσα επαγγελματική δραστηριότητα καταβάλλουν ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τα άρθρα 5, 38, 39 και 40 του ν.4387/2016.

Α. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΜΗΝΙΑΙΑΣ ΒΑΣΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

Κατά τη διαδικασία δημιουργίας της βάσης υπολογισμού εισφορών διακρίνονται οι εξής κατηγορίες :

Α.1 ΜΙΣΘΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ ΕΛ. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Ή ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Σε περίπτωση μισθωτής απασχόλησης και άσκησης ελεύθερου επαγγέλματος ή αυτοαπασχόλησης για τις οποίες προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ βάσει των σχετικών διατάξεων του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή του Δημοσίου και τ. ΟΑΕΕ ή του τ. ΕΤΑΑ αντίστοιχα, μηνιαία βάση υπολογισμού των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί το άθροισμα του εισοδήματος από την παροχή των μισθωτών υπηρεσιών και του καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος από την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας.
Για την εξεύρεση της βάσης υπολογισμού στις περιπτώσεις αυτές λαμβάνεται κατ’ αρχάς υπόψη το μηνιαίο εισόδημα από τη μισθωτή εργασία και σε αυτό προστίθεται το εισόδημα από την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος ή της αυτοαπασχόλησης.

Ως ανώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος σε κάθε περίπτωση λαμβάνεται το ποσό των €5.860,80.

Ως κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος λαμβάνεται το ποσό των €586,08.

Το κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος, €586,08 ισχύει ακόμη και αν πρόκειται για μισθωτό κάτω των 25 ετών ή για ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπασχόληση κάτω της 5ετίας.

Α.2 ΜΙΣΘΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

Σε περίπτωση μισθωτής απασχόλησης ή απασχόλησης στο Δημόσιο και άσκησης αγροτικής δραστηριότητας για την οποία προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ βάσει των σχετικών διατάξεων του τ.ΟΓΑ, ως βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί το άθροισμα του εισοδήματος από την παροχή των μισθωτών υπηρεσιών και του καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος από την αγροτική δραστηριότητα.

Για την εξεύρεση της βάσης υπολογισμού στις περιπτώσεις μισθωτής απασχόλησης και αγροτικής δραστηριότητας, λαμβάνεται κατ’ αρχάς υπόψη το μηνιαίο εισόδημα από την μισθωτή εργασία και σε αυτό προστίθεται το εισόδημα από την αγροτική δραστηριότητα.

Ως ανώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος λαμβάνεται το ποσό των €5.860,80 ενώ το κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος διαμορφώνεται σε €410,26 (κατώτατο όριο εισοδήματος βάσει του άρθρου 40 του ν.4387/2016).

Α.3 ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Σε περίπτωση άσκησης περισσοτέρων της μίας μη μισθωτών επαγγελματικών δραστηριοτήτων/ιδιοτήτων για τις οποίες θα προέκυπτε υποχρέωση ασφάλισης σε τουλάχιστον δύο εκ των προϋφιστάμενων φορέων ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ, μηνιαία βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί το άθροισμα του καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος από έκαστη δραστηριότητα.

Για την εξεύρεση της βάσης υπολογισμού στις περιπτώσεις αυτές λαμβάνεται κατ’ αρχάς υπόψη το μηνιαίο εισόδημα από τη βασική πηγή βιοπορισμού, δηλαδή το υψηλότερο εισόδημα, και σε αυτό προστίθεται το εισόδημα των λοιπών δραστηριοτήτων κατά φθίνουσα τάξη μεγέθους.

Ως ανώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος λαμβάνεται το ποσό των €5.860,80 ενώ το κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος διαμορφώνεται σε €586,08 (ακόμη και αν πρόκειται για ασφαλισμένο που για τις δύο εκ των πολλαπλών δραστηριοτήτων θεωρείται ότι είναι ασφαλισμένος κάτω της 5ετίας).

Επισημαίνουμε ότι, σύμφωνα με την παρ.11 του άρθρ. 40 του ν.4387/2016 καταργούνται οι διατάξεις του άρθρου 34 του Ν.1140/1981 (περί μη υπαγωγής στην ασφάλιση του ΟΓΑ ασφαλισμένων ή Συνταξιούχων άλλων ΦΚΑ), και πλέον από 01/01/2017 ασφαλισμένοι με εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, καταβάλλουν εισφορά στον ΕΦΚΑ σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ιδίου άρθρου.

Εισοδήματα από Αγροτική δραστηριότητα, μη ασφαλιστέα κατά τα ανωτέρω, στον Κλ. Κύριας Ασφάλισης Αγροτών έως 31/12/2016, έπονται κάθε άλλου στο κριτήριο βιοπορισμού.

Α.4 ΜΙΣΘΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης μισθωτής εργασίας και πολλαπλών μη μισθωτών δραστηριοτήτων (ως η ανωτέρω περίπτωση Α.3), ως βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί το άθροισμα του εισοδήματος από την παροχή των μισθωτών υπηρεσιών και του καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος από έκαστη δραστηριότητα.

Για την εξεύρεση της βάσης υπολογισμού στις ανωτέρω περιπτώσεις, λαμβάνεται κατ’ αρχάς υπόψη το μηνιαίο εισόδημα από την μισθωτή εργασία και σε αυτό προστίθεται το εισόδημα των λοιπών δραστηριοτήτων κατά φθίνουσα τάξη μεγέθους.

Ως ανώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος λαμβάνεται το ποσό των €5.860,80 ενώ το κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος διαμορφώνεται σε €586,08.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

– Σε κάθε περίπτωση η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί των αποδοχών από τη μισθωτή απασχόληση και επί του εισοδήματος από κάθε ιδιότητα/δραστηριότητα, όπως καθορίζεται από τις διατάξεις των άρθρων 5, 38, 39 και 40 του ν.4387/2016 όπως ισχύουν.

– Συνεισπραττόμενες εισφορές (μη μισθωτών) που υπολογίζονται ως ποσοστό επί του εισοδήματος καθώς και οι λοιποί κλάδοι (π.χ. Επικουρικής Ασφάλισης, Πρόνοιας ) υπολογίζονται, κατ’ ελάχιστο, επί της κατώτερης βάσης μηνιαίου εισοδήματος.

– Οι διατάξεις του άρθρου 98 του ανωτέρω νόμου που αφορούν στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των αυτοαπασχολουμένων (ασφαλισμένων του τ. ΕΤΑΑ) εφαρμόζονται επί της ασφαλιστικής εισφοράς που προκύπτει από το εισόδημα αυτοαπασχόλησης.

– Για την διαπίστωση ενεργής Ιδιότητας Μισθωτού κατά την 01/01/2017, λαμβάνεται υπόψη η πιο πρόσφατη ενημέρωση που διαθέτει το Μητρώο Ασφ/νων ΕΦΚΑ και μετά την ολοκλήρωση διασύνδεσης των συστημάτων, ο Αναλυτικός Λογαριασμός Ασφάλισης με οριστικοποιημένες εγγραφές της αντίστοιχης περιόδου.

– Για τη διαμόρφωση της βάσης υπολογισμού εισφορών μη μισθωτών στις περιπτώσεις μερικής μισθωτής απασχόλησης, από την κατώτερη βάση αφαιρούνται οι αποδοχές μερικής – μειωμένης απασχόλησης.

Στο παράρτημα της παρούσης παρατίθενται τα κατώτατα όρια και το ποσοστό ασφαλίστρου κλάδου σύνταξης, ανά αναληφθείσα επαγγελματική δραστηριότητα, καθώς και το τελικό κατώτατο όριο και το ποσοστό ασφαλίστρου που εφαρμόζεται στις περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης επί αυτού.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ – ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2017 αποτελούν οι μηνιαίες αποδοχές σε περίπτωση μισθωτής απασχόλησης και το μηνιαίο εισόδημα από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας/ιδιότητας.

Συνεπώς για τον καθορισμό της βάσης υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το ύψος του εισοδήματος που προέρχεται από κάθε αναληφθείσα επαγγελματική δραστηριότητα.

Η μεθοδολογία διαμόρφωσης της βάσης παρατίθεται κατά αντιστοιχία της κατηγοριοποίησης που προηγήθηκε.

ΜΙΣΘΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ ΕΛ. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Ή ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Ή ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ (Α.1, Α.2)

Ελέγχεται το εισόδημα ως προς το ανώτατο και κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος ως εξής:

α. Αν οι αποδοχές από μισθωτές υπηρεσίες υπερβαίνουν το ανώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος 5.860,80 €), οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί του ανώτατου ορίου σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 ή 38 του Ν.4387/2016 και ως εκ τούτου δεν υπάρχει υποχρέωση καταβολής εισφορών για την επιχειρηματική ή αγροτική δραστηριότητα.

β. Αν οι αποδοχές από μισθωτές υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν το ανώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος, προστίθεται το εισόδημα της επιχειρηματικής ή αγροτικής δραστηριότητας. Αν το άθροισμα υπερβαίνει το ανώτατο όριο περικόπτεται το εισόδημα Μη Μισθωτής δραστηριότητας.

Η εισφορά υπολογίζεται στο εισόδημα της Μισθωτής απασχόλησης σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 ή 38 του Ν.4387/2016 και της Μη Μισθωτής δραστηριότητας, κατά περίπτωση, με τις διατάξεις των άρθρων 39,40, και 98.

γ. Αν τα δύο εισοδήματα αθροιστικά είναι μεταξύ κατώτατου και ανώτατου ορίου, τότε το σύνολο του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες υπόκειται σε ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 ή 38 και το σύνολο του εισοδήματος από επιχειρηματική ή αγροτική δραστηριότητα υπόκειται σε ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 39, 40 και 98 του Ν.4387/2016.

δ. Αν το άθροισμα του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες και από την άσκηση επιχειρηματικής ή αγροτικής δραστηριότητας υπολείπεται του κατώτατου ορίου μηνιαίου εισοδήματος, τότε:

• το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες υπόκειται σε ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 ή 38 του Ν.4387/2016
• το εισόδημα από ελεύθερη ή αγροτική δραστηριότητα υπόκειται σε ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 39, 40 & 98 του Ν.4387/2016. Η εισφορά, στο ποσό που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση του κατώτατου ορίου (586,08€ ή 410,26€) υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 39 ή 40 του ν. 4387/16 κατά περίπτωση.

ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (Α.3 )

Ελέγχεται το εισόδημα ως προς το ανώτατο και κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος ως
εξής:

α. Αν το μεγαλύτερο εισόδημα (βιοποριστικό κριτήριο) υπερβαίνει την ανώτατη βάση περικόπτεται στο ύψος της ανώτατης βάσης.

Η εισφορά υπολογίζεται σύμφωνα με την διάταξη που διέπει την Ιδιότητα από την οποία προέρχεται το εισόδημα (άρθρ. 39,40,98).

β. Αν το μεγαλύτερο εισόδημα υπολείπεται της ανώτατης βάσης συμπληρώνεται από το δεύτερο εισόδημα.

Αν το άθροισμα υπερβαίνει την ανώτερη βάση, περικόπτεται το δεύτερο κατά σειρά βιοπορισμού εισόδημα.

Οι εισφορές υπολογίζονται για κάθε εισόδημα με την αντίστοιχη διάταξη (ως ανωτέρω).

γ. Αν το άθροισμα πρώτου και δεύτερου εισοδήματος είναι μεταξύ κατώτατης και ανώτατης βάσης, τα εισοδήματα παραμένουν ως έχουν και εισφοροδοτούνται ανάλογα.

δ. Αν το άθροισμα των εισοδημάτων είναι κάτω της κατώτατης βάσης, σε κάθε περίπτωση ως βάση υπολογισμού λαμβάνεται η κατώτατη βάση (586,08 €).

ε. Αν τα εισοδήματα εμφανίζονται σε μία πηγή, το εισόδημα κατανέμεται ισόποσα σε κάθε Ιδιότητα ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή:

• Αν το συνολικό εισόδημα υπερβαίνει την ανώτατη βάση, θα περικόπτεται στο σύνολό του πριν την κατανομή.

• Αν το συνολικό εισόδημα είναι κάτω από την κατώτατη βάση, ως βάση υπολογισμού λαμβάνεται, το κατά περίπτωση, κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος, όπως αυτό περιγράφεται στην παρούσα.

Τα αναφερόμενα της περ. ε εφαρμόζονται και στην περίπτωση ισόποσου εισοδήματος προερχόμενων από δύο πηγές εισοδημάτων.

Ο υπολογισμός των εισφορών γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις που καθορίζουν την εισφοροδότηση κάθε δραστηριότητας/ιδιότητας.

ΜΙΣΘΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (Α.4)

Εφαρμόζονται συνδυαστικά τα περιλαμβανόμενα στις ανωτέρω περιπτώσεις (Α.1, Α.2 &
Α.3).

Για την δημιουργία της βάσης υπολογισμού εισφορών λαμβάνεται αρχικά το εισόδημα από την μισθωτή απασχόληση και στη συνέχεια προστίθεται το εισόδημα από κάθε μία μη μισθωτή δραστηριότητα κατά φθίνουσα τάξη μεγέθους (βιοποριστικό κριτήριο).

Β. ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΩΣ ΜΙΣΘΩΤΟΙ

ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Με τις διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 1 και 2 εδ.β,’ και 75 παρ. 1 του Ν.3863/2010 (ΦΕΚ 115/15-7-2010 τ.Α’) οι δημόσιοι όσο και οι δημοτικοί και κοινοτικοί υπάλληλοι οι οποίοι ήταν «παλαιοί» ασφαλισμένοι, εφόσον κατά το ίδιο χρονικό διάστημα που λογίζονταν συντάξιμη η υπηρεσία τους σύμφωνα με τη νομοθεσία του Δημοσίου , παρείχαν και άλλη εργασία υπακτέα στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σε διαφορετικό εργοδότη, υπάγονταν υποχρεωτικά για τη δεύτερη αυτή εργασία τους στην ασφάλιση μόνο του Κλάδου Κύριας σύνταξης του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Οι «νέοι» ασφαλισμένοι οι οποίοι παράλληλα με την εργασία τους ως δημόσιοι υπάλληλοι, παρείχαν και άλλη εργασία προς άλλο εργοδότη υπακτέα στην ασφάλιση του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν εξαιρούνταν για την απασχόλησή τους αυτή από την ασφάλιση του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ , αλλά είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν φορέα ασφάλισης σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν.2084/92, κατά τα γνωστά.

ΙΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 παρ.1 του Ν.4387/2016 από 1/1/2017 ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, για τους οποίους προκύπτει βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, υποχρεωτική ασφάλιση σε δύο ή περισσότερους φορείς ή τομείς ασφάλισης που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., καταβάλλουν για κάθε αναληφθείσα επαγγελματική δραστηριότητα τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, όπως αυτές καθορίζονται από τον παρόντα νόμο.

Κατά συνέπεια, από την 1/1/2017 και εφεξής οι δημόσιοι υπάλληλοι «παλαιοί» και «νέοι» ασφαλισμένοι, οι οποίοι παράλληλα απασχολούνται σε εργασία ως μισθωτοί (τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) υπάγονται, εκτός από την απασχόλησή τους ως δημόσιοι υπάλληλοι (άρθρο 4 και 5 του Ν.4387/2016), και για την απασχόλησή τους αυτή ( ως μισθωτοί άρθρο 38 του Ν.4387/2016) στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ για όλους τους κλάδους.

Για την πληρέστερη κατανόηση του θέματος παραθέτουμε το παρακάτω παράδειγμα:

Δημόσιος υπάλληλος, ο οποίος εργάζεται π.χ. από 1/6/2009 μέχρι σήμερα παράλληλα σε ασφαλιστέα στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ εργασία:

• Εάν είναι «παλαιός» ασφαλισμένος, για την εργασία του αυτή, για το χρονικό διάστημα από 1/6/2009 μέχρι 14/7/2010 εξαιρείτο από την ασφάλιση του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ενώ για το χρονικό διάστημα από 15/7/2010 μέχρι 31/12/2016 είχε υποχρέωση ασφάλισης μόνο στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

• Εάν είναι «νέος» ασφαλισμένος, για το χρονικό διάστημα από 1/6/2009 μέχρι την 14/7/2010 εξαιρείτο από την ασφάλιση του Ιδρύματος, ενώ για το χρονικό διάστημα από την 15/7/2010 μέχρι 31/12/2016 είχε δικαίωμα επιλογής φορέα ασφάλισης σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν.2084/1992 (εξαιρουμένων των περιπτώσεων που υπάγονταν στην ασφάλιση του τ. ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ και ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ).

Από 1/1/2017 και για τις δύο ανωτέρω αναφερόμενες περιπτώσεις έχει υποχρέωση ασφάλισης σε έναν φορέα, εν προκειμένω στον ΕΦΚΑ, και καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν.4387/2016 ως δημόσιος υπάλληλος και σύμφωνα με το άρθρο 38 του ίδιου νόμου ως μισθωτός υπαγόμενος στην ασφάλιση του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για όλους τους κλάδους (σύνταξη , ασθένεια, επικουρικό, συνεισπραττόμενους κλάδους) , με την επιφύλαξη των αναφερομένων στο άρθρο 5 παρ.2 α και 38 παρ. 2 α σχετικά με το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών.

ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (Μισθωτή – Μη Μισθωτή) – ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΕ ΕΝΑ ΦΟΡΕΑ (παρ.2 του άρθρου 36 Ν.4387/2016).

Με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 36 του ν.4387/2016 ρυθμίζεται η εισφοροδότηση προσώπων που ασκούν πολλαπλή επαγγελματική δραστηριότητα (μισθωτή εργασία και αυτοαπασχόληση), για τις οποίες μέχρι 31/12/2016 προέκυπτε υποχρέωση υπαγωγής σε έναν μόνο φορέα κύριας ασφάλισης.

Στην περίπτωση αυτή, ο ασφαλισμένος καταβάλλει:

α) εισφορά βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για το εισόδημα που προέρχεται από την παροχή εξαρτημένης εργασίας και

β) εισφορά βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 για τυχόν υπάρχον εισόδημα που προέρχεται από την άσκηση ελευθέρου επαγγέλματος, για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης. Στην περίπτωση αυτή δεν εφαρμόζεται η παρ. 3 του άρθρου 39 του ν.4387/2016 περί κατωτάτου ορίου μηνιαίου εισοδήματος.

Το άθροισμα του εισοδήματος από την εξαρτημένη εργασία και το ελεύθερο επάγγελμα δεν μπορεί να υπολείπεται του κατωτάτου ορίου εισοδήματος, δηλαδή του ποσού των €586,08 ή (€410,26 για τους ασφαλισμένους κάτω 5ετίας), και να μην υπερβαίνει το ανώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος, δηλαδή το ποσό των €5.860,80.

Παράδειγμα:

Ιατρός (ασφαλισμένος άνω της 5ετίας), παρέχει μισθωτή εργασία σε ιδιωτική κλινική και συγχρόνως διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο. Και για τις δύο αυτές δραστηριότητες μέχρι 31/12/2016 υπαγόταν υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ – ΤΣΑΥ.

Από 01/01/2017 ο ασφαλισμένος θα καταβάλλει:

α) εισφορά βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για το εισόδημα που προέρχεται από την παροχή μισθωτής εργασίας και
β) εισφορά βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 εισόδημα που προέρχεται από την άσκηση ελευθέρου επαγγέλματος.

α/α Αναληφθείσα δραστηριότητα (1) Αναληφθείσα δραστηριότητα (2) Κατώτατο Όριο και Ποσοστά ασφαλίστρου επί παράλληλης ασφάλισης

1

Μισθωτός, άνω των 25 ετών, με πλήρη απασχόληση

Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%

Ελεύθερος Επαγγελματίας ή υτοαπασχολούμενος, άνω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : 20%
Ελεύθερος Επαγγελματίας ή υτοαπασχολούμενος, κάτω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : 14% ή 17%
Άσκηση Αγροτικής Δραστηριότητας Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : Μεταβατικό ανά έτος
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €410,26
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : Μεταβατικό ανά έτος

2

Μισθωτός, κάτω των 25 ετών, με πλήρη απασχόληση

Κατώτατο Όριο : €510,95
Ασφάλιστρο : 20%

Ελεύθερος Επαγγελματίας ή Αυτοαπασχολούμενος, άνω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο :€586,08
ΕφαρμοζόμενοΑσφάλιστρο: 20%
Ελεύθερος Επαγγελματίας ή Αυτοαπασχολούμενος, κάτω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%

Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%

Άσκηση Αγροτικής Δραστηριότητας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : Μεταβατικό ανά έτος

Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €410,26
Εφαρμοζόμενο
Ασφάλιστρο : Μεταβατικό ανά έτος

3

Ελεύθερος Επαγγελματίας, άνω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%
Αυτοαπασχολούμενος, άνω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : 20%

4

Ελεύθερος Επαγγελματίας, κάτω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%
Αυτοαπασχολούμενος,  άνω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο :  Η διαφορά που προκύπτει μέχρι τη συμπλήρωση
του εφαρμοζόμενου κατωτάτου ορίου (€586,08) θεωρείται ως εισόδημα από
την απασχόληση με το υψηλότερο εισόδημα και εφαρμόζεται το αντίστοιχο
ασφάλιστρο (π.χ. εάν το εισόδημα από το ελεύθερο επάγγελμα είναι €300,00
και από την αυτοαπασχόληση
€100,00, τότε καταβάλλεται Εισφορά €300,00 + €186,08 = €486,08 x 14% ή
17% για το ελεύθερο επάγγελμα και €100,00 x 20% για την
αυτοαπασχόληση)1

5

Ελεύθερος Επαγγελματίας,  άνω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%
Αυτοαπασχολούμενος,  κάτω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : Αντίστοιχα με την περίπτωση 4 του Πίνακα

6

Ελεύθερος Επαγγελματίας,  κάτω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%
Αυτοαπασχολούμενος,  κάτω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%
Άσκηση Αγροτικής Δραστηριότητας
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : 14% ή 17% (ανάλογα με το ποιο εισόδημα είναι υψηλότερο)

7

Ελεύθερος Επαγγελματίας,
ή Αυτοαπασχολούμενος,  άνω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €586,08
Ασφάλιστρο : 20%
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : Μεταβατικό ανά έτος
Άσκηση Αγροτικής Δραστηριότητας
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : Αντίστοιχα με την περίπτωση 4 του Πίνακα

8

Ελεύθερος Επαγγελματίας, ή Αυτοαπασχολούμενος,  κάτω 5ετίας
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : 14% ή 17%
Κατώτατο Όριο : €410,26
Ασφάλιστρο : Μεταβατικό ανά έτος
Εφαρμοζόμενο Κατώτατο Όριο : €586,08
Εφαρμοζόμενο Ασφάλιστρο : Αντίστοιχα με την περίπτωση 4 του Πίνακα
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2.

ΜΙΣΘΩΤΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ ΕΛ. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Η΄ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Η΄ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ (Α.1, Α.2)
Παράδειγμα 1
(Μισθωτός – Ελεύθερος Επαγγελματίας «Παλαιός ασφαλισμένος»)

Ασφαλισμένος, παρέχει εξαρτημένη εργασία και συγχρόνως ασκεί ελεύθερο
επάγγελμα. Από 01/01/2017 έχει υποχρέωση καταβολής στον ΕΦΚΑ
ασφαλιστικής εισφοράς ως εξής:

α) βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 ως μισθωτός (υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ) και

β) βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 ως ελεύθερος επαγγελματίας (υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ).

–  Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή
απασχόληση ανέρχονται σε €5.900,00 και το μηνιαίο εισόδημα από το
ελεύθερο επάγγελμα ανέρχεται σε €1.000,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει
μηνιαία εισφορά επί του ανωτάτου ορίου μηνιαίων αποδοχών (€5.860,80)
βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016,
ενώ δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικής εισφοράς για το
μηνιαίο εισόδημα από την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος, πλην της
εισφοράς Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξάρτητα
Απασχολουμένων (10,00€), που εισπράττεται σε κάθε περίπτωση.


Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή απασχόληση ανέρχονται σε
€3.000,00 και το μηνιαίο εισόδημα από το ελεύθερο επάγγελμα ανέρχεται σε
€3.000,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για το ποσό των €3.000,00, ενώ για το ελεύθερο επάγγελμα καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου
39 επί του ποσού των €2.860,80 (€5.860,80 – €3.000,00).


Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή απασχόληση ανέρχονται σε
€1.000,00 και το μηνιαίο εισόδημα από το ελεύθερο επάγγελμα ανέρχεται σε
€1.000,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για το ποσό των €1.000,00, και για το ελεύθερο επάγγελμα καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 επί του ποσού των €1.000,00.


Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή απασχόληση (πλήρης απασχόληση
από ασφαλισμένο κάτω των 25 ετών) ανέρχονται σε €510,95 και το μηνιαίο
εισόδημα από το ελεύθερο επάγγελμα ανέρχεται σε €400,00, ο ασφαλισμένος
καταβάλλει μηνιαία εισφορά

βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για το ποσό των €510,95, και για το ελεύθερο επάγγελμα καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39
επί του ποσού των €400,00. Υ Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή
απασχόληση ανέρχονται σε €510,95 (πλήρης απασχόληση από ασφαλισμένο κάτω
των 25 ετών)και προκύπτει ζημία από το ελεύθερο επάγγελμα, ο
ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για το ποσό των €510,95. Για το ελεύθερο επάγγελμα καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 επί του ποσού των €75,13 (€586,08 – €510,95).

– Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή απασχόληση (καθεστώς μερικής
απασχόλησης) ανέρχονται σε €200,00 και το μηνιαίο εισόδημα από το
ελεύθερο επάγγελμα ανέρχεται σε €100,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει
μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για το ποσό των €200,00 και για το ελεύθερο επάγγελμα καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 Ν.4387/2016 επί του ποσού των
€386,08 (€586,08 – €200,00).


Παράδειγμα 2
(Μισθωτός – Ελεύθερος Επαγγελματίας «Νέος ασφαλισμένος»)

Νέος ασφαλισμένος, παρέχει εξαρτημένη εργασία και συγχρόνως ασκεί
ελεύθερο επάγγελμα. Βάσει του προϊσχύσαντος νομοθετικού πλαισίου (άρθρο
39 του ν.2084/1992,
όπως ίσχυε), ο εν λόγω ασφαλισμένος υπαγόταν στην ασφάλιση ενός φορέα
κύριας ασφάλισης, εν προκειμένω του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ ή του πρώην ΟΑΕΕ,
και κατέβαλε μία ασφαλιστική εισφορά. Από 1/1/2017, ο εν λόγω
ασφαλισμένος έχει υποχρέωση καταβολής στον ΕΦΚΑ ασφαλιστικής εισφοράς :

α) βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 επί των μηνιαίων αποδοχών ως μισθωτός
(υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ) και

β) βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 επί του μηνιαίου εισοδήματος ως ελεύθερος επαγγελματίας (υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ).

Παράδειγμα 3 (Μισθωτός – Αγρότης )

Ασφαλισμένος, παρέχει εξαρτημένη εργασία και
συγχρόνως ασκεί αγροτική δραστηριότητα. Από 01/01/2017 έχει υποχρέωση
καταβολής στον ΕΦΚΑ ασφαλιστικής εισφοράς :

α) βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 ως μισθωτός (υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ) και

β) βάσει του άρθρου 40 του ν.4387/2016 λόγω άσκησης αγροτικής δραστηριότητας
(υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΓΑ).


Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή απασχόληση ανέρχονται σε
€5.900,00 και το μηνιαίο εισόδημα από την αγροτική δραστηριότητα
ανέρχεται σε €1.000,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία εισφορά επί
του ανωτάτου ορίου μηνιαίων αποδοχών (€5.860,80) βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016,
ενώ δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικής εισφοράς για το
μηνιαίο εισόδημα από την αγροτική δραστηριότητα, πλην της εισφοράς
Ειδικού Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) (επί της κατώτατης βάσης
€410,26) που εισπράττεται σε κάθε περίπτωση.


Εάν οι μηνιαίες αποδοχές από την μισθωτή απασχόληση ανέρχονται σε
€2.000,00 και το μηνιαίο εισόδημα από την αγροτική δραστηριότητα
ανέρχεται σε €6.000,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει
του άρθρου 38 του ν.4387/2016
για το ποσό των €2.000,00, ενώ για την αγροτική δραστηριότητα
καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 40 επί του ποσού των
€3.860,80 (€5.860,80 € – €2.000,00).

– Εάν για την μισθωτή απασχόληση (καθεστώς μερικής απασχόλησης) οι
μηνιαίες αποδοχές ανέρχονται σε €200,00 και το μηνιαίο εισόδημα από την
αγροτική δραστηριότητα ανέρχεται σε €100,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει
μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016
για το ποσό των €200,00 και μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 40 του
ίδιου νόμου , επί του ποσού των €210,26 (€410,26 – €200,00).

Παράδειγμα 4
(Μισθωτός Δημοσίου – Αυτοαπασχολούμενος)

– «Παλαιός» ασφαλισμένος, που έχει διοριστεί ως
διοικητικός υπάλληλος στο Δημόσιο και είναι συγχρόνως δικηγόρος σε
αναστολή, εφόσον αυτό προβλέπεται από ειδική διάταξη νόμου, μέχρι
31/12/2016 υπαγόταν υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Δημοσίου και στην
ασφάλιση του τ. ΕΤΑΑ – Τομέας Ασφάλισης Νομικών. Ο εν λόγω ασφαλισμένος
από 1/1/2017 έχει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικής εισφοράς ως μισθωτός,
βάσει του άρθρου 5 του ν.4387/2016, και ως αυτοαπασχολούμενος βάσει του άρθρου 39 του ίδιου νόμου , εφόσον το ποσό της εισφοράς που καταβάλλεται λόγω της έμμισθης σχέσης δεν καλύπτει την ελάχιστη από το άρθρο 39 παρ. 5 του ν.4387/2016 προβλεπόμενη εισφορά για τους δικηγόρους σε αναστολή.

– «Νέος» ασφαλισμένος, που έχει διοριστεί ως διοικητικός υπάλληλος στο
Δημόσιο και είναι συγχρόνως δικηγόρος σε αναστολή, εφόσον αυτό
προβλέπεται από ειδική διάταξη νόμου, μέχρι 31/12/2016 υπαγόταν, κατόπιν
επιλογής (βάσει του άρθρου 39 του ν.2084/1992)
σε έναν φορέα κύριας ασφάλισης, πχ. στην ασφάλιση του τ. ΕΤΑΑ – Τομέας
Ασφάλισης Νομικών. Ο εν λόγω ασφαλισμένος από 1/1/2017 έχει υποχρέωση
καταβολής ασφαλιστικής εισφοράς ως μισθωτός βάσει του άρθρου 5 του ν.4387/2016 και ως αυτοαπασχολούμενος βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016, εφόσον το ποσό της εισφοράς που καταβάλλεται λόγω της έμμισθης σχέσης δεν καλύπτει την ελάχιστη από το άρθρο 39 παρ. 5 του ν.4387/2016 προβλεπόμενη εισφορά για τους δικηγόρους σε αναστολή.

Παράδειγμα 5

Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Ανωνύμου Εταιρείας με αντικείμενο
επιχειρήσεως επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα, και
ταυτόχρονα μέτοχος στην ίδια εταιρεία με ποσοστό 3% και άνω. Από
01/01/2017 εφόσον λαμβάνει αμοιβή ως μέλος Δ.Σ έχει υποχρέωση καταβολής
στον ΕΦΚΑ, ασφαλιστικής εισφοράς ως εξής:

α) βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 για την αμοιβή που λαμβάνει ως μέλος Δ.Σ και

β) βάσει του άρθρου 39 του ίδιου νόμου λόγω άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας
(υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του τ. ΟΑΕΕ).


ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (Α.3)
Παράδειγμα 1
(Ελ. Επαγγελματίας – Αυτοαπασχολούμενος «Παλαιός ασφαλισμένος»)
Ασφαλισμένος (άνω 5ετίας), ασκεί ελεύθερο επάγγελμα (υποχρέωση ασφάλισης
στον ΕΦΚΑ βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ) και αυτοαπασχόληση
(υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ βάσει των διατάξεων του πρώην ΕΤΑΑ).


Εάν από το ελεύθερο επάγγελμα έχει μηνιαίο εισόδημα ύψους €4.000,00 και
από την αυτοαπασχόληση ύψους €3.000,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει
μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016
για το ποσό των €4.000,00 (εισόδημα από ελεύθερο επάγγελμα) και επί του
ποσού των €1.860,80 (€5.860,80 – €4.000,00) για το εισόδημα από την
αυτοαπασχόληση. Η προκύπτουσα μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για την
αυτοαπασχόληση μειώνεται περαιτέρω βάσει του άρθρου 98 του ν.4387/2016.

– Εάν από το ελεύθερο επάγγελμα έχει μηνιαίο εισόδημα ύψους €200,00 και
από την αυτοαπασχόληση ύψους €150,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία
εισφορά επί του ποσού των €436,08 (€586,08 – €150,00) βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 (εισόδημα από ελ. Επάγγελμα) και επί του ποσού €150,00 βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 (εισόδημα από αυτοαπασχόληση).

Επισημαίνουμε ότι κατά την πρώτη εφαρμογή της
ρύθμισης επειδή δεν είναι δυνατός ο διαχωρισμός των εισοδημάτων που
προκύπτουν από κάθε δραστηριότητα, και δεδομένου ότι το ύψος του
ασφαλίστρου μπορεί να διαφοροποιείται μεταξύ των ιδιοτήτων (ασφαλισμένοι
κάτω 5ετίας για την αυτοαπασχόληση) ή να έχει εφαρμογή η ρύθμιση του άρθρου 98 του ν.4387/2016,
το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται ότι κατά 50%
προέρχεται από την άσκηση ελευθέρου επαγγέλματος και 50% από την
αυτοαπασχόληση.

–  Εάν το συνολικό μηνιαίο εισόδημα από το ελεύθερο επάγγελμα και την
αυτοαπασχόληση είναι €7.000,00 και εφόσον υπερβαίνει την ανώτερη βάση,
περικόπτεται μέχρι το ύψος αυτής ( € 5.860,80) και κατανέμεται ισόποσα
στις ιδιότητες ασφάλισης.

Για το ελεύθερο επάγγελμα αντιστοιχεί μηνιαίο
εισόδημα €2.930,40 και από την αυτοαπασχόληση € 2.930,40. Ο ασφαλισμένος
καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016
για το ποσό των €2.930,40 (εισόδημα από ελεύθερο επάγγελμα) και επί του
ποσού των €2.930,40 για το εισόδημα από την αυτοαπασχόληση. Η
προκύπτουσα μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για την αυτοαπασχόληση μειώνεται
περαιτέρω βάσει του άρθρου 98 του ν.4387/2016.

–  Εάν το συνολικό μηνιαίο εισόδημα από το
ελεύθερο επάγγελμα και την αυτοαπασχόληση είναι 4.000,00 και κατανέμεται
ισόποσα στις ιδιότητες ασφάλισης.

Για το ελεύθερο επάγγελμα αντιστοιχεί μηνιαίο
εισόδημα €2.000,00 και από την αυτοαπασχόληση € 2.000,00. Ο ασφαλισμένος
καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016
για το ποσό των €2.000,00 (εισόδημα από ελεύθερο επάγγελμα) και επί του
ποσού των €2.000,00 για το εισόδημα από την αυτοαπασχόληση. Η
προκύπτουσα μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για την αυτοαπασχόληση μειώνεται
περαιτέρω βάσει του άρθρου 98 του ν.4387/2016.

– Εάν το συνολικό μηνιαίο εισόδημα από το ελεύθερο επάγγελμα και την
αυτοαπασχόληση είναι 800,00 και κατανέμεται ισόποσα στις ιδιότητες
ασφάλισης.

Για το ελεύθερο επάγγελμα αντιστοιχεί μηνιαίο
εισόδημα €400,00 και από την αυτοαπασχόληση € 400,00. Ο ασφαλισμένος
καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 για το ποσό των €400,00 (εισόδημα από ελεύθερο επάγγελμα) και επί του ποσού των €400,00 για το εισόδημα από την αυτοαπασχόληση.

Δεν προκύπτει περαιτέρω μείωση βάσει του άρθρου 98 του ν.4387/2016 για την προκύπτουσα μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για την αυτοαπασχόληση.

– Εάν το συνολικό μηνιαίο εισόδημα από το ελεύθερο επάγγελμα και την
αυτοαπασχόληση είναι €400,00 κατανέμεται ισόποσα στις ιδιότητες
ασφάλισης.

Για το ελεύθερο επάγγελμα αντιστοιχεί μηνιαίο
εισόδημα €200,00 και από την αυτοαπασχόληση €200,00. Ο ασφαλισμένος
καταβάλλει μηνιαία εισφορά επί του κατώτατου ορίου μηνιαίων αποδοχών
βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016.
Για το ποσό των €293,04 (586,08/2) (εισόδημα από ελεύθερο επάγγελμα)
και επί του ποσού των €293,04 για το εισόδημα από την αυτοαπασχόληση.

Δεν προκύπτει περαιτέρω μείωση βάσει του άρθρου 98 του ν.4387/2016 για την προκύπτουσα μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για την αυτοαπασχόληση.

Παράδειγμα 2
(Ελ. Επαγγελματίας – Αυτοαπασχολούμενος «Παλαιός ασφαλισμένος»)

Ασφαλισμένος (κάτω 5ετίας για το πρώην ΕΤΑΑ με 3 έτη ασφάλισης),
ασκεί ελεύθερο επάγγελμα (υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ βάσει των
διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ) και αυτοαπασχόληση (υποχρέωση ασφάλισης στον
ΕΦΚΑ βάσει των διατάξεων του πρώην ΕΤΑΑ).


Εάν από το ελεύθερο επάγγελμα έχει μηνιαίο εισόδημα ύψους €4.000,00 και
από την αυτοαπασχόληση ύψους €3.000,00, ο ασφαλισμένος καταβάλλει
μηνιαία εισφορά επί του ποσού των €4.000,00 με ασφάλιστρο 20% για το
ελεύθερο επάγγελμα, και επί του ποσού των €1.860,80 (€5.860,80 –
€4.000,00) με ασφάλιστρο 17% για την αυτοαπασχόληση. Η προκύπτουσα
μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για την αυτοαπασχόληση μειώνεται περαιτέρω
βάσει του άρθρου 98 του ν.4387/2016.

– Εάν από το ελεύθερο επάγγελμα έχει μηνιαίο
εισόδημα ύψους €200,00 και από την αυτοαπασχόληση ύψους €150,00, ο
ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία εισφορά επί του ποσού €436,08 (€586,08 –
€150,00) βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 (εισόδημα από ελ. Επάγγελμα), με ασφάλιστρο ύψους 20% και επί του ποσού € 150,00 με ασφάλιστρο 17% βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 (εισόδημα από αυτοαπασχόληση). Στην περίπτωση αυτή δεν δικαιούται την μείωση του άρθρου 98 του ν.4387/2016. Κατά την πρώτη εφαρμογή της ρύθμισης εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στο παράδειγμα 1.

Παράδειγμα 3 «Παλαιός ασφαλισμένος»

Ασφαλισμένος, ασκεί ελεύθερο επάγγελμα (υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ
βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ) και αγροτική δραστηριότητα
(υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΓΑ). Βάσει
του προϊσχύσαντος νομοθετικού πλαισίου, ο εν λόγω ασφαλισμένος
εξαιρούνταν από την ασφάλιση του ΟΓΑ και υπαγόταν υποχρεωτικά στην
ασφάλιση του ΟΑΕΕ. Από 1/1/2017, ο εν λόγω ασφαλισμένος έχει υποχρέωση
καταβολής στον ΕΦΚΑ ασφαλιστικής εισφοράς :

α) βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 ως ελεύθερος επαγγελματίας (υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ) και

β) βάσει του άρθρου 40 του ν.4387/2016 λόγω άσκησης αγροτικής δραστηριότητας (υποχρέωση ασφάλισης βάσει των διατάξεων του πρώην ΟΓΑ).


Εάν από το ελεύθερο επάγγελμα έχει μηνιαίο εισόδημα ύψους €4.000,00 και
από την αγροτική δραστηριότητα ύψους €3.000,00, ο ασφαλισμένος
καταβάλλει μηνιαία εισφορά βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016
επί του ποσού των €4.000,00, ενώ για το εισόδημα από την αγροτική
δραστηριότητα και μέχρι του ανωτάτου ορίου εισοδήματος, δηλαδή για το
ποσό των 1.860,80 (€5.860,80 – €4.000,00) βάσει του άρθρου 40 του ν.4387/2016.

– Εάν από το ελεύθερο επάγγελμα έχει μηνιαίο
εισόδημα ύψους €150,00 και από την αγροτική δραστηριότητα ύψους €100,00,
το κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος διαμορφώνεται σε €586,08 και ο
ασφαλισμένος καταβάλλει μηνιαία εισφορά επί του ποσού €486,08 (€586,08 –
€100,00) βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016 (εισόδημα από ελ. επάγγελμα) και επί του ποσού € 100,00 βάσει του άρθρου 40 του ν.4387/2016 (εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα).