Με νέο ιστορικό ρεκόρ και με σημαντική αύξηση (36,7%) ολοκλήρωσαν το 2022 οι ελληνικές εξαγωγές, συνεχίζοντας την έντονα ανοδική πορεία που ακολουθούν όλα τα τελευταία χρόνια.
«Πρωταγωνιστές» της ανόδου ήταν οι κλάδοι των Πετρελαιοειδών και Καυσίμων (+78,7%), Βιομηχανικών (+30,1%), Τροφίμων (+17,6%), Χημικών (+6,7%), Μηχανημάτων (+28,2%), Διαφόρων Βιομηχανικών (+27,2%), Πρώτων Υλών (+2,8%), Ποτών και Καπνού (+24,5%), Λαδιών (+43,4%) και Εμπιστευτικών Προϊόντων (+28,7%).
Την ίδια στιγμή, το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε περαιτέρω με ρυθμούς (50,7%) και οι εισαγωγές παρουσίασαν αύξηση 42,2%.
Σχολιάζοντας τα παραπάνω, η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη, αναφέρει: «Για άλλη μια φορά οι ελληνικές εξαγωγές κατάφεραν να σημειώσουν ακόμη ένα ιστορικό ρεκόρ. Παρ’ όλες τις αντιξοότητες και το δυσμενές περιβάλλον που επικρατεί στις διεθνείς αγορές, οι ελληνικές επιχειρήσεις πέτυχαν να μεγαλώσουν το αποτύπωμά τους και να διοχετεύσουν ακόμη περισσότερα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό. Με την συνδρομή της Πολιτείας και την εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Εξωστρέφειας, οι Έλληνες εξαγωγείς αποδεικνύουν πως έχουν τις δυνατότητες να πάνε ακόμη πιο ψηλά και να κατακτήσουν νέες κορυφές. Από την άλλη πλευρά, πηγή μόνιμου προβληματισμού αποτελεί η συνεχής αύξηση των εισαγωγών και η περαιτέρω διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος. Πρόκειται για μια εικόνα που μας πληγώνει και είναι ανάγκη να αναστραφεί μέσα από στοχευμένα και συστηματικά μέτρα. Η διαδικασία ανασυγκρότησης της εγχώριας παραγωγής πρέπει να εντατικοποιηθεί και οι προσπάθειες να γίνουν πιο συστηματικές και μεθοδικές. Σε ένα αβέβαιο και επισφαλές διεθνές περιβάλλον, όπως το σημερινό με τον υψηλό πληθωρισμό, τα ακριβά επιτόκια, την ενεργειακή κρίση αλλά και τις πολιτικές προστατευτισμού που ακολουθούν οι ισχυρές οικονομίες του πλανήτη, η θωράκιση του πρωτογενούς τομέα είναι κάτι παραπάνω από επιτακτική. Η αίσθηση που υπάρχει στον κόσμο των εξαγωγέων είναι πως εάν δεν συμβεί κάτι που θα ανατρέψει άρδην το σκηνικό στην ελληνική και παγκόσμια οικονομία, και το 2023 θα είναι ακόμη μια επιτυχημένη χρονιά για τον κλάδο».
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, μεγάλη άνοδο καταγράφει η πορεία των εξαγωγών κατά το μήνα Δεκέμβριο του 2022, καθώς οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 925,1 εκατ. ευρώ ή κατά 25,7% και ανήλθαν σε 4,53 δισ. ευρώ έναντι 3,60 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2021. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, η αύξηση είναι μικρότερη κατά 10, περίπου, μονάδες, καθώς ανήλθαν σε 3,03 δισ. ευρώ από 2,61 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 420,4 εκατ. ευρώ ή κατά 16,1%, γεγονός που επιβεβαιώνει την τεράστια σημασία που διαδραματίζει η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών πετρελαιοειδών και καυσίμων κατά 50,3%.
Ωστόσο, άνοδος καταγράφεται, σημαντικά μικρότερη όμως από αυτή των εξαγωγών, και στις εισαγωγές τον Δεκέμβριο του 2022, καθώς αυξήθηκαν κατά 576,5 εκατ. ευρώ ή κατά 8,4% και ανήλθαν σε 7,47 δισ. ευρώ έναντι 6,89 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2021. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών ανήλθαν στα 5,16 δισ. ευρώ από 5,01 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 155,1 εκατ. ευρώ ή κατά 3,1%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 κατά 348,6 εκατ. ευρώ ή κατά 10,6%, στα 2,94 δισ. ευρώ από 3,29 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε, στα 2,13 δισ. ευρώ από 2,40 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 265,3 εκατ. ευρώ ή κατά 11,1%.
Ισχυρή είναι η φετινή αύξηση των εξαγωγών της χώρας για το δωδεκάμηνο του 2022. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου αυξάνονται κατά 14,68 δισ. ευρώ ή κατά 36,7% και ανήλθαν σε 54,68 δισ. ευρώ από 40 δισ. ευρώ.
Ομοίως, χωρίς τα πετρελαιοειδή, είναι αξιοσημείωτο ότι παρά την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι εξαγωγές για το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου κινούνται ανοδικά σε σχέση με το 2021, στα 35,16 δισ. ευρώ από 28,96 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξημένες κατά 6,20 δισ. ευρώ ή κατά 21,4%.
Οι εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) στην περίοδο Ιανουαρίου -Δεκεμβρίου 2022 αυξήθηκαν κατά 27,59 δισ. ευρώ ή κατά 42,2%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 93,05 δισ. ευρώ έναντι 65,46 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2021. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αυξήθηκαν στα 61,56 δισ. ευρώ από 48,88 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 12,68 δισ. ευρώ ή κατά 25,9%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου του 2022 αυξήθηκε κατά 12,91 δισ. ευρώ ή κατά 50,7%, στα 38,37 δισ. ευρώ από 25,46 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε στα 26,40 δισ. ευρώ από 19,92 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκε κατά 6,48 δισ. ευρώ ή κατά 32,5%.
Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή
Όσον αφορά στην πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Δεκέμβριο του 2022, παρατηρείται σημαντική αύξηση των αποστολών προς τις χώρες της ΕΕ κατά 34,7%, ενώ προς τις Τρίτες Χώρες καταγράφεται άνοδος της τάξεως του 16,4%. Όταν όμως εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ καταγράφουν αύξηση κατά 21,5% και προς τις Τρίτες Χώρες καταγράφουν άνοδο μόλις κατά 7,7%.
Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυτό αυξήθηκε κατά τέσσερις, σχεδόν, μονάδες και άγγιξε το 54,2% έναντι 50,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Αντίστροφη είναι η εικόνα που καταγράφεται για το ποσοστό των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες, που διαμορφώθηκε στο 45,8% έναντι 49,4%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 63,4% και των Τρίτων Χωρών στο 36,6%.
Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου του 2022, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυξήθηκε προς τις χώρες της ΕΕ (+40%) ενώ σχεδόν κατά επτά μονάδες λιγότερο (+32,9%) αυξήθηκε και προς τις Τρίτες Χώρες. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν άνοδο προς τις χώρες της ΕΕ κατά 20,8% και ελαφρώς μεγαλύτερη άνοδο προς τις Τρίτες Χώρες, κατά 22,6%.
Η πορεία ανά κλάδο
Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, τον Δεκέμβριο του 2022 καταγράφονται ανοδικές τάσεις σε όλους τους κλάδους, με μοναδικές εξαιρέσεις τον κλάδο των Χημικών (-1,3%) και των Πρώτων Υλών (-1,4%).
Πιο συγκεκριμένα, σημαντική ποσοστιαία αύξηση καταγράφεται στις υψηλές σε αξία κατηγορίες: Πετρελαιοειδή-Καύσιμα (+50,3%), Τρόφιμα και Ζώα ζωντανά (+8,2%), Βιομηχανικά (+4,8%) και Μηχανήματα (34,9%).
‘Ανοδο καταγράφουν και οι εξαγωγές των κατηγοριών Διάφορα Βιομηχανικά (+28,7%), Λάδια (+232,4%), με υπερτριπλασιασμό της αξίας τους, και Ποτά & Καπνός (+61,5%) για τον Δεκέμβριο του 2022. Στάσιμες παρέμειναν οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας Εμπιστευτικά Προϊόντα σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021.
Τέλος, εξετάζοντας το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2022, σημαντική άνοδο καταγράφουν όλες οι μεγάλες κατηγορίες προϊόντων.
Αναλυτικότερα, σημαντικά αυξημένες εμφανίζονται οι εξαγωγές των Πετρελαιοειδών και Καυσίμων (+78,7%), Βιομηχανικών (+30,1%), Τροφίμων (+17,6%), Χημικών (+6,7%), Μηχανημάτων (+28,2%), Διαφόρων Βιομηχανικών (+27,2%), Πρώτων Υλών (+2,8%), Ποτών και Καπνού (+24,5%), Λαδιών (+43,4%) και Εμπιστευτικών Προϊόντων (+28,7%).