Πολλά εμπόδια στην προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία εξακολουθεί να διαπιστώνει η Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, η οποία, κατά την συνέντευξη Τύπου με τον τούρκο Πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ, τόνισε επανειλημμένα πόσο σημαντικό και επείγον είναι το ζήτημα της κράτησης του γερμανοτούρκου δημοσιογράφου Ντενίζ Γιουτζέλ. Και οι δύο ηγέτες πάντως επισήμαναν ότι η αποψινή συνάντηση αποτελεί απόδειξη της κοινής βούλησης για βελτίωση των διμερών σχέσεων και δεσμεύθηκαν να συνεχίσουν τις επαφές τους μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης στο Βερολίνο. “Αρκετή δουλειά” πρέπει να γίνει ακόμη, σύμφωνα με την κυρία Μέρκελ και σε ό,τι αφορά την απελευθέρωση του καθεστώτος της βίζας αλλά και τη διεύρυνση της Τελωνειακής Ένωσης.
Η βούληση για συζήτηση υπάρχει, αλλά υπάρχουν και δυσκολίες στην διαδικασία επαναπροσέγγισης, τόνισε η κυρία Μέρκελ. “Η υπόθεση Γιουτζέλ οδήγησε σε επιδείνωση των σχέσεων και παραμένει ένα βάρος”, δήλωσε και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να απαγγελθούν σύντομα κατηγορίες και να ξεκινήσει η δικαστική διαδικασία, με όρους κράτους δικαίου.
Από την πλευρά του ο κ. Γιλντιρίμ απέφυγε να αναφερθεί σε χρονοδιάγραμμα σχετικά με τη δίκη του Ντενίζ Γιουτζέλ, τονίζοντας ότι η Τουρκία είναι, όπως και η Γερμανία, ένα κράτος δικαίου και ότι η υπόθεση είναι αρμοδιότητα της τουρκικής δικαιοσύνης, η οποία ενεργεί σύμφωνα με το Σύνταγμα. Ζήτησε μάλιστα κατανόηση για τις καθυστερήσεις, επικαλούμενος τον φόρτο εργασίας στα τουρκικά δικαστήρια, λόγω των υποθέσεων που αφορούν την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016. Εξέφρασε πάντως την ελπίδα η δίκη να ξεκινήσει σύντομα και να καταλήξει σε αποτέλεσμα και διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να διευκολύνει τη διαδικασία. Η Τουρκία δεν θέλει η υπόθεση Γιουτζέλ “ή παρόμοιες υποθέσεις”, να ζημιώσουν τις σχέσεις της με την Γερμανία, πρόσθεσε.
Σε ό,τι αφορά την στρατιωτική επιχείρηση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων εναντίον κούρδων μαχητών στο Αφρίν της βόρειας Συρίας, ο Μπιναλί Γιλντιρίμ υποστήριξε ότι η Τουρκία, με τον αγώνα της κατά της τρομοκρατίας, προστατεύει όχι μόνο τους δικούς της πολίτες, αλλά και τα σύνορα του ΝΑΤΟ, ενώ ταυτόχρονα εμποδίζει προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη και την εξάπλωση της τρομοκρατικού κινδύνου στην Γερμανία και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. “Οι επιθέσεις στο Αφρίν υπηρετούν αυτούς τους στόχους, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η οργάνωση YPG είναι ο συριακός βραχίονας του ΡΚΚ”, δήλωσε ο κ. Γιλντιρίμ. Στο σημείο αυτό δημοσιογράφος ύψωσε φωτογραφίες από τις τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Αφρίν, για να απαντήσει ο κ. Γιλντιρίμ ότι οι φωτογραφίες είναι ψεύτικες και αποτελούν κουρδική προπαγάνδα.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το καθεστώς της βίζας για τους τούρκους πολίτες και την Τελωνειακή Ένωση, η κυρία Μέρκελ τόνισε ότι το ζήτημα της απελευθέρωσης της βίζας είναι συνδεδεμένο με συγκεκριμένους όρους με την συμφωνία γα το προσφυγικό. “Υπάρχει ακόμη κάποια δουλειά που πρέπει να γίνει και από τη δική μας σκοπιά μια διεύρυνση της Τελωνειακής Ένωσης θα την δούμε μόνο όταν θα έχουμε πειστεί περισσότερο από την πρόοδο για τους μηχανισμούς του κράτους δικαίου. Παρακολουθούμε τα πράγματα πολύ εντατικά, αλλά χρειαζόμαστε ακόμη πολύ χρόνο και σίγουρα κάποιες ενέργειες προκειμένου να μπορούμε καν να κοιτάξουμε στο μέλλον. ‘Αρα δεν υπάρχει κάποια κινητικότητα”, τόνισε, ενώ σε ό,τι αφορά την συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για τους πρόσφυγες, επισήμανε ότι πρέπει να εκταμιευθούν τα χρήματα που έχει συμφωνηθεί να διατεθούν στην ‘Αγκυρα.
Η ‘Αγγελα Μέρκελ σημείωσε πάντως ότι η αποψινή επίσκεψη αποτελεί δείγμα αμοιβαίας βούλησης να συζητήσουμε εντατικά για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων σε μια κοινή βάση αξιών. “Αυτό όμως αυτή τη στιγμή δεν είναι πολύ εύκολο”, διευκρίνισε.
Σε ψυχρό κλίμα η συνάντηση Μέρκελ – Γιλντιρίμ
Η σημασία της συνάντησης της καγκελαρίου, Αγκελας Μέρκελ, με τον Τούρκο πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ στο Βερολίνο περιορίσθηκε στο γεγονός ότι οι δύο πλευρές επικοινωνούν ξανά σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, γράφει η Deutsche Welle.
Ενδεικτική για αυτή την εκτίμηση είναι η δήλωση της κ. Μέρκελ στη συνέντευξη τύπου μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών: Η επίσκεψη συνιστά «ένα μήνυμα ότι και οι δύο πλευρές ενδιαφέρονται να βελτιώσουν της γερμανοτουρκικές σχέσεις, πιθανώς στη βάση κοινών αξιών, αλλά αυτό δεν είναι προς το παρόν και τόσο εύκολο.»
Την πρωτοβουλία για τη συνάντηση είχε αναλάβει ο τούρκος πρωθυπουργός. Ο κ. Γιλντιρίμ είχε ζητήσει την περασμένη εβδομάδα να επισκεφθεί την κ. Μέρκελ με αφορμή τη συμμετοχή του στην ετήσια Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια την Παρασκευή και το Σάββατο. Αρχικά προβλεπόταν μόνο η συμμετοχή του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε αυτή την εκδήλωση. Στο Βερολίνο εκτιμάται πως η επίσκεψη του κ. Γιλντιρίμ στη Γερμανία συνδέεται με την προσπάθεια της Τουρκίας να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο της πολιτικής απομόνωσης από τους δυτικούς εταίρους.
Μέρκελ: Καμία συνδιαλλαγή
Καθ’ όλη την διάρκεια των δηλώσεων της στη συνέντευξη τύπου στην καγκελαρία η γερμανίδα καγκελάριος χρησιμοποίησε μια σκληρή γλώσσα. Χωρίς περιστροφές αναφέρθηκε στην περίπτωση του δημοσιογράφου Ντενίζ Γιουτζέλ που εδώ και ένα χρόνο κρατείται χωρίς κατηγορητήριο των εισαγγελικών αρχών. Όπως τόνισε η Α. Μέρκελ τόσο η υπόθεση του όπως και οι υποθέσεις των άλλων Γερμανών που κρατούνται για πολιτικούς λόγους στην Τουρκία συνιστούν για το Βερολίνο «κατεπείγον» θέμα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση η κ. Μέρκελ κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία συνδιαλλαγή. Δεν πρόκειται δηλαδή η Γερμανία να εξάγει όπλα στην Τουρκία για να πετύχει την αποφυλάκιση τους.
Από την πλευρά του ο εμφανώς συγκρατημένος τούρκος πρωθυπουργός επανέλαβε τις δηλώσεις που έκανε στα πρόθυρα της επίσκεψης του αναφορικά με τον Ντενίζ Γιουτζέλ. Δηλαδή, εξέφρασε την ελπίδα πως ο δημοσιογράφος θα αποφυλακιστεί και πως σύντομα θα ξεκινήσει η δίκη του. Επιδιώκοντας να αιτιολογήσει την κωλυσιεργία της τουρκικής δικαιοσύνης σε αυτή την υπόθεση ο κ. Γίλντιριμ ανέφερε τις δεκάδες χιλιάδες δίκες που απασχόλησαν τα δικαστήρια μετά το πραξικόπημα.
Καμία «έκπτωση» στην Τουρκία
Σε άλλο σημείο της ενημέρωσης των δημοσιογράφων ο καγκελάριος ρωτήθηκε για την υπόσχεση της ΕΕ σε ό,τι αφορά την κατάργηση της βίζας για τούρκους πολίτες που επισκέπτονται την ΕΕ. Η Α. Μέρκελ κατέστησε σαφές πως προϋπόθεση για αυτό το μέτρο είναι η εκπλήρωση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Άγκυρα στο πλαίσιο της συμφωνίας Τουρκίας-ΕΕ για το προσφυγικό. Σε ό,τι αφορά το τουρκικό αίτημα για διεύρυνση της Τελωνιακής Ένωσης Τουρκίας-ΕΕ η καγκελάριος τόνισε ότι το θέμα θα τεθεί στην ημερησία διάταξη μόνον αν προηγουμένως σημειωθεί πρόοδος στην λειτουργία του κράτους δικαίου στην Τουρκία. «Θα χρειασθεί ακόμη πολύ χρόνος», δήλωσε η Α. Μέρκελ, «μέχρι στιγμής δεν υπάρχει πρόοδος.»
Στη συνέχεια η καγκελάριος αναφέρθηκε και στην τουρκική επέμβαση στη Βορειοδυτική Συρία. Ενώ αναγνώρισε το δικαίωμα της Άγκυρας για αυτοάμυνα εξέφρασε την ανησυχία της για την ένταση που επικρατεί στις σχέσεις της Άγκυρας με τις ΗΠΑ. Ο τούρκος πρωθυπουργός πάντως απέφυγε να σχολιάσει το «οθωμανικό χαστούκι» με το οποίο απείλησε ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν τις ΗΠΑ σε περίπτωση που δεν σταματήσουν να παρέχουν βοήθεια στις κουρδικές δυνάμεις στη Συρία.