Ο ένας στους τέσσερις ανθρώπους άνω των 25 ετών στον κόσμο -και στην Ελλάδα- κινδυνεύει να πάθει εγκεφαλικό κάποια στιγμή στη ζωή του, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη, την πρώτη που εκτιμά τον δια βίου κίνδυνο μετά τα 25 (οι προηγούμενες μελέτες έκαναν εκτίμηση του κινδύνου για εγκεφαλικό μετά την ηλικία των 45 ετών). Στην Ελλάδα ο κίνδυνος αφορά περίπου το 26%, έναντι σχεδόν 25% του μέσου όρου παγκοσμίως.
Η νέα έρευνα δείχνει ότι υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις του κινδύνου από χώρα σε χώρα. Ο κίνδυνος εγκεφαλικού για έναν 25χρονο κυμαίνεται από 8% ως 39%, ανάλογα με το πού ζει. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο έχουν οι Κινέζοι και γενικότερα οι κάτοικοι της ανατολικής Ασίας (39%), καθώς επίσης των Βαλκανίων, ενώ τον μικρότερο οι κάτοικοι της υποσαχάριας Αφρικής (12%). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Γκρέγκορι Ροθ του Ινστιτούτου Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “The New England Journal of Medicine”, υπολόγισαν ότι κατά μέσο όρο ο δια βίου κίνδυνος εγκεφαλικού διεθνώς μετά τα 25 είναι 24,9% (18,3% για ισχαιμικό εγκεφαλικό και 8,2% για αιμορραγικό). Το ισχαιμικό συμβαίνει όταν ένας θρόμβος σε ένα αιμοφόρο αγγείο εμποδίζει την τροφοδοσία του εγκεφάλου με αίμα, ενώ το αιμορραγικό όταν συμβαίνει ρήξη κάποιου εγκεφαλικού αγγείου.
Οι δέκα χώρες με τον μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικού είναι: Κίνα 39,3%, Λετονία 37%, Ρουμανία 36,2%, Μαυροβούνιο 36%, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 35,7%, ΠΓΔΜ 35,2%, Σερβία 33,8%, Βουλγαρία 33,4%, Αλβανία 33,4% και Κροατία 33%. Για τους άνδρες ο μεγαλύτερος κίνδυνος υπάρχει στην Κίνα (41,1%), ενώ για τις γυναίκες στη Λετονία (41,7%).
Ελλάδα
Στην Ελλάδα ο μέσος κίνδυνος (και για τα δύο φύλα) μετά την ηλικία των 25 ετών είναι 25,9%, μειωμένος κατά 3,5% έναντι του 1990. Ειδικότερα ο κίνδυνος αιμορραγικού εγκεφαλικού είναι 10,1% (μείωση 1,8% έναντι του 1990), ενώ ισχαιμικού 18,1% (μείωση 2,1%).
Για τους άνδρες στην Ελλάδα ο κίνδυνος εγκεφαλικού είναι 24,6% και για τις γυναίκες 27,3%. Ο κίνδυνος αιμορραγικού εγκεφαλικού στη χώρα μας είναι 10% στους άνδρες και 10,3% στις γυναίκες, ενώ ισχαιμικού εγκεφαλικού 16,9% στους άνδρες και 19,3% στις γυναίκες.
Στην Ελλάδα το 2016 στις γυναίκες το 65,2% των εγκεφαλικών ήσαν ισχαιμικού τύπου και το 34,8% αιμορραγικού, ενώ στους άνδρες τα αντίστοιχα ποσοστά ήσαν 63,2% και 36,9%.
Για «συνταρακτικά ευρήματα» έκανε λόγο ο δρ Ροθ και τόνισε ότι «είναι επιτακτικό οι γιατροί να προειδοποιούν πιο έγκαιρα τους ασθενείς τους για την πρόληψη ενός εγκεφαλικού ή άλλης αγγειακής νόσου. Βρήκαμε υπερβολικά υψηλό δια βίου κίνδυνο εγκεφαλικού και είναι ξεκάθαρο ότι οι νεότεροι ενήλικες πρέπει να έχουν επίγνωση των μακροπρόθεσμων κινδύνων για την υγεία τους, συνεπώς πρέπει να τρώνε πιο υγιεινά, να ασκούνται τακτικά και να αποφεύγουν το κάπνισμα και το αλκοόλ». Οι ερευνητές συμβουλεύουν επίσης να υπάρξει μείωση στις τιμές των φαρμάκων κατά της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης.
Αυξημένος ο κίνδυνος καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού για όσες γυναίκες κάνουν παιδί
Οι γυναίκες που γεννάνε, έχουν κατά μέσο όρο 14% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιοπάθεια ή εγκεφαλικό στο μέλλον, σε σχέση με όσες δεν έχουν κάνει παιδιά, σύμφωνα με μια νέα κινεζική επιστημονική μελέτη.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Ντονγκμίνγκ Γουάνγκ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Χουατζόνγκ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “European Journal of Preventive Cardiology” της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας, αξιολόγησαν στοιχεία (μετα-ανάλυση) από δέκα μελέτες που αφορούσαν συνολικά περίπου 3,1 εκατομμύρια γυναίκες, από τις οποίες οι 150.500 είχαν εμφανίσει καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό.
Διαπιστώθηκε μια σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην τεκνοποίηση και στον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Κάθε γέννα σχετίζεται με 4% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, άσχετα με το βάρος μιας γυναίκας, αν έχει διαβήτη, υπέρταση ή καπνίζει. Ειδικότερα κάθε τοκετός σχετίζεται με 5% μεγαλύτερο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και 3% για εγκεφαλικό.
Η καρδιά εργάζεται πιο σκληρά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης για να ικανοποιήσει τις ανάγκες τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου. Μέχρι σήμερα η επίπτωση της κύησης στην ανάπτυξη μελλοντικού καρδιαγγειακού προβλήματος παραμένει ζήτημα επίμαχο μεταξύ των επιστημόνων. Η νέα μελέτη ρίχνει περισσότερο φως σε αυτό το ζήτημα.
«Η συσχέτιση οφείλεται σε πολύπλοκους μηχανισμούς», δήλωσε ο δρ Γουάνγκ. «Η εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή του σώματος και στη συσσώρευση λίπους γύρω από την κοιλιά, στο αίμα και στις αρτηρίες. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να έχουν μόνιμες επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα, οδηγώντας σε μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιοπάθεια και έμφραγμα αργότερα στη ζωή».
«Οι γυναίκες πρέπει να ξέρουν ότι η απόκτηση παιδιών μπορεί να αυξήσει τις μελλοντικές πιθανότητές τους για καρδιοπάθεια ή εγκεφαλικό», πρόσθεσε ο Κινέζος επιστήμονας. «Όσα περισσότερα παιδιά έχουν κάνει, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος. Τα καλά νέα είναι ότι οι γυναίκες μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα για να προλάβουν την καρδιαγγειακή νόσο. Η εγκυμοσύνη είναι η κατάλληλη εποχή για να ξεφορτωθεί μια γυναίκα τις αρνητικές συνήθειες στον τρόπο ζωής της, παρατώντας το κάπνισμα, ασκούμενη τακτικά, τρώγοντας υγιεινά και διατηρώντας το βάρος της υπό έλεγχο».
