Πολύ μεγάλη είναι η πιθανότητα σχηματισμού του μεσογειακού κυκλώνα αργά το βράδυ της Πέμπτης στο Νότιο Ιόνιο, με βάση τα σημερινά στοιχεία. Τι είναι οι μεσογειακοί κυκλώνες και πώς δημιουργούνται
Η κίνηση του κυκλώνα, σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), αναμένεται να ακολουθήσει ανατολική πορεία, επηρεάζοντας με ισχυρές βροχές και πολύ θυελλώδεις ανέμους μεγάλο τμήμα της Πελοποννήσου και της Κρήτης το πρωινό του Σαββάτου. Σε αυξημένη ετοιμότητα καλεί η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας
Στη συνέχεια, εκτιμάται ότι θα πλήξει την Αττική, την Εύβοια και τις Κυκλάδες και, μέχρι το πρωί της Κυριακής, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και πιθανώς τα Δωδεκάνησα.
Latest ICON-EU model by @wxcharts showing the #medicane‘s track across central Med into Greece on Saturday and then across Rhodes island into SW Turkey on late Sunday. Severe winds and flash floods are expected!
Details: https://t.co/AwBVBFmTYx pic.twitter.com/fjtb61160k
— severe-weather.EU (@severeweatherEU) September 27, 2018
Λόγω της χαμηλής προγνωσιμότητας της πορείας του μεσογειακού κυκλώνα «Ξενοφών», το meteo-ΕΑΑ θα εκδώσει νεότερες ανακοινώσεις με επικαιροποιημένα στοιχεία.
Στο μεταξύ, συνεχίζεται η κακοκαιρία «Ξενοφών» με κύριο χαρακτηριστικό τους θυελλώδεις ανέμους και τις χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες. Βροχές και καταιγίδες αναμένονται το βράδυ της Πέμπτης και το πρωί της Παρασκευής κυρίως στην Ανατολική Στερεά, στην Πελοπόννησο, στις Κυκλάδες και στην Κρήτη.
Τι είναι οι μεσογειακοί κυκλώνες και πώς δημιουργούνται
Οι μεσογειακοί κυκλώνες, διεθνώς γνωστοί ως Medicanes (από τις λέξεις Mediterranean και hurricanes) είναι ένα σχετικά σπάνιο φαινόμενο που συμβαίνει μία έως δύο φορές το χρόνο. Έχουν πολλά κοινά με τους τροπικούς κυκλώνες, καθώς θυελλώδεις άνεμοι στροβιλίζονται γύρω από ένα «μάτι», συνοδευόμενοι από καταρρακτώδεις βροχές.
Όμως, σύμφωνα με το Ινστιτούτο της Γης του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, επειδή η Μεσόγειος δεν έχει μεγάλη έκταση ούτε πολύ ζεστά νερά, ο μεσογειακός κυκλώνας δεν αποκτά την ένταση ενός τροπικού κυκλώνα. Είναι έτσι αμφίβολο αν όντως το εν λόγω φαινόμενο στη Μεσόγειο πρέπει να θεωρηθεί κανονικός κυκλώνας.
Οι μεσογειακοί κυκλώνες (με ή χωρίς εισαγωγικά) είναι πιθανότερο να σχηματισθούν το φθινόπωρο ή το χειμώνα πάνω από σχετικά θερμά ύδατα, σε συνδυασμό με τον ψυχρότερο αέρα από πάνω τους, ενώ οι τροπικοί κυκλώνες είναι πιο συνηθισμένοι κατά τους μήνες του καλοκαιριού. Ενώ στον Ατλαντικό ή στον Ειρηνικό Ωκεανό οι κυκλώνες προϋποθέτουν θερμοκρασίες θάλασσας περίπου 27 βαθμών Κελσίου, στη Μεσόγειο μπορούν να σχηματισθούν κυκλώνες ακόμη και με νερά με θερμοκρασία μόνο 14 βαθμών Κελσίου.
Οι Medicanes έχουν ένα ψυχρό πυρήνα και κινούνται πάντα από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Ξεκινούν σαν απλές καταιγίδες για να εξελιχθούν σε κάτι πολύ περισσότερο, μετατρέποντας θερμοδυναμικά τη θερμότητα και την υγρασία της Μεσογείου σε ενέργεια. Αναπτύσσεται έτσι ένα ισχυρό υποτροπικό σύστημα χαμηλών πιέσεων, με πυκνά νέφη να στροβιλίζονται γύρω από ένα «μάτι» καθαρό από νέφη, κάτι που θυμίζει πολύ έναν τροπικό κυκλώνα.
Δύο είναι οι συνηθέστερες περιοχές για τη δημιουργία μεσογειακού κυκλώνα: αφενός μια περιοχή στη δυτική Μεσόγειο μεταξύ της Ισπανίας, της Σαρδηνίας και της Κορσικής και, αφετέρου, στην ανατολική Μεσόγειο στο Ιόνιο, ιδίως στο νότιο. Είναι πιθανό ότι η μορφολογία των ακτογραμμών ανάμεσα στη «μπότα» της νότιας Ιταλίας και στη δυτική Ελλάδα ευνοεί την ανάπτυξη ανέμων που στροβιλίζονται αντίστροφα από τη φορά του ρολογιού, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα χαμηλό βαρομετρικό σύστημα.
Παρόλο που οι Medicanes αναμένεται να παραμείνουν σχετικά σπάνιοι, οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Κολούμπια θεωρούν ότι, καθώς θα αυξάνεται η επιφανειακή θερμοκρασία των υδάτων στη Μεσόγειο λόγω και της κλιματικής αλλαγής, στο μέλλον είναι πιθανό ότι το φαινόμενο -όταν συμβαίνει- θα είναι ισχυρότερο και θα μοιάζει ακόμη περισσότερο με κανονικό κυκλώνα.