Αμετάβλητη παραμένει για ένατη μέρα η κατάσταση στην κυπριακή ΑΟΖ με τα τουρκικά πολεμικά πλοία να εξακολουθούν να παρεμποδίζουν το γεωτρύπανο της ΕΝΙ να προσεγγίσει τον στόχο «Σουπιά».
Λευκωσία, Ρώμη, Βρυξέλες και ΕΝΙ αναμένουν την κρίσιμη ημερομηνία της 22ας Φεβρουαρίου, οπότε λήγει η τουρκική NAVTEX. Ωστόσο, υπάρχει ένας γρίφος αναφορικά με τις προθέσεις της Τουρκίας. Το διπλωματικό παρασκήνιο εξακολουθεί να είναι έντονο για άρση του αδιεξόδου που έχει προκαλέσει η Άγκυρα.
Η ΕΝΙ, η οποία θα πρέπει περί το τέλος του μήνα να μετακινήσει το γεωτρύπανο της στο Μαρόκο τονίζει ότι ο τουρκικός αποκλεισμός του Saipem 12000 «είναι διπλωματικό ζήτημα που ξεφεύγει από τον έλεγχο της ιταλικής εταιρείας». Ο διευθύνων σύμβουλός της εταιρείας , Κλαούντιο Ντεσκάλτσι, μιλώντας σε αναλυτές στη διάρκεια τηλεδιάσκεψης, ανέφερε ότι το θέμα συζητούν η Ιταλία, η Ευρώπη, η Γαλλία, η Κύπρος και η Τουρκία.
«Πραγματικά δεν είναι υπό τον έλεγχό μας», είπε. Πρόκειται, ανέφερε, για την τρίτη γεώτρηση της εταιρείας στην περιοχή και σημείωσε ότι δεν δημιουργήθηκε κανένα πρόβλημα με τις άλλες δύο.
Το σκάφος Saipem 12000, που διενεργεί γεωτρήσεις ανοικτά της Κύπρου για την ιταλική εταιρεία πετρελαίων ΕΝΙ και παρενοχλήθηκε την Παρασκευή 9-2-2018 το απόγευμα από τουρκικά πολεμικά πλοία, θα παραμείνει στη θέση του μέχρι να επιλυθεί η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, έχει δηλώσει εκπρόσωπος της εταιρείας σύμφωνα με το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Οι σημερινές ελληνοκυπριακές εφημερίδες στα πρωτοσέλιδα τους για το θέμα γράφουν: «Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ»: ¨Σουπιά¨ και στις συνομιλίες. Η επιθετικότητα της Τουρκίας στην ΑΟΖ προκαλεί παρενέργειες και στο Κυπριακό. – ΕΝΙ: Είμαστε στο σωστό σημείο και σε κατάσταση αναμονής. «ΑΛΗΘΕΙΑ»: Η γεώτρηση θα γίνει. Σαφέστατη παρέμβαση – απάντηση της Ελλάδας στην Τουρκία. «ΠΟΛΙΤΗΣ»: Τα δίπλωσε και η ΕΝΙ και περιμένει. Αντίστροφη μέτρηση ως τις 22 Φεβρουαρίου.
Την Πέμπτη 8-2-2018 η ΕΝΙ ανακοίνωσε υποσχόμενη ανακάλυψη φυσικού αερίου στο στόχο Καλυψώ 1, η οποία επιβεβαιώνει επέκταση του μοντέλου «τύπου Ζορ» στην ΑΟΖ της Κύπρου. Η ΕΝΙ, αναφέρεται στην ανακοίνωση, «έχει προχωρήσει σε καθαρή ανακάλυψη φυσικού αερίου στο τεμάχιο 6, στην θαλάσσια περιοχή της Κύπρου στο στόχο Καλυψώ», προσθέτοντας ότι γεώτρηση σε βάθος 2.074 μέτρων νερού φτάνοντας σε συνολικό βάθος 3.827 μέτρα εντοπίζοντας μια εκτεταμένη στήλη αερίου σε πετρώματα Μειοκανικής και Κρητιδικής ηλικίας. «Η Κρητιδική ακολουθία περιέχει εξαίρετα χαρακτηριστικά κοιτάσματος», σημειώνεται. Σύμφωνα με την εταιρεία έχει εκτελεστεί μια συλλογή μεγάλου και λεπτομερούς αριθμού στοιχείων, με δείγματα και υγρών και πετρωμάτων, στον στόχο.
«Το Καλυψώ 1 είναι μια υποσχόμενη ανακάλυψη (φυσικού) αερίου και επιβεβαιώνει την επέκταση κοιτασμάτων «τύπου Ζορ» στην ΑΟΖ της Κύπρου», αναφέρεται.
Προστίθεται ότι «θα διενεργηθούν επιπρόσθετες μελέτες για να αξιολογηθεί το εύρος των ποσοτήτων αερίου και να καθοριστούν περαιτέρω επιχειρήσεις εξερεύνησης και αξιολόγησης». Στο μεταξύ, όπως εκτιμά ο Ανδρέας Ιακωβίδης, πρώην Γενικός Διευθυντής του ΥΠΕΞ ο οποίος ήταν επικεφαλής της κυπριακής αντιπροσωπείας κατά τις διαπραγματεύσεις για τη συνομολόγηση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, η θέση της Τουρκίας ότι οι ΑΟΖ θαλάσσιας δικαιοδοσίας πρέπει να καθορίζονται με κριτήρια όπως το μέγεθος, ο πληθυσμός, η γεωμορφολογία είναι αντίθετη με τις διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και συγκεκριμένα τα άρθρα 122 και 123 αναφορικά με τις «Κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες».
Σύμφωνα με το άρθρο 121 (2) της ΣΔΘ όλα τα νησιά δικαιούνται χωρικής θάλασσας, συνορεύουσας ζώνης, αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (στο εξής: ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδας και οι ζώνες αυτές καθορίζονται σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις της Σύμβασης, όπως αυτές εφαρμόζονται στις ηπειρωτικές περιοχές. Ως εκ τούτου, η τουρκική θέση ότι οι εν λόγω ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας πρέπει να καθορίζονται με κριτήρια όπως το μέγεθος, ο πληθυσμός, η γεωμορφολογία κλπ., είναι ανυπόστατη, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο κ. Ιακωβίδης. Συναφώς, ανέφερε, τα άρθρα 122 και 123 της ΣΔΘ, αναφορικά με τις “Κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες”, βρίσκονται σε αντίθεση με την τουρκική θέση περί εφαρμογής ειδικών κανόνων σε αυτές όσον αφορά τη θαλάσσια οριοθέτηση και τη δικαιοδοσία.
Σημειώνεται δε ότι σχετική πρόταση της Τουρκίας κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων συνομολόγησης της ΣΔΘ είχε απορριφθεί. Στη βάση αυτών αλλά και των λοιπών προνοιών της ΣΔΘ, η Κύπρος και η Ευρωπαϊκή Ένωση, συγκαταλέγονται ανάμεσα στα 168 συμβαλλόμενα μέρη της ΣΔΘ, δίνοντας έτσι στους κανόνες της τη δύναμη του εθιμικού δικαίου, δεσμεύοντας, δηλαδή, και τα κράτη που δεν είναι συμβαλλόμενα στη ΣΔΘ. Η Κυπριακή Δημοκρατία κήρυξε χωρική θάλασσα 12 μιλίων το 1964 και το 2004 κήρυξε επίσης ΑΟΖ, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της μέσης γραμμής. Έχει υπογράψει συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο (2003), το Λίβανο (2007) και το Ισραήλ (2010), με τη μέθοδο της μέσης γραμμής.
