Σε ετοιμότητα βρίσκονται οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες, καθώς σήμερα το απόγευμα η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) θα ανακοινώσει τους όρους βάσει των οποίων θα πραγματοποιηθούν οι ασκήσεις αντοχής των τραπεζών (stress test), αν και ορισμένες πληροφορίες κάνουν λόγο για ενδεχόμενο μετάθεσης της ανακοίνωσης στο τέλος της εβδομάδας.
Οι ανακοινώσεις θα αφορούν το βασικό και το δυσμενές σενάριο.
Το stress test, που θα είναι ενιαίο για όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες, θα ξεκινήσει στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο και θα έχει καταληκτική ημερομηνία το τέλος Απριλίου.
Εντός Μαΐου θα πρέπει να έχει βγει το αποτέλεσμα για την κεφαλαιακή κατάσταση των ελληνικών τραπεζών και να υπάρχει χρόνος για τυχόν αναγκαίες κινήσεις μέχρι τη λήξη του προγράμματος προσαρμογής τον Αύγουστο.
Παράλληλα, εντός Φεβρουαρίου θα εφαρμοστεί και το νέο λογιστικό πρότυπο IFRS 9, βάσει του οποίου για πρώτη φορά οι τράπεζες θα προχωρήσουν στις προβλέψεις με βάση τις πιθανές μελλοντικές ζημιές.
Στην περίπτωση που μια τράπεζα αποτύχει στο stress test, θα πρέπει άμεσα να καταθέσει σχέδιο για την κεφαλαιακή ενίσχυσή της, ώστε να αυξηθεί τουλάχιστον έως το ελάχιστο όριο που θέτει η Τράπεζα της Ελλάδος και η ΕΚΤ.
Τα αποτελέσματα των stress test θεωρούνται κρίσιμα καθώς μπορεί να καθορίσουν την επόμενη ημέρα μετά τη λήξη του προγράμματος. Για τον λόγο αυτό η ΕΚΤ αποφάσισε να γίνουν στην Ελλάδα νωρίτερα από ό,τι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ώστε αν προκύψουν κεφαλαιακές ανάγκες, να καλυφθούν από τα διαθέσιμα κεφάλαια του τρέχοντος προγράμματος.
Πάντως οι ελληνικές τράπεζες μπαίνουν στη διαδικασία με υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία για τα αποτελέσματα με δεδομένο ότι διαμορφώνεται ένα θετικό πλαίσιο από τη σημαντική βελτίωση των οικονομικών συνθηκών στη χώρα μας μετά το 2015 όπου πραγματοποιήθηκε το τελευταίο stress test.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θεωρείται μείζονος σημασίας η μείωση των κόκκινων δανείων και η ουσιαστική πρόοδος στην εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών που θα συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση.
Τα stress test έχουν και πολιτικό βάρος, καθώς αν το τραπεζικό σύστημα δεν ανταποκριθεί με επιτυχία, το σενάριο της καθαρής εξόδου στις αγορές ναυαγεί.
S&P: Οι ελληνικές τράπεζες σημειώνουν πρόοδο, αλλά έχουν δρόμο ακόμη
Την εκτίμηση ότι οι εγχώριες τράπεζες θα συνεχίσουν να βελτιώνουν την εικόνα τους σε όρους ρευστότητας, ποιότητας χαρτοφυλακίου και κερδοφορίας υπογραμμίζει σε έκθεσή του ο οίκος Standard and Poor’s, προσθέτοντας ωστόσο ότι απέχουν ακόμη από την πλήρη ανάκαμψη. Οπως τονίζει, το 2018 θα είναι σημαντική χρονιά, για τη χώρα και τις τράπεζες, καθώς αναμένεται η έξοδος από το πρόγραμμα στήριξης το καλοκαίρι.
Οπως σημειώνεται στην έκθεση, από τα μέσα του 2016 οι ελληνικές τράπεζες έχουν καταγράψει πρόοδο στην αντιμετώπιση σειράς θεμάτων που αποτελούσαν και τις βασικές αδυναμίες του κλάδου: τα προβλήματα ρευστότητας, την απομόχλευση, την κακή ποιότητα ενεργητικού και τις χαμηλές προοπτικές κερδοφορίας. Εκτιμούμε, σημειώνει η Standard and Poor’s, ότι οι ελληνικές τράπεζες θα συνεχίσουν να βελτιώνουν την εικόνα τους στα παραπάνω ζητήματα, ωστόσο εξακολουθούν να απέχουν από μια αξιόλογη βελτίωση. Εκτιμά ότι οι ζημίες από προβληματικά δάνεια θα παραμείνουν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα τα επόμενα 2-3 χρόνια, περίπου στο 10,3% του συνολικού χαρτοφυλακίου χορηγήσεων, και οι τράπεζες θα συνεχίσουν να επιβαρύνουν τους ισολογισμούς τους λόγω των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στην έκθεση σημειώνεται ότι με τα στοιχεία Σεπτεμβρίου 2017 το 51,6% των δανείων των τραπεζών εμφανίζει προβλήματα και οι τράπεζες θα συνεχίσουν να αγωνίζονται προκειμένου να πετύχουν σημαντική μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων. Για να συνεχιστεί η βελτίωση του κλάδου πρέπει να βελτιωθούν περαιτέρω οι συνθήκες στο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον και επακόλουθα να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών και των επενδυτών.
Το 2018, τονίζεται, θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό έτος για τη χώρα και τον τραπεζικό της τομέα, καθώς αναμένεται έξοδος από το πρόγραμμα στήριξης τον Αύγουστο. Η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος θα αποτελέσει ένα σημαντικό ορόσημο στη διαδικασία ενίσχυσης της εμπιστοσύνης, ακόμη και με την υπόθεση ότι οι μετά τα μνημόνια συνθήκες θα παραμείνουν δύσκολες. Η Standard and Poor’s προβλέπει πραγματική αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,3% το 2017, έπειτα από τρία τρίμηνα ανάπτυξης, και περαιτέρω αύξηση του ΑΕΠ κατά μέσον όρο 2,4% την περίοδο 2018-2021. Η πρόβλεψη εξαρτάται από μια περίοδο σχετικά σταθερών πολιτικών. Τέλος, προειδοποιεί ότι ενδεχόμενη αντιστροφή των μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο μια περαιτέρω ελάφρυνση χρέους και τη χρηματοδότηση των τραπεζών από την ΕΚΤ, επιβαρύνοντας μεσοπρόθεσμα τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας.
