Σε 192,749 δισ. ευρώ εκτιμάται στον προϋπολογισμό ότι θα ανέλθει το ΑΕΠ το 2019 (αύξηση 2,5%) έναντι 185,658 δισ. ευρώ εφέτος (αύξηση 2,1%).
Σύμφωνα με το σχέδιο του προϋπολογισμού, τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας θα διαμορφωθούν ως εξής:
*Η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 1,1% (από 1% εφέτος) και η δημόσια κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 0,6% (από 0,2%).
*Οι ιδιωτικές επενδύσεις θα αυξηθούν κατά 11,9% (από 0,8%).
*Οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 5,8% (από 7,5%) και οι εισαγωγές θα αυξηθούν κατά 5,2% (από 3,4%).
*Η ανεργία θα σημειώσει περαιτέρω πτώση στο 18,2% (από 19,6% εφέτος).
*Ο πληθωρισμός θα σημειώσει άνοδο κατά 1,2% (από 0,8% το 2018).
Ωστόσο, επισημαίνεται στο κείμενο, καθώς οι παράγοντες κινδύνου για την ελληνική οικονομία μετατοπίζονται σταδιακά από το εσωτερικό στο εξωτερικό περιβάλλον, η επαλήθευση των προβλέψεων για το 2019 εξαρτάται βαθμιαία περισσότερο από την επικράτηση ομαλών συνθηκών στο διεθνές γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, εν μέσω μίας δυνητικής κλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων και του εμπορικού προστατευτισμού, των γεωπολιτικών εντάσεων που τροφοδοτούν την προσφυγική κρίση, αλλά και των διαταραχών στην πολιτική σταθερότητα ισχυρών οικονομιών της ευρωζώνης που δυνητικά αυξάνουν την αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ
Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 323,5 δισ. ευρώ ή 167,8% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 12,6 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2018. Εφέτος, το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 335 δισ. ευρώ ή 180,4% του ΑΕΠ, έναντι 317,414 δισ. ευρώ ή 176,1% του ΑΕΠ το 2017. Η αύξηση αυτή το 2018 οφείλεται στη δημιουργία ταμειακών διαθεσίμων ασφαλείας (cash buffer), εκ των οποίων θα γίνει μερική χρήση το 2019.
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων υψηλών ταμειακών διαθεσίμων που διατηρεί το Δημόσιο, τα οποία, ακόμα και υπό εξαιρετικά συντηρητικές εκτιμήσεις επαρκούν για να καλύψουν τις μικτές χρηματοδοτικές του ανάγκες τουλάχιστον για τα δύο επόμενα έτη, οι στόχοι της εκδοτικής πολιτικής για το 2019 αλλά και μετέπειτα θα προσανατολιστούν: σε ομολογιακές εκδόσεις με υψηλή ρευστότητα και όγκο, στη διατήρηση μίας αντιπροσωπευτικής καμπύλης αποδόσεων ελληνικών κρατικών χρεογράφων αναφοράς, καθώς επίσης και στη συνεχή και αδιάλειπτη παρουσία του Δημοσίου στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, ως εκδότη κρατικών χρεογράφων, παρέχοντας παράλληλα την αναγκαία διαφάνεια και προβλεψιμότητα στην επενδυτική κοινότητα.
Το σύνολο των νέων ετήσιων εκδόσεων δεν αναμένεται να ξεπερνά τις ετήσιες αποπληρωμές χρεολυσίων, ενώ η αναμενόμενη υπερβάλλουσα ρευστότητα θα αξιοποιηθεί στο πλαίσιο ενός συντεταγμένου προγράμματος διαχείρισης υφιστάμενων υποχρεώσεων χαρτοφυλακίου χρέους, κατά τα πρότυπα των αντίστοιχων προγραμμάτων που έλαβαν χώρα στο πρόσφατο παρελθόν.
Όσον αφορά στις αποκρατικοποιήσεις, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό τα συνολικά έσοδα για το 2019 τα οποία αναμένεται να πραγματοποιηθούν από το ΤΑΙΠΕΔ, ανέρχονται σε 1,531 δισ. ευρώ.
Στα 53,8 δισ. ευρώ τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού
Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 53,806 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 391 εκατ. ευρώ ή 0,7%, έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022. Η αύξηση αυτή προβλέπεται να πραγματοποιηθεί, παρά τη σημαντική άνοδο των επιστροφών φόρων κατά 633 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα οι προβλέψεις του προυπολογισμού για την πορεία των εσόδων ανά κατηγορία είναι οι ακόλουθες:
-Φόροι
* Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών
Από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται ότι θα εισπραχθούν έσοδα ύψους 27,559 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 682 εκατ. ευρώ ή 2,5% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Ειδικότερα:
– Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 17,210 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 565 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
– Οι φόροι κατανάλωσης προβλέπονται στα 7,381 δισ. ευρώ και είναι μειωμένοι κατά 51 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών
Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα 237 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 15 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
* Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας
Από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας, αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 2,801 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 215 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022, λόγω της εφαρμογής της δημοσιονομικής παρέμβασης μείωσης του ΕΝΦΙΑ έτους 2019 κατά 10% μεσοσταθμικά, ή 260 εκατ. ευρώ.
* Λοιποί φόροι παραγωγής
Από τους λοιπούς φόρους παραγωγής προβλέπεται ότι θα εισπραχθούν 944 εκατ. ευρώ, πλησίον του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022 ύψους 955 εκατ. ευρώ.
* Φόρος εισοδήματος
Από το φόρο εισοδήματος αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 16,796 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 298 εκατ. ευρώ ή 1,8% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Ειδικότερα:
– Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 11,070 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 211 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, ως αποτέλεσμα της δευτερογενούς επίδρασης των συνταξιοδοτικών παρεμβάσεων.
– Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 162 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο και να διαμορφωθεί στα 4,420 δισ. ευρώ.
* Φόροι κεφαλαίου
Οι φόροι κεφαλαίου προβλέπεται να ανέλθουν σε 159 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 8 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
* Λοιποί τρέχοντες φόροι
Τα έσοδα από τους λοιπούς τρέχοντες φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,631 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 158 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022, λόγω αυξημένων εσόδων από τα διάφορα μη ταξινομημένα φορολογικά έσοδα.
Κοινωνικές εισφορές
Τα έσοδα από κοινωνικές εισφορές προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 58 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 8 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Μεταβιβάσεις
Τα έσοδα από μεταβιβάσεις αναμένεται να ανέλθουν στα 4,049 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 28 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022. Εξαυτών, ποσό 291 εκατ. ευρώ θα προέλθει από τη μεταφορά αποδόσεων λόγω της διακράτησης ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου στα χαρτοφυλάκια των Κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος (ANFAs), καθώς και από το Πρόγραμμα Αγοράς Ομολόγων (SMPs) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών
Από τις πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 773 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 833 εκατ. ευρώ.
Λοιπά τρέχοντα έσοδα
Τα λοιπά τρέχοντα έσοδα προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 1,500 δισ. ευρώ, πλησίον του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022, ύψους 1,498 δισ. ευρώ.
Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων
Προβλέπονται έσοδα 335 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 212 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω της είσπραξης το 2019 αντί για το 2018 του αντιτίμου από την αξιοποίηση της έκτασης του πρώην Διεθνούς Αεροδρομίου του Ελληνικού.
Επιστροφές φόρων
Οι επιστροφές αχρεωστήτως εισπραχθέντων εσόδων προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 4,818 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 633 εκατ. ευρώ ή 15,1%, έναντι των προβλέψεων του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Έσοδα Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων
Τα έσοδα του ΠΔΕ σε ταμειακή βάση προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 3,740 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 150 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022, λόγω μεταφοράς στο ΠΔΕ απολήψεων από την ΕΕ που μέχρι πρότινος εμφανίζονταν στον τακτικό προϋπολογισμό.
Σημειώνεται ότι βασική πηγή εσόδων για την χρηματοδότηση των έργων του ΠΔΕ αποτελούν οι εισροές από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), καθώς και τα ταμεία για τη μετανάστευση.
Στα 56,9 δισ. ευρώ οι συνολικές δαπάνες του νέου κρατικού προϋπολογισμού – Πώς θα κατανεμηθούν
Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2019 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν σε δημοσιονομική βάση στα 56,956 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 573 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο του ΜΠΔΣ 2019-2022. Οι πρωτογενείς δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν σε δημοσιονομική βάση στα 49,956 δις ευρώ, μειωμένες κατά 623 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Ειδικότερα η κατανομή των δαπανών του προυπολογισμού ανά βασική κατηγορία έχει ως εξής:
Παροχές σε εργαζομένους
Οι δαπάνες παροχών σε εργαζομένους προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε ταμειακή βάση στα 13,016 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 25 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο του ΜΠΔΣ 2019-2022. Επισημαίνεται ότι οι πρόσθετες αποδοχές προβλέπεται να ανέλθουν σε 503 εκατ. ευρώ.
Μεταβιβάσεις
Οι δαπάνες για μεταβιβάσεις σε ταμειακή βάση προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν στα 26,104 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 2,270 δισ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022, κυρίως λόγω της μεταφοράς πιστώσεων προς τον ΟΠΕΚΑ για την υλοποίηση του ΚΕΑ, της αυξημένης επιχορήγησης στον ΕΦΚΑ, καθώς και λόγω δράσεων όπως η επιδότηση στέγασης και η επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζόμενους.
Αγορές αγαθών και υπηρεσιών
Η πρόβλεψη για αυτή την κατηγορία για το έτος 2019 είναι 1.324 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 25 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Επιδοτήσεις
Η πρόβλεψη για αυτή την κατηγορία για το έτος 2019 είναι 150 εκατ. ευρώ και δεν έχει διαφοροποιηθεί σε σχέση με τον στόχο του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Τόκοι (σε ακαθάριστη βάση)
Η εκτίμηση για τις δαπάνες τόκων σε ακαθάριστη ταμειακή βάση, ανέρχεται σε 6,600 δισ. ευρώ.
Πιστώσεις υπό κατανομή
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κυρίως οι πιστώσεις του ΠΔΕ (με πρόβλεψη ύψους 6,750 δισ. ευρώ), το τακτικό αποθεματικό (ύψους 1 δισ. ευρώ), οι υπό κατανομή πιστώσεις για τους ΟΚΑ και οι πιστώσεις για την αντιμετώπιση της ροής προσφύγων και μεταναστών. Σημειώνεται ότι η καθαρή επιβάρυνση του προϋπολογισμού για την τελευταία αυτή δράση (δαπάνες προσφυγικών/ με-ταναστευτικών ροών τακτικού προϋπολογισμού μείον σχετικές εισροές από ΕΕ) εξαιρείται από το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε όρους της ενισχυμένης εποπτείας. Επιπλέον, στην κατηγορία «Πιστώσεις υπό Κατανομή» συμπεριλαμβάνονται και οι πιστώσεις για την ενίσχυση της ειδικής αγωγής.
Αγορές παγίων περιουσιακών στοιχείων
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κυρίως οι ταμειακές δαπάνες αγοράς οπλικών συστημάτων ύψους 530 εκατ. ευρώ. Οι φυσικές παραλαβές των εξοπλιστικών προγραμμάτων προβλέπεται να ανέλθουν σε 336 εκατ. ευρώ.
Δαπάνες ΠΔΕ
Το ΠΔΕ χρηματοδοτεί την αναπτυξιακή πολιτική της χώρας με δράσεις που συμβάλλουν στην αύξηση του ιδιωτικού και δημόσιου κεφαλαίου της οικονομίας και στηρίζουν την αναπτυξιακή διαδικασία και τον εκσυγχρονισμό της χώρας σε μακροχρόνια βάση.
Για το έτος 2019 προβλέπεται η διάθεση πόρων 6,750 δισ. ευρώ από το ΠΔΕ, που αντιπροσωπεύει το 3,5% του προβλεπόμενου ΑΕΠ της χώρας.
Από το ανωτέρω ποσό, τμήμα ύψους 5,750 δισ. ευρώ, αφορά συγχρηματοδοτούμενα έργα, με περαιτέρω διάκριση σε 3,870 δισ. ευρώ για έργα ΕΣΠΑ 2014-2020 και 1,880 δισ. ευρώ για λοιπά συγ-χρηματοδοτούμενα προγράμματα. Σταθερή επιδίωξη για την υλοποίηση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους του ΠΔΕ και για το 2019 παραμένει η απορρόφηση των πόρων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η εισροή της αναλογούσας κοινοτικής συνδρομής. Ο στόχος αυτός θα συνδράμει στην προώθηση της αναπτυξιακής πολιτικής και θα απαιτήσει την εντατικοποίηση των ενεργειών για την επίσπευση της υλοποίησης των προγραμμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητα οι τομείς των μεγάλων έργων υποδομών, η προώθηση της επιχειρηματικότητας, η ενίσχυση της απασχό-λησης, η εκπαίδευση και κατάρτιση, οι τομείς της υγείας και της πρόνοιας, η προστασία του περιβάλ-λοντος, τα έργα υποδομών των ΟΤΑ όλης της χώρας και οι δράσεις για τη διοικητική μεταρρύθμιση.
Σε ό,τι αφορά τέλος το σκέλος του ΠΔΕ που χρηματοδοτείται από αμιγώς εθνικούς πόρους, οι σχετικές πιστώσεις ύψους 1 δισ. ευρώ θα διατεθούν για την ενίσχυση των πολιτικών και δράσεων των Υπουργείων και των Περιφερειών, καθώς και την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών.