Θετικός σε COVID-19/κορωνοϊό βρέθηκε αιτούμενος άσυλο 45 ετών, ο οποίος διέμενε στη δομή φιλοξενίας Οινοφύτων, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Ο 45χρονος με καταγωγή από το Ιράκ, είναι πατέρας μονογονεϊκής οικογένειας, η κόρη του οποίου δεν έχει νοσήσει. Το κρούσμα μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με ήπια συμπτώματα, όπου και νοσηλεύεται. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε ιχνηλάτηση των επαφών του και ελήφθη δειγματοληπτικό τεστ από 18 άτομα, εκ των οποίων μια γυναίκα 27 ετών από τη Συρία ανιχνεύθηκε θετική στον ιό. Η 27χρονη, επίσης αιτούσα ασύλου, θα παραμείνει σε κατ’ οίκον περιορισμό με την οικογένεια της. Η εκ νέου διαδικασία ιχνηλάτησης των επαφών βρίσκεται σε εξέλιξη.
Με κοινή απόφαση των υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Μετανάστευσης και Ασύλου, τίθεται άμεσα, έως και τις 16/09/2020, σε πλήρη υγειονομικό αποκλεισμό (καραντίνα) η δομή φιλοξενίας στα Οινόφυτα, σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ.
Όπως και χτες με το κρούσμα στη Μόρια, έτσι και σήμερα στα Οινόφυτα, λειτούργησε το σχέδιο “Αγνοδίκη”, το οποίο περιέχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα προστασίας των δομών, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Το σχέδιο περιλαμβάνει την άμεση μεταφορά νέων αφίξεων στη χώρα – από 01/03/2020 – σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους υγειονομικής απομόνωσης (καραντίνας) και όχι στις υφιστάμενες δομές, προς αποφυγή μετάδοσης νοσήματος, τη λήψη μέτρων περιορισμού πρόσβασης από και προς τις δομές, τη λειτουργία υγειονομικών μονάδων στις περιμέτρους των δομών, την ενημέρωση των διαμενόντων στις γλώσσες που κατανοούν και τη λειτουργία σελίδας ειδικού σκοπού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επίσης, συνεχίζεται η μεταφορά ευάλωτων πολιτών τρίτων χωρών από δομές νήσων σε ξενοδοχεία.
Επιτυχημένη εφαρμογή του σχεδίου “Αγνοδίκη” έχει ήδη πραγματοποιηθεί στις περιπτώσεις των ΚΥΤ ΒΙΑΛ Χίου, Φυλακίου Έβρου, καθώς και των δομών Κρανιδίου, Μαλακάσας, Ριτσώνας, Κουτσόχερου Λάρισας και Πολυκάστρου Νέας Καβάλας (Κιλκίς).
Επιπλέον, το υπουργείο σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία και φορείς, εφαρμόζει συγκεκριμένα πρωτόκολλα υγειονομικής ασφάλειας εντός των δομών φιλοξενίας, ενώ ήδη ισχύουν μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας στα ΚΥΤ και τις δομές της χώρας έως και 15.09.2020. Αναλυτικότερα, πραγματοποιείται σε καθημερινή βάση η θερμομέτρηση του προσωπικού κατά την είσοδο και έξοδο του από τις δομές. Παράλληλα, ιχνηλατούνται συνεχώς διαμένοντες που εμφανίζουν ύποπτες επιπλοκές υγείας και υποβάλλονται σε τεστ για την ανίχνευση του COVID-19. Σε περίπτωση που τα αποτελέσματα είναι θετικά, τα κρούσματα τοποθετούνται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους υγειονομικής απομόνωσης και ταυτοχρόνως εκκινεί η διαδικασία ιχνηλάτησης του κύκλου επαφών τους. Τέλος, λαμβάνει χώρα ιατρική παρακολούθησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της απομόνωσής τους και σε περίπτωση που χρειαστεί, η άμεση μεταφορά τους στο κοντινότερο νοσοκομείο για νοσηλεία.
Προβλέπεται επίσης ο εφοδιασμός των διαμενόντων στις δομές με είδη πρώτης ανάγκης δια της λειτουργίας κυλικείων και καταστημάτων ειδών πρώτης ανάγκης, αλλά και δια της υπόδειξης ειδικών σημείων παράδοσης από επιχειρήσεις διανομής προϊόντων.
Κατά τόπους, στις δομές επιχειρούν κλιμάκια του ΕΟΔΥ, με ιατρούς, νοσηλευτές, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, πολιτιστικούς διαμεσολαβητές κλπ, τα οποία πραγματοποιούν, πέρα από την πρωτοβάθμια ιατρική-ψυχοκοινωνική κάλυψη και σε συνεργασία και με τις διοικήσεις, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού, καθώς και αξιολόγηση των πιθανών ευαλωτοτήτων που χρήζουν ιδιαίτερης αντιμετώπισης. Στο ίδιο πνεύμα, όλοι οι ωφελούμενοι του προγράμματος ΕΣΤΙΑ έχουν συντάξει και εφαρμόζουν ήδη επιχειρησιακά σχέδια, υπό τον συντονισμό και την επίβλεψη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
2.300 ατόμα προερχόμενα από τα ΚΥΤ των νησιών έχει χαρακτηριστεί ως ευάλωτα. Πρόκειται για ανθρώπους ηλικίας άνω των 60 ετών ή/και άτομα που έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας (αναπνευστικά, καρδιολογικά κ.ά.) τα οποία και θα απομακρυνθούν άμεσα από τους χώρους των ΚΥΤ, προς διάφορους προορισμούς, όπως ξενοδοχεία στα νησιά, ξενοδοχεία της ενδοχώρας, χώρους του προγράμματος ΕΣΤΙΑ και τη δομή της Νέας Καβάλας.
Ακόμα, στο σχέδιο “Αγνοδίκη”, αναπτύσσονται αναλυτικά τα δύο πιθανά σενάρια αντιμετώπισης υγειονομικών απειλών, τα οποία απολήγουν, είτε στην προληπτική απομόνωση μιας δομής, είτε στον ολικό αποκλεισμό της. Ορίζεται ρητά η δημιουργία ειδικών χώρων για εξεταστήριο, αναρρωτήριο/θεραπευτήριο, χώρο απομόνωσης.
Κριτική διεθνών οργανισμών για τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας
Με επιστολή της, η Ύπατη Αρμοστεία, εξέφρασε προσφάτως την ανησυχία της για την παράταση των περιοριστικών μέτρων στις δομές σε νησιά και ηπειρωτική Ελλάδα, τα οποία επιβάλλουν «διαφορετική μεταχείριση» σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Στην επιστολή που υπέγραφε ο αναπληρωτής εκπρόσωπος στην Ελλάδα, Τζέισον Χεπς, κάνει λόγο για περιορισμούς που «ισοδυναμούν με κράτηση», προσθέτοντας ότι «αιτιάσεις σχετικές με την υγεία δεν δικαιολογούν τη συστηματική χρήση της κράτησης ατόμων, ή ομάδων αιτούντων άσυλο ή προσφύγων».
Επίσης, υποστήριξε ότι «έχει καταγράψει μια μη ομοιόμορφη εφαρμογή των μέτρων σε ολόκληρη τη χώρα», ανάλογα με την τοποθεσία, όπως ο απόλυτος περιορισμός της κυκλοφορίας των πολιτών τρίτων χωρών εντός συγκεκριμένης περιμέτρου σε συγκεκριμένες δομές.
Παράλληλα, σε επιστολή τους, 26 οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην μεταναστευτική κρίση, καλούσαν το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να άρει τα μέτρα περιορισμού, λόγω του ότι αυτά «θα πρέπει εντούτοις να βασίζονται σε επιστημονικές ενδείξεις, και να μην επιβάλλονται με αυθαίρετα κριτήρια που παραπέμπουν σε κοινωνικές διακρίσεις, δεδομένου ότι ο περιορισμός κυκλοφορίας έχει αρθεί για τους υπόλοιπους κατοίκους της χώρας». Σε κάθε περίπτωση «για την επιβολή περιορισμού της ελευθερίας της κίνησης στους κατοίκους των εν λόγω δομών φιλοξενίας, δεν μπορεί να γίνει επίκληση λόγων δημόσιας υγείας, καθώς κάτι τέτοιο δε θα εδραζόταν σε καμία επιστημονική βάση. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις τα μέτρα παραβιάζουν την οδηγία της Ε.Ε. σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή αιτούντων».
Σήμερα, με αφορμή τα κρούσματα στο ΚΥΤ Μόριας και στη δομή Οινοφύτων, στελέχη του υπουργείου επισημαίνουν σημεία της απάντησης που είχε δώσει τότε το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου: Η παράλληλη χαλάρωση των μέτρων περιορισμού του γενικού πληθυσμού δημιουργεί προϋποθέσεις αύξησης του ενδεχόμενου κινδύνου έκθεσης του ειδικού πληθυσμού που διαμένει στα ΚΥΤ σε συνθήκες υπερπληθυσμού και άρα οφείλει η ελληνική πολιτεία να ενισχύσει τα αναγκαία μέτρα και όχι να τα χαλαρώσει. Στόχος των μέτρων ήταν η προσπάθεια απουσίας συγχρωτισμού αιτουμένων άσυλο με γηγενή πληθυσμό και άρα την μεταφορά του ιού στις δομές, όπου οι εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες, θα δημιουργούσαν με βεβαιότητα έξαρση του ιού.
Υπενθυμίζεται ότι το κέντρο απομόνωσης και περίθαλψης περιστατικών COVID-19 που δημιουργήθηκε στη Λέσβο από τους “Γιατρούς Χωρίς Σύνορα” τον Ιούνιο, με την έγκριση του υπουργείου και χρηματοδότηση της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες, αναγκάστηκε να κλείσει εξαιτίας της επιβολής προστίμων από τις τοπικές αρχές, σχετιζόμενων με πολεοδομικές διατάξεις που πιθανώς επιφέρουν ποινικές συνέπειες. Ειδικότερα, επεβλήθησαν από το δήμο Μυτιλήνης πρόστιμα ύψους 60.000 ευρώ για αυθαίρετες κατασκευές έξω από τον καταυλισμό της Μόριας. Από τα 60.000 αυτά ευρώ, τα 25.000 είναι προς το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και 35.000 στην οργάνωση «Γιατροί χωρίς Σύνορα». Το υπουργείο διευκρινίζει, ότι ο δήμος είχε ενημερωθεί λεπτομερώς για την δράση της εν λόγω μονάδας, καθώς και ειδικότερα για τη συνεισφορά της στην αποσυμφόρηση του νοσοκομείου Μυτιλήνης, από τη γενική γραμματεία Υποδοχής Αιτούντων Ασύλου.