Την βούλησή τους να προχωρήσουν στη λύση του ονοματολογικού «που θα ανοίξει τις πόρτες του μέλλοντος» εξέφρασαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδος και πΓΔΜ, Νίκος Κοτζιάς και Νικόλα Ντιμιτρόφ, στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν μετά την κατ’ιδίαν συνάντηση που είχαν και τις διευρυμένες συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών, η διάρκεια των οποίων ξεπέρασαν τις δύο ώρες.
«Εμείς θέλουμε μια τίμια, δίκαιη και σωστή λύση που να παίρνει υπόψη της τα κύρια συμφέροντα της κάθε πλευράς» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ενώ από την πλευρά του ο κ. Ντιμιτρόφ μολονότι αναγνώρισε τις δυσκολίες στη χώρα του δεν απέκλεισε ούτε την αλλαγή του Συντάγματος, ούτε τη σύνθετη ονομασία σε μία λέξη. Επισήμανε ότι ήταν πολύ καλές οι σημερινές συνομιλίες και πρόσθεσε ότι θα οριστούν και άλλες συναντήσεις στο μέλλον μετά από αυτήν με τον ειδικό μεσαλαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς στη Βιέννη σε μία εβδομάδα.
Ειδικότερα ο κ. Κοτζιάς τόνισε οτι πιστεύει πάρα πολύ στο κοινό μέλλον και στην κοινή συνεργασία που θα είναι προς όφελος των πολιτών και των δύο χωρών αλλά και ολόκληρης της περιοχής. «Εμείς θέλουμε» είπε, «έναν έντιμο συμβιβασμό», «όχι ένα σάπιο» από τον οποίο (έντιμο συμβιβασμό) «μακροχρόνια έχουν να κερδίσουν και οι δύο πλευρές» χωρίς «να υπάρξει κάποιος χαμένος». Παράλληλα αποσαφήνισε ότι «σε έναν έντιμο συμβιβασμό δεν μπορείς να πάρεις όλα όσα έχεις στο νου σου, ή μεταφυσικά πιστεύεις. Ρεαλιστικά και πραγματικά πρέπει να πάρεις αυτό που είναι το κύριο για εσένα, και να δώσεις αυτό που είναι το κύριο για τον άλλον. Και το κυριότερο, αυτό που είναι το κοινό συμφέρον για το μέλλον σου».
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την πεποίθηση ότι «η υπέρβαση πολιτικών εμποδίων θα συμβάλει στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη», υπογραμμίζοντας ότι «το εύκολο στην πολιτική είναι να μην κάνεις τίποτα, ιδιαίτερα στην εξωτερική πολιτική», αλλά μετά έρχεται η ζωή και δίνει τις δικές της λύσεις που είναι πολύ ακριβές. Οι υπουργοί Εξωτερικών με την πρωτοβουλία των πρωθυπουργών τους οφείλουν να βρίσκουν λύσεις που ανεξάρτητα από τη μία ή την άλλη γνώμη, τη μία ή την άλλη μέρα μακρόχρονα βοηθάει τη χώρα τους, σημείωσε.
Εξέφρασε την πεποίθησή του ότι για να έχει η Ελλάδα -βγαίνοντας σήμερα από την οικονομική της κρίση- «την οικονομική ανάπτυξη που όλοι θέλουμε, χρειαζόμαστε τη συνεργασία όλης της περιοχής και την ένταξη όλης της περιοχής στους διεθνείς οργανισμούς που θέλουν οι χώρες γείτονές μας.
«Πιστεύω πάρα πολύ στο κοινό μας μέλλον, στην κοινή μας συνεργασία που θα είναι προς όφελος των πολιτών και των χωρών μας και ολόκληρης της περιοχής», υπογράμμισε στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε από κοινού με τον Σκοπιανό ομόλογό του ο Νίκος Κοτζιάς.
Και συνέχισε: «Πιστεύω βαθιά, ότι αν μπορέσουμε -και οφείλουμε να μπορέσουμε, και κάναμε σήμερα βήματα- να λύσουμε τα προβλήματα, που δεν τα δημιουργήσαμε ο Νικόλας (σ.σ. Ντιμιτρόφ) και εγώ αλλά τα βρήκαμε, και οφείλουμε να τα λύσουμε γιατί αυτό θα βοηθήσει τη φιλία ανάμεσα στους λαούς μας, την καθημερινή επαφή και την οικονομική μας συνεργασία, τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα να συμβάλουμε και οι δύο μας, εννοώ τα κράτη μας, στην ανάπτυξη της οικονομίας όλης της περιοχής. Πιστεύω ότι η υπέρβαση πολιτικών εμποδίων συμβάλει στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
Ο κ. Κοτζιάς ερωτηθείς σχετικά αποσαφήνισε ότι απαιτείται «μία δίκαιη, ορθή λύση που να μη λύνει μόνο τα προβλήματα του παρελθόντος αλλά να δημιουργεί ένα θετικό μέλλον αντί να δημιουργεί επένδυση σε νέες τριβές στο μέλλον. Μία λύση που να είναι σταθερή και να ανοίγει τους δρόμους και όχι μία λύση που να αναπαράγει κάποια άλλα προβλήματα στο μέλλον».
Απαντώντας σχετικά με τις εγγυήσεις ως προς τις συνταγματικές αλλαγές ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών εξήγησε ότι η δική μας πλευρά δεν ζητά παραπάνω εγγυήσεις απλως παίρνει υπόψη την εμπειρία στην ΕΕ με τις αποφάσεις σειρά συνταγματικών δικαστηρίων που θεωρούν ότι τα Συντάγματά τους παραμένουν υπεράνω του ευρωπαϊκού και του διεθνούς δικαίου.
Ειδικότερα για την αλλαγή του Συντάγματος ο κ. Κοτζιάς είπε ότι υπάρχουν δεκάδες παραδείγματα περί συνταγματικών αλλαγών τονίζοντας ότι αυτές «δεν είναι κάτι άτιμο. Οι νόμοι, τα Συντάγματα, οι νοοτροπίες μέσα στο χρόνο αλλάζουν». Ενώ, «όπως έχω καταγράψει η ίδια η χώρα έχει κάνει δύο σημαντικές και πέντε δευτερεύουσες αλλαγές» ανέφερε τονίζοντας ότι δεν πρέπει να αναχθεί «σε ηθικό ζήτημα αν θα κάνεις μία αλλαγή ή όχι».
«Ηθικό», τόνισε, «είναι αυτό το οποίο θα μπορέσει να δώσει τη δυνατότητα να νιώθουν και οι δύο πλευρές -όχι οι ακραίοι των δύο πλευρών- ικανοποιημένοι και να ανοίγει το δρόμο για ένα κοινό μέλλον. Μια λύση που θα “καταστρέφει” τη μια πλευρά ή θα κάνει τη μία πλευρά ανοήτως να πανηγυρίζει ότι πήρε τα πολλά και η άλλη πήρε τα λίγα δεν είναι σωστή λύση, δεν είναι δίκαιη δεν είναι ηθικά τίμια», υπογράμμισε. Και συμπλήρωσε: «Αυτό που αναζητούμε τώρα είναι ότι μέσα από τις διαφορετικές γνώμες που έχουμε να βρούμε μία λύση συνολική που να ενσωματώνει αυτά που η κάθε πλευρά θεωρεί πιο σημαντικά. Δεν μπορεί ούτε η μία πλευρά, ούτε η άλλη να δεχθεί το σύνολο της άλλης πλευράς για αυτό κάνουμε και τη διαπραγμάτευση».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τα κείμενα της κάθε πλευράς ο κ. Κοτζιάς είπε ότι «τα κείμενα φτιάχνονται για να διευκρινίζονται και οι θέσεις και οι προτάσεις των πλευρών» αλλά «τα κείμενα είναι πάντα υποβοηθητικά της διαπραγμάτευσης», πρόσθεσε εκφράζοντας την εκτίμηση ότι η προσωπική συζήτηση και διαπραγμάτευση είναι ό,τι πιο σημαντικό και θετικό μπορούμε να κάνουμε.
Ντιμιτρόφ: Επιχειρούμε κάτι επαρκώς καλό και για τις δύο πλευρές
«Επιχειρούμε να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών της πΓΔΜ Νικόλα Ντιμιτρόφ στην κοινή συνέντευξή Τύπου με τον Νίκο Κοτζιά, επισημαίνοντας ότι όταν οι δύο πλευρές συζητούν για το μέλλον είναι δύσκολο να βρεθούν διαφορές. Ωστόσο, προσέθεσε, για να φθάσουν σε αυτό το σημείο πρέπει να ξεπεραστεί και να επιλυθεί η διαφορά γύρω από το όνομα. Χαρακτήρισε τις ισορροπίες γύρω από αυτό το ζήτημα ως πολύ ευαίσθητες όσον αφορά στην κοινή γνώμη και των δύο χωρών με τις υπάρχουσες προκαταλήψεις.
Ο κ. Ντιμιτρόφ υπογράμμισε ότι και από τις δύο πλευρές «υπάρχει πραγματική βούληση να ξεπεραστεί αυτό, με τέτοιον τρόπο που δεν θα απαξιώνεται κανείς, ενώ θα ανοίξει τις πόρτες για το μέλλον». Και πρόσθεσε: «Την επόμενη εβδομάδα θα ανοίξουμε εκ νέου το ζήτημα από κοινού με τον διαμεσολαβητή, και θα έχουμε πολύ περισσότερα», «διότι οι συνομιλίες θα αφορούν αποκλειστικά αυτό το ζήτημα και αν υπάρξει ανάγκη, θα συνεννοηθούμε να ξαναειδωθούμε και περισσότερες φορές, αν χρειαστεί, έως ότου βρούμε κάποιον τρόπο να προωθήσουμε τα πράγματα προς τα εμπρός».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τις αλλαγές στο Σύνταγμα της πΓΔΜ, ο κ. Ντιμιτρόφ είπε ότι επιχειρείται από κοινού «να κάνουμε κάτι που θα είναι επαρκώς καλό και για τις δύο πλευρές».
Σύμφωνα με τον κ. Ντιμιτρόφ, «βιώσιμη λύση είναι αυτή η οποία, με τη βοήθεια και των δύο πλευρών, θα είναι αποδεκτή και στις δύο πλευρές και εκ μέρους της κοινής γνώμης και από τους πολίτες. Είναι υποχρέωσή μας να φθάσουμε σε σημείο που θα είμαστε έτοιμοι να το ανοίξουμε αυτό και να το προτείνουμε και να το υπερασπιστούμε».
Και συμπλήρωσε: «Εγώ ειλικρινά, κάποιες φορές, νομίζω ότι παρότι είμαστε σε διαφορετικές πλευρές και εκπροσωπούμε διαφορετικές απόψεις, ταυτόχρονα βρισκόμαστε στην ίδια πλευρά, διότι προσπαθούμε να ανοίξουμε δρόμο για το μέλλον. Και κάποιες φορές βιώνω τους διαφωνούντες με τον συμβιβασμό σαν να είναι στην άλλη πλευρά, διότι τραβούν προς τα πίσω. Και αυτό είναι ένα είδος αγώνα μεταξύ του μέλλοντος και του παρελθόντος».
«Εμείς εδώ στα Βαλκάνια», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών της πΓΔΜ, «έχουμε τόσο πολύ παρελθόν, ενώ κάποιες φορές δεν έχουμε πολύ μέλλον, και νομίζω ότι θα είναι πολύ σημαντικό οι δυνάμεις που θέλουν να ανοίξουν το μέλλον να καταφέρουν να υπερβούν τα εμπόδια».
«Και βιώσιμη λύση, κατά την άποψή μου, είναι αυτή που θα επιτρέψει και στις δύο πλευρές να προχωρήσουν μπροστά και να είναι αποδεκτή. Να κοιταχτούμε στα μάτια και να χαιρετίσουμε ο ένας τον άλλον σαν άνθρωποι, είμαστε γείτονες και θα είμαστε πάντοτε γείτονες και νομίζω πως εάν αυτό το παίξουμε επιδέξια θα έχουμε και κοινό μέλλον, ευρωπαϊκό, όπου πιθανότατα θα μοιραστούμε πολλά συμφέροντα. Θα καταστούμε φυσικοί σύμμαχοι».
Οι προτάσεις που έχουν τεθεί προς διαπραγμάτευση για το όνομα της ΠΓΔΜ, είναι οι κάτωθι:
- Republika Nova Makedonija (Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας)
- Republika Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας)
- Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας)
- Republika Vardarska Makedonija (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη)
- Republika Makedonija -Skopje (Δημοκρατία της Μακεδονίας -Σκόπια)