Τα κίνητρα και τις εμπειρίες των ασυνόδευτων ανηλίκων που εγκαταλείπουν άτυπα τις δομές φιλοξενίας στην Ελλάδα, διερεύνησε το πρόγραμμα «Ακολουθώντας τα βήματά τους», που παρουσιάστηκε σήμερα στη Στοά του Βιβλίου. Πρόκειται για μία σύμπραξη των οργανώσεων Faros, SolidarityNow, Μέριμνα (Merimna), CIVISplus και Κέντρο Ημέρας Βαβέλ. Τα στοιχεία για αυτή τη μελέτη συλλέχθηκαν μεταξύ Φεβρουαρίου κι Απριλίου 2017 στην Αθήνα. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν παράγοντες ώθησης καθώς και έλξης για την άτυπη φυγή.
Από την πλευρά της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, η Θεοδώρα Τσοβιλή παρουσίασε κάποια στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, μέχρι και την 15η Απριλίου 2018, στην Ελλάδα βρίσκονταν 3050 ασυνόδευτα παιδιά, 96,2% αγόρια και 3,8% κορίτσια – και 1099 παιδιά μπορούν να διαμείνουν σε 49 ξενώνες. Οι ξενώνες αυτοί λειτουργούν με την αμέριστη προσπάθεια, προσήλωση των ΜΚΟ. Ακόμη, το 72% των ασυνόδευτων παιδιών βρίσκονται στη λίστα αναμονής, δηλαδή 2200 παιδιά βρίσκονται σε λίστα τοποθέτησης σε δομή φιλοξενίας, 103 παιδιά είναι υπό καθεστώς προστατευτικής φύλαξης, 186 παιδιά βρίσκονται σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά και 369 παιδιά σε ανοιχτούς χώρους φιλοξενίας, 272 σε 6 ξενοδοχεία που έχει νοικιάσει ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης. Συνολικά 1272 ασυνόδευτα παιδιά, το 42% δηλαδή, είναι, είτε άστεγα, είτε σε άτυπη στέγαση/φιλοξενία, ή σε άγνωστη τοποθεσία. Στη συνέχεια, η κ. Τσοβιλή ανέφερε κάποιους από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα ασυνόδευτα παιδιά, όπως τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την έκθεση σε πιθανή παράνομη εμπορία και διακίνηση. «Όσο δεν έχουμε σωστές κι αρκετές δομές φιλοξενίας, τόσο θα αυξάνεται κι ο αριθμός των παιδιών που βρίσκονται πιθανώς στο δρόμο, ή σε άλλες ύποπτες δομές φιλοξενίας», υπογράμμισε η εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας. «Παλεύουμε για έναν μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό κι εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης για το παιδί, θεσμοθετημένες διαδικασίες όπως η αξιολόγηση και ο καθορισμός του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού. Επιπλέον, επιθυμούμε τη βελτίωση της συνεργασίας με τις εθνικές χρηματοδοτικές πηγές (πχ, AMIF) καθώς και τη διεύρυνση των εναλλακτικών μορφών φροντίδας για τα ασυνόδευτα παιδιά. Τέλος, επιδιώκουμε τη βελτίωση του ρυθμού ολοκλήρωσης των διαδικασιών που αφορούν τις οικογενειακές επανενώσεις, καθώς και τον καταμερισμό του αριθμού των ασυνόδευτων παιδιών με άλλες ευρωπαϊκές χώρες», επισήμανε η κ. Τσοβιλή.
Παίρνοντας το λόγο ο project manager του προγράμματος, Κένεθ Μπράντ, εκ μέρους της οργάνωσης «FAROS», σημείωσε: «Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για την Ενσωμάτωση και τη Μετανάστευση – EPIM (που αποτελείται από 25 ευρωπαϊκά ιδρύματα) μαζί με το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Ίδρυμα Λάτση. Σκοπός του ήταν ο εντοπισμός των ασυνόδευτων παιδιών στους δρόμους, όπως επίσης και να σιγουρευτούμε για την ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία και να συνεισφέρουμε στη μείωση των φαινομένων της άτυπης φυγής. Όταν ξεκίνησε το πρόγραμμα, διαπιστώθηκε ότι 42% από τα ασυνόδευτα ανήλικα έφυγε άτυπα από τους ξενώνες μέσα στις πρώτες 10 μέρες, ενώ σύμφωνα με στοιχεία από το ΕΚΚΑ, ο μέσος όρος διαμονής ήταν 51 μέρες. Όταν ένα παιδί φεύγει άτυπα δεν γίνεται μόνο ένα ακόμα νούμερο στα στατιστικά για τα εξαφανισμένα παιδιά στην Ευρώπη, αλλά ακόμη χειρότερα κινδυνεύει να γίνει θύμα trafficking ή θύμα εκμετάλλευσης για άλλους λόγους».
ΔΟΜ: Συνολικά 18.939 πρόσφυγες και μετανάστες εισήλθαν τους πρώτους 4 μήνες του 2018 στην Ευρώπη
Στους 18.939 υπολογίζονται οι πρόσφυγες και μετανάστες που εισήλθαν στην Ευρώπη μέσω θαλάσσιων συνόρων τους πρώτους 4 μήνες του 2018, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ). Το 42% αυτών αφίχθησαν στην Ιταλία, το 38% στην Ελλάδα και το 20% στην Ισπανία. Την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, καταγράφηκαν στην Ευρώπη 44.058 αφίξεις, ενώ το 2016 καταγράφηκαν 205.613 αφίξεις. Στην Ελλάδα, ο συνολικός αριθμός των αφίξεων για το 2018 (έως και 21/4) φτάνει τις 7.300, συγκριτικά αυξημένος με πέρυσι οπότε και είχαν καταγραφεί 4.761 αφίξεις.
Ο επικεφαλής του ΔΟΜ στην Ελλάδα, Τζιανλούκα Ρόκο, ανέφερε ότι «ο ΔΟΜ είναι σε συνεχή συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, εξετάζοντας στενά τις εξελίξεις στον αριθμό των αφίξεων στα ελληνικά σύνορα». Ακόμη, υπογράμμισε την απότομη αύξηση που έχει σημειωθεί σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, οπότε και στην Ελλάδα ο αριθμός των αφίξεων το πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν μειωμένος κατά 35%. Σύμφωνα μάλιστα με στελέχη του ΔΟΜ, αυξητική τάση καταγράφουν και οι αφίξεις ευάλωτων ομάδων προσφύγων και μεταναστών, όπως οικογένειες με παιδιά και ασυνόδευτοι ανήλικοι.
Από την πλευρά του, ο περιφερειακός διευθυντής του ΔΟΜ στην Ευρώπη, Εουτζένιο Αμπρόσι τόνισε εκ νέου «τον υπερπληθυσμό προσφύγων και μεταναστών στα κέντρα υποδοχής των νησιών που οδηγούν σε εντάσεις μεταξύ των μεταναστών, των τοπικών αρχών και της τοπικής κοινωνίας. Ταυτόχρονα σημειώνεται σημαντική αύξηση των αφίξεων στα σύνορα με τον Έβρο, όπου οι υποδομές υποδοχής στο σημείο είναι περιορισμένες».
«Με δεδομένες τις διαθέσιμες εγκαταστάσεις διαμονής και υποδοχής στην Ελλάδα, η τρέχουσα κατάσταση γεννά ιδιαίτερες προκλήσεις, τη στιγμή μάλιστα που όλες οι ανοιχτές δομές φιλοξενίας είναι πλήρεις. Ο οργανισμός συνεργάζεται στενά με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να ανταποκριθεί στην κατάσταση, ενώ κρατά ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με διεθνείς φορείς προκειμένου να εξεταστούν από κοινού εναλλακτικές άμεσης ανταπόκρισης σε έκτακτες καταστάσεις», ανέφερε.
Πτωτική τάση καταγράφουν οι θάνατοι σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ωστόσο παραμένουν μία επώδυνη πραγματικότητα. Το τελευταίο Σαββατοκύριακο, τουλάχιστον 12 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τις οδούς της κεντρικής Μεσογείου, ενώ ο συνολικός αριθμός των θανάτων στη Μεσόγειο για το 2018 ανέρχεται στους 570, σύμφωνα με το πρόγραμμα του ΔΟΜ ”Missing Migrants”.
Την ίδια ώρα στην Τουρκία, σύμφωνα με το τουρκικό λιμενικό σώμα, από την αρχή του έτους έχουν πραγματοποιηθεί 6.718 διασώσεις, αριθμός συγκριτικά αυξημένος σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρσι, οπότε και είχαν πραγματοποιηθεί 4.157 διασώσεις.