Οι όροι και οι προϋποθέσεις της διαδικασίας υλοποίησης της δράσης για τη δημόσια υγεία «Προληπτικές Διαγνωστικές Εξετάσεις για τον Καρκίνο του Παχέος Εντέρου», καθορίζονται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση, που υπέγραψαν ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, και ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης.
Η δράση εντάσσεται στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου (ΕΠΠΕ) του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης, υλοποιείται από την ΗΔΙΚΑ ΑΕ, φορέα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και χρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.
Το πρόγραμμα στοχεύει στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου και απευθύνεται σε 2,8 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 50-69 ετών. Περιλαμβάνει δωρεάν εξέταση με ειδικά τεστ αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test) που θα μπορούν οι πολίτες να προμηθεύονται από τα συνεργαζόμενα φαρμακεία, δωρεάν επίσκεψη σε συνεργαζόμενο γαστρεντερολόγο/ενδοσκόπο για κλινική αξιολόγηση σε περίπτωση κατά την οποία προκύψει θετικό αποτέλεσμα από την αυτοδιαγνωστική δοκιμασία (self-test). Επιπλέον, ανάλογα με την κλινική αξιολόγηση, περιλαμβάνει δωρεάν διενέργεια διαγνωστικής κολονοσκόπησης, καθώς και δωρεάν εξέταση βιοψίας σε περίπτωση ευρημάτων, σύμφωνα πάντα με τις συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας (ΕΕΔΥ).
Μιλώντας παλαιότερα στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, εξηγεί πως το δωρεάν τεστ θα δίνεται στους πολίτες από 50 έως 70 ετών κάθε δύο χρόνια. Περιγράφοντας το σχέδιο που επεξεργάζεται ο οργανισμός ο ίδιος λέει πως «οι πολίτες θα ειδοποιούνται είτε με sms είτε μέσω άυλης συνταγογράφησης. Στα θετικά τεστ θα ακολουθεί κολονοσκόπηση. Θα υπάρχουν βέβαια κάποιες ομάδες που θα εξαιρούνται γιατί το τεστ δεν ενδείκνυται στην περίπτωση τους- για παράδειγμα οι πολίτες που έχουν αιμορροΐδες».
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηχριστοδούλου, τα δωρεάν self tests είναι μία παράμετρος ενός συνολικού προγράμματος του υπουργείου Υγείας για την πρόληψη του καρκίνου παχέος εντέρου.
«Προσδοκούμε να ξεκινήσουμε τη διανομή των τεστ από τον ερχόμενο Ιούνιο. Μιας και πρόκειται για ένα συνολικότερο εγχείρημα, επεξεργαζόμαστε σε αυτή τη φάση πώς θα συνεργαστούμε με τους γαστρεντερολόγους της Περιφέρειας, σε ποια νοσοκομειακά ιδρύματα θα απευθύνονται οι πολίτες οι οποίοι θα πρέπει να κάνουν στη συνέχεια κολονοσκόπηση, σε ποιες ευάλωτες ομάδες θα ξεκινήσουμε πρώτα να διανέμουμε τα δωρεάν τεστ κ.τ.λ.», εξηγεί ο κ. Χατζηχριστοδούλου.
Εύκολος και αξιόπιστος προσυμπτωματικός έλεγχος
Η Μαρία Γαζούλη, Καθηγήτρια Βιολογίας, Γενετικής – Νανοϊατρικής, της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, αναφέρει με τη σειρά της, πως είναι επιτακτική ανάγκη ο εν λόγω καρκίνος να εντοπίζεται έγκαιρα.
«Αυτη την πρακτική του screening με τα self tests την εφαρμόζουν ήδη πάρα πολλές χωρές. Η Γαλλία έχει εντάξει το τεστ στο πρόγραμμα της και το αποστέλλει ταχυδρομικά στους πολίτες, πρακτική που εφαρμόζει και το Βέλγιο από το 2013. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Eίναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες και ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες» σχολιάζει η ίδια μιλώντας στην «Κ».
ΗΠΑ: Σε αύξηση ο καρκίνος του παχέος εντέρου στους νέους – Αγνωστη η αιτία
ΗΠΑ: Σε αύξηση ο καρκίνος του παχέος εντέρου στους νέους – Αγνωστη η αιτία
Σύμφωνα με την κ. Γαζούλη, η βασική εξέταση ελέγχου και αναφοράς για τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι σαφέστατα η κολονοσκόπηση.
«Είναι μια εξέταση που απαιτεί προετοιμασία και δεν είναι γενικώς “αρεστή”, με αποτέλεσμα πολλοί πολίτες να την αναβάλλουν διαρκώς. Τελικά, πολλοί την κάνουν όταν είναι ήδη αργά».
Οπως όμως υπογραμμίζει, «καθώς είναι μια εξέταση που απαιτεί προετοιμασία και γενικώς δεν είναι “αρεστή”, πολλοί πολίτες την αναβάλλουν διαρκώς. Ετσι, ένα σημαντικό ποσοστό την κάνει όταν είναι ήδη αργά. Αρα, χρειαζόμαστε περισσότερες μεθόδους πρόληψης, εύκολες κι απλές, όπως το test. Στην ουσία πρόκειται για μια μέθοδο ανοσολογικής εξέτασης ανίχνευσης του “κρυφού” αίματος στα κόπρανα. Το αυτοδιαγνωστικό αυτό test έχει μεγάλη ακρίβεια. Στην Ευρώπη, το screening ξεκινάει από τα 50 έτη, ενώ στην Αμερική το όριο έχει κατέβει στα 45 έτη. Μιλάμε για έναν καρκίνο ο οποίος αν προβλεφθεί έγκαιρα, μπορεί να αντιμετωπιστεί πάρα πολύ αποτελεσματικά. Αν ανιχνευθεί δηλαδή στο στάδιο του πολύποδα, τότε θα γίνει αφαίρεση και ο ασθενής θα συνεχίσει κανονικά τη ζωή του».
Σύμφωνα με την κ. Γαζούλη, η εν λόγω πρωτοβουλία είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία συνέστησε σε όλα τα κράτη μέλη της να εφαρμόσουν προγράμματα πρόληψης για τους πιο συχνούς καρκίνους από τους οποίους νοσούν οι Ευρωπαίοι πολίτες οι οποίοι είναι ο καρκίνος παχέος εντέρου, ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και ο καρκίνος του στομάχου.
«Μιλάμε για έναν καρκίνο ο οποίος αν προβλεφθεί έγκαιρα μπορεί να αντιμετωπιστεί πάρα πολύ αποτελεσματικά. Αν ανιχνευθεί δηλαδή στο στάδιο του πολύποδα, τότε θα γίνει αφαίρεση και ο ασθενής θα συνεχίσει κανονικά τη ζωή του».
Υπάρχει και άλλη μια σημαντική παράμετρος όπως εξηγεί η καθηγήτρια: «Με τα self tests θα μπορέσουν να ελεγχθούν και κάτοικοι από την Περιφέρεια, σε ορεινά χωριά για παράδειγμα ή σε νησιά, οι οποίοι δεν έχουν εύκολη πρόσβαση για εξέταση κολονοσκόπησης.
Σημειώνεται πως τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου κυκλοφορεί ήδη στα φαρμακεία. Ο φαρμακοποιός Κωνσταντίνος Κακονίκος, λέει στην «Κ» πως διαθέτει τεστ με πολύ ποιοτικά χαρακτηριστικά το οποίο πωλείται προς 10,73 ευρώ. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτά τα τεστ δεν έχουν για την ώρα μεγάλη «κινητικότητα», για την ακρίβεια δεν πουλάει περισσότερα από πέντε τον μήνα. Οι πολίτες τα αγοράζουν είτε μετά από σύσταση του γιατρού τους, ενώ κάποιοι άλλοι έχουν ενημερωθεί για την ύπαρξη τους έπειτα από προσωπική έρευνα.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση επενδύει συνολικά πάνω από 200 εκατ. ευρώ μέχρι το 2025 για προγράμματα δευτερογενούς πρόληψης που αφορούν στον καρκίνο και στην πλειονότητά τους προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
«Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι από τους τύπους των καρκίνων που μπορούν να προληφθούν εάν διαγνωστούν έγκαιρα. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι απαραίτητος ο προσυμπτωματικός έλεγχος που αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες ίασης από τη νόσο. Με το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου (ΕΠΠΕ) του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης θα είμαστε σε θέση να σώσουμε χιλιάδες ζωές μέσω της έγκαιρης διάγνωσης. Ενθαρρύνω όλους τους πολίτες να επωφεληθούν από τις δωρεάν αυτές εξετάσεις και να κλείσουν άμεσα ραντεβού για διαγωνιστικό έλεγχο σε κάποιο από τα συνεργαζόμενα κέντρα, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση», δήλωσε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης.
Από την πλευρά του ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, δήλωσε:
«Ένας κράτος ευρωπαϊκό που σέβεται τους πολίτες, ένα κράτος ψηφιακό που θέτει καθημερινά τον πολίτη στο επίκεντρο και συγχρόνως μεριμνά για το κρίσιμο τομέα της υγείας. Αυτό είναι το όραμα για το οποίο εργαζόμαστε συνολικά ως κυβέρνηση. Με το υπουργείο Υγείας υλοποιούμε σε αγαστή συνεργασία μια σειρά καινοτόμων έργων για την πρόληψη ασθενειών, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να σώσει ζωές, και αυτή είναι μια κοινή πεποίθηση που μας ενώνει. Αξιοποιώντας πολύτιμους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης υλοποιούμε μέσω της ΗΔΙΚΑ όλα εκείνα τα τεχνολογικά εργαλεία που ενδυναμώνουν το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου “ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ”, στηρίζοντας εμπράκτως τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών».
Στη σημασία της πρόληψης αναφέρθηκε η αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη. «Η πρόληψη αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της στρατηγικής μας για τη δημόσια υγεία, και η ΚΥΑ που υπογράψαμε με τα συναρμόδια υπουργεία ενισχύει την προσπάθειά μας προς αυτή την κατεύθυνση. Προχωράμε μπροστά, κάνοντας τις εξαγγελίες μας πράξη, αποδεικνύοντας τη δέσμευσή μας για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας στη χώρα μας και την παροχή υψηλών υπηρεσιών υγείας για όλους τους πολίτες».
Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης δήλωσε:
«Η σημερινή απόφαση αποτελεί μια ακόμα παρέμβαση της κυβέρνησης στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της δημόσιας υγείας και της διεύρυνσης της πρόληψης ασθενειών, όπως οι καρκίνοι του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου αλλά και καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα προγράμματα αυτά, που σώζουν ζωές, όπως και η γενικότερη αναβάθμιση νοσοκομείων και κέντρων υγείας σε ολόκληρη τη χώρα, χρηματοδοτούνται από εθνικούς αλλά και ευρωπαϊκούς πόρους, αποδομώντας τις αιτιάσεις περί διοχέτευσης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά και του ΕΣΠΑ, σε “λίγους”. Αφήνουμε στην κρίση των πολιτών τα μυθεύματα της αντιπολίτευσης και προχωρούμε αποφασιστικά στην υλοποίηση των δεσμεύσεών μας για βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη για όλους».
