Το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας, το κορυφαίο διοικητικό δικαστήριο της Τουρκίας, ανακοίνωσε σήμερα ότι ακύρωσε το κυβερνητικό διάταγμα του 1934, με το οποίο μετατράπηκε σε μουσείο η Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης, αποφασίζοντας ότι είναι παράνομο και ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη μετατροπή του μνημείου σε τζαμί, παρά τις διεθνείς προειδοποιήσεις εναντίον μιας τέτοιας ενέργειας.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποδέχθηκε σχετικό αίτημα που είχαν καταθέσει ενώσεις και ακύρωσε την κυβερνητική απόφαση του 1934, μετέδωσε το κρατικό τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή.
Η προοπτική μιας τέτοιας ενέργειας έχει προκαλέσει ανησυχία μεταξύ Αμερικανών, Ρώσων και Ελλήνων αξιωματούχων πριν από την ετυμηγορία του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της Τουρκίας, το οποίο πραγματοποίησε ακροαματική συνεδρίαση για το θέμα την περασμένη Πέμπτη.
Αυτό που εξέτασε το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας είναι η νομιμότητα της απόφασης που ελήφθη το 1934, δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία της σύγχρονης λαϊκής Τουρκικής Δημοκρατίας από τον Μουσταφά Κεμάλ, για τη μετατροπή του κτιρίου σε μουσείο.
Στις 24 Ιουλίου η πρώτη μουσουλμανική προσευχή
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως στις 24 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία. Η Τουρκία ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, τόνισε ο Τούρκος πρόεδρος.
Το «τζαμί της Αγίας Σοφίας» θα είναι ανοιχτό σε όλους τους μουσουλμάνους, τους χριστιανούς, σε όλους τους ξένους, είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Ο Ερντογάν ανήρτησε στο Twitter το διάταγμα που υπέγραψε, στο οποίο αναφέρεται ότι ελήφθη η απόφαση να τεθεί η Αγία Σοφία υπό τον έλεγχο της Αρχής Θρησκευτικών Υποθέσεων (Ντιγιανέτ) και να ξανανοίξει για θρησκευτική λατρεία.
Η απόφαση αυτή ελήφθη αφού νωρίτερα το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας, το κορυφαίο διοικητικό δικαστήριο της Τουρκίας, ανακοίνωσε ότι ακύρωσε το κυβερνητικό διάταγμα του 1934, με το οποίο μετατράπηκε σε μουσείο η Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης, αποφασίζοντας ότι είναι παράνομο και ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη μετατροπή του μνημείου σε τζαμί, παρά τις διεθνείς προειδοποιήσεις εναντίον μιας τέτοιας ενέργειας.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποδέχθηκε σχετικό αίτημα που είχαν καταθέσει ενώσεις και ακύρωσε την κυβερνητική απόφαση του 1934, μετέδωσε το κρατικό τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε προτείνει τη μετατροπή σε τζαμί της Αγίας Σοφίας, η οποία έχει καθεστώς μουσείου και περιλαμβάνεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Όπως μεταδίδει το ΚΥΠΕ, σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, το καθεστώς της Αγίας Σοφίας, η οποία είναι ιδιοκτησία του Ιδρύματος Μωάμεθ Πορθητή έχει διατηρηθεί και διασφαλίζεται «από τη νομική μας τάξη» και η Αγία Σοφία έχει παραχωρηθεί στο κοινό για να χρησιμοποιηθεί ως τζαμί κατ’απαίτηση του ιδρύματος. Αναφέρει ακόμη ότι δεδομένου ότι πρόκειται για ακίνητη περιουσία και με βάση τον νομικό κανόνα, η φύση και ο σκοπός της ακίνητης περιουσίας στην ιδρυτική πράξη δεν μπορεί να αλλάξει, ενώ είναι δεσμευτικό το κράτος να διασφαλίσει ότι τα περιουσιακά στοιχεία του ιδρύματος χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τη βούληση του ιδρύματος. Επιπλέον, αναφέρει ότι κατά συνέπεια συνάγεται το συμπέρασμα ότι η ακίνητη περιουσία που ανήκει στο ίδρυμα δεν είναι νομικά δυνατόν να χρησιμοποιηθεί για άλλο σκοπό εκτός από τζαμί. Προσθέτει ότι ως εκ τούτου η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (του 1934) δεν ήταν σύμφωνη με τον νόμο.
«Εξήχθη το συμπέρασμα ότι η ιδρυτική πράξη το διέθετε ως τζαμί και η χρήση του εκτός αυτού του χαρακτήρα δεν είναι δυνατή νομικώς», αναφέρει το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Η κυβερνητική απόφαση του 1934 με την οποία τερματίστηκε η χρήση της (Αγίας Σοφίας) ως τζαμί ορίζοντάς την ως μουσείο δεν είναι σύννομη», επισημαίνεται στην απόφαση.
Κ. Σακελλαροπούλου: Η απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τζαμί την Αγία Σοφία προκαλεί ευθέως την ιστορική μας μνήμη
«Η απόφαση της Τουρκίας να την μετατρέψει σε τζαμί προκαλεί ευθέως την ιστορική μας μνήμη, υπονομεύει ανεπανόρθωτα τις αξίες της ανεκτικότητας και του διαλόγου των θρησκειών και επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις σχέσεις της με την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα» δήλωσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι «Η Αγία Σοφία, μνημείο με οικουμενικό χαρακτήρα, ανήκει στην ανθρωπότητα και την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Είναι σύμβολο της ορθοδοξίας και ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου».
Κυρ. Μητσοτάκης: Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί
«Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, αναφέρει σε δήλωσή του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. «Η απόφαση αυτή -και μάλιστα 85 χρόνια από την ανακήρυξή της ως μουσείου- προσβάλλει τον οικουμενικό χαρακτήρα της. Πρόκειται για επιλογή που προσβάλλει επίσης όλους όσοι αναγνωρίζουν το μνημείο ως κτήμα του παγκόσμιου πολιτισμού. Και, βεβαίως, επηρεάζει όχι μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα. Αλλά και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Unesco και την παγκόσμια κοινότητα συνολικά».
Και η δήλωση του πρωθυπουργού καταλήγει: «Είναι θλιβερό ότι η τουρκική ηγεσία, που εργάστηκε το 2005 για τη Συμμαχία των Πολιτισμών, επιλέγει σήμερα να κινηθεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση».
Αλ. Τσίπρας: Σοβαρή πρόκληση η απόφαση Ερντογάν για την Αγία Σοφία
Σοβαρή πρόκληση που παραβιάζει τις οικουμενικές αξίες, χαρακτηρίζει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, την απόφαση Ερντογάν για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, και υπογραμμίζει ότι η κυβέρνηση έχει καθήκον να αναδείξει το θέμα σε διεθνές επίπεδο.
Συγκεκριμένα, σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook, αναφέρει: “H απόφαση του Προέδρου της Τουρκίας για μετατροπή σε τζαμί, της Αγίας Σοφίας – ενός μοναδικού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς με μεγάλη ιστορική και πνευματική σημασία για τον Χριστιανισμό – αποτελεί σοβαρή πρόκληση που υπονομεύει τον διαθρησκευτικό διάλογο και παραβιάζει κατάφωρα τις οικουμενικές αξίες, οι οποίες είναι σήμερα απαραίτητες όσο ποτέ.
Η διεθνής κοινότητα οφείλει να αντιμετωπίσει τις ενέργειες αυτές αποφασιστικά και η κυβέρνηση έχει καθήκον να αναδείξει το θέμα σε διεθνές επίπεδο”.
Φ. Γεννηματά: Η απόφαση Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί, προσβολή για όλο τον πολιτισμένο κόσμο
«Η απόφαση του κ. Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί, αποτελεί πρόκληση και προσβολή για όλο τον πολιτισμένο κόσμο και τον χριστιανισμό. Για μας τους Έλληνες μαχαιριά. Περιφρονεί τις αποφάσεις της ΟΥΝΕΣΚΟ, που την έχει ανακηρύξει ως μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς», δήλωσε η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά.
«Ο κ. Ερντογάν εξελίσσεται πλέον σε απειλή για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή μας.
Οι διεθνείς οργανισμοί, οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο της Ευρώπης οφείλουν τώρα να αντιδράσουν όχι με λόγια αλλά με μέτρα και κυρώσεις. Αυτό μόνο καταλαβαίνει η Τουρκία.
Πότε επιτέλους η Ελληνική Κυβέρνηση θα αντιδράσει αποτελεσματικά» δήλωσε η κ. Γεννηματά.
Αντ. Σαμαράς: Όποιοι δεν υπερασπίζονται την ταυτότητα και τον πολιτισμό τους, αφανίζονται
«Στους 20 αιώνες ύπαρξης του Χριστιανισμού, η Αγία Σοφία είναι για περισσότερο από 1000 χρόνια ο πιο εμβληματικός και μεγαλειώδης Χριστιανικός ναός. Σήμερα μετατρέπεται ξανά σε τζαμί! Και οι παγκόσμιες αντιδράσεις, χλιαρές! Η Ευρώπη κοιμάται. Η Δύση αυτοκτονεί. Όποιοι δεν υπερασπίζονται την ταυτότητα και τον πολιτισμό τους, αφανίζονται..» δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, για την απόφαση του Ταγίπ Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί.
Πρ. Παυλόπουλος: Ιερόσυλη ενέργεια της Τουρκίας η βάναυση θρησκευτική και πολιτισμική βεβήλωση της Αγίας Σοφίας
Ιερόσυλη ενέργεια της Τουρκίας και προσωπικώς του προέδρου της Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η βάναυση θρησκευτική και πολιτισμική βεβήλωση της Αγίας Σοφίας, ανέφερε ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος στην τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίο.
Κατά την επικοινωνία αυτή ο κ. Παυλόπουλος εξέφρασε, ως Έλληνας και Ευρωπαίος πολίτης αλλά και ως Ορθόδοξος Χριστιανός, προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη την αμέριστη συμπαράστασή του στον μεγάλο αγώνα του για την υπεράσπιση της Ορθοδοξίας, της Χριστιανοσύνης εν γένει αλλά και αυτού τούτου του Πολιτισμού, απέναντι στην ιερόσυλη ενέργεια της Τουρκίας -και προσωπικώς του προέδρου της Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν- την σχετική με την βάναυση θρησκευτική αλλά και πολιτισμική βεβήλωση της Αγίας Σοφίας. Ενέργεια, η οποία καταδεικνύει ότι, δυστυχώς, η τουρκική ηγεσία όχι μόνο δεν προσβλέπει στον εκδημοκρατισμό και στον εκσυγχρονισμό της Τουρκίας αλλά μάλλον «νοσταλγεί» στιγμές βαρβαρότητας του παρελθόντος της απέναντι στον Ελληνισμό, στην Ορθοδοξία και, γενικότερα, στην Χριστιανοσύνη.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Aπογοήτευση των ΗΠΑ για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης
Την απογοήτευση των ΗΠΑ για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί εξέφρασε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μόργκαν Ορτέιγκους. Απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον, η κ. Ορτέιγκους κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να διατηρήσει την προσβασιμότητα σε όλους τους επισκέπτες.
«Κατανοούμε ότι η τουρκική κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση της πρόσβασης στην Αγία Σοφία για όλους τους επισκέπτες και ανυπομονούμε να ακούσουμε τα σχέδιά της για να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει προσβάσιμη χωρίς εμπόδια σε όλους», τόνισε χαρακτηριστικά.
Όπως εξήγησε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Αγία Σοφία είναι ένα σημαντικό μέρος από τις «ιστορικές τοποθεσίες της Κωνσταντινούπολης» που συμπεριλαμβάνονται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, σε αναγνώριση της πλούσιας πολυπολιτισμικής της ιστορίας.
Γερουσιαστής Μενέντεζ: Καλώ τον Ερντογάν να αλλάξει πορεία και να αποκαταστήσει την αξιοθαύμαστη κληρονομιά της Αγίας Σοφίας
Σε καταδίκη της απόφασης του πρόεδρου Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί προχώρησε ο επικεφαλής της δημοκρατικής μειοψηφίας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ.
«Καταδικάζω έντονα την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Καλώ τον Ερντογάν να αλλάξει πορεία και να αποκαταστήσει την αξιοθαύμαστη κληρονομιά της Αγίας Σοφίας ως μουσείο που θα επιτρέπει να την επισκεφθούν άνθρωποι όλων των θρησκειών και πολιτισμών», τόνισε ο Αμερικανός γερουσιαστής.
Ν. Δένδιας – Λ. Μενδώνη: Πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο η απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου για την Αγία Σοφία
Η απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου για αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας, είναι «αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης του Προέδρου Ερντογάν» και «αποτελεί ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου» τονίζει σε δήλωσή της η υπουργός Πολιτισμού & Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Σημειώνει ότι «ο εθνικισμός που επιδεικνύει ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, οδηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω» και υπογραμμίζει: «Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο Πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της».
Ν. Δένδιας: Πρόκληση για παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί
Στην τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών που προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ενόψει του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ τη Δευτέρα, συμμετείχε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Όπως αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter, ενημέρωσε τους συναδέλφους του για την πρόκληση που συνιστά για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και για την UNESCO, η απόφαση που ακυρώνει το διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ το 1934, για την προστασία της Αγίας Σοφίας διά της μετατροπής της σε Μουσείο.
ΥΠΕΞ Κύπρου: Η Κύπρος καταδικάζει έντονα τις ενέργειες της Τουρκίας στην Αγία Σοφία
Η Κύπρος καταδικάζει έντονα τις ενέργειες της Τουρκίας στην Αγία Σοφία και την καλεί να σεβαστεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις, αναφέρει στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης. «Η Κύπρος καταδικάζει έντονα τις ενέργειες της Τουρκίας στην Αγία Σοφία, στην προσπάθεια της να αποσπάσει την εγχώρια κοινή γνώμη της, και καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις, αναφέρει συγκεκριμένα ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Ο υπουργός Εξωτερικών επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι κατά οδυνηρό τρόπο, η Κύπρος αποτελεί θύμα, από την τουρκική εισβολή του 1974 και τη μετέπειτα κατοχή μέρους του εδάφους της, της ενορχηστρωμένης πολιτικής της Τουρκίας για καταστροφή και λεηλασία μνημείων θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Στην εν λόγω ανάρτηση, τονίζει τέλος, ότι η κλιμακούμενη, κατάφωρη παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεων της Τουρκίας εκδηλώνεται στην απόφασή της να αλλάξει τον χαρακτηρισμό της Αγίας Σοφίας, ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς και οικουμενικό σύμβολο της ορθόδοξης πίστης.
Μια από τις χειρότερες πράξεις επιθετικότητας και ισλαμικού επεκτατισμού του Ερντογάν, η μετατροπή του ναού της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, δηλώνει ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου
Την έντονη αντίδραση και του υπουργού Οικονομικών, Κ. Πετρίδη, προκαλεί η απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας για μετατροπή του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, σε τζαμί.
Συνοδευόμενο από την ανάρτηση της UNESCO στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία αναφέρεται στο μουσείο της παγκόσμιας κληρονομιάς, το σχόλιο του κου Πετρίδη έχει ως εξής:
“Η μετατροπή της εμβληματικής Αγίας Σοφίας σε τζαμί δεν αποτελεί απλώς προσβολή για την παγκόσμια κληρονομιά. Είναι επίσης μια από τις χειρότερες πράξεις επιθετικότητας και ισλαμικού επεκτατισμού του Ερντογάν. Μια ανοιχτή πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ενωση και τον πολιτισμένο κόσμο”.