Πόσο σίγουροι είστε ότι ακόλουθοι ενός δημοσίου προσώπου (πολιτικού, celebrity κ.α.) που ακολουθείτε στο twitter είναι πραγματικοί; Το Facebook γνωστοποίησε ότι στο πρώτο τρίμηνο φέτος απενεργοποίησε 2,19 δισεκατομμύρια fake λογαριασμούς χρηστών. Συνολικά, στο εξάμηνο Οκτωβρίου 2018-Μαρτίου 2019 έχει διαγράψει περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια λογαριασμούς.
Είναι πλέον γεγονός ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όχι μόνο έχουν κατακλύσει τις ζωές μας αλλά συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης γύρω από μείζονα ζητήματα πολιτικά και μη. Είναι επίσης γεγονός ότι ιδιαίτερα σε περιόδους όπου η πολιτική αντιπαράθεση οξύνεται, οι πολιτικές καμπάνιες ενσωματώνουν ως βασική στρατηγική τους την κυριαρχία στο ψηφιακό πεδίο.
Με γνώμονα τον ψηφιακό θόρυβο λογαριασμοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν ως βέλη στη φαρέτρα επιτελείων για τη διάδοση πολιτικής προπαγάνδας και την ενίσχυση του μηνύματος που επιθυμούν να μεταδοθεί κάθε φορά. Ωστόσο έχετε αναρωτηθεί ποτέ αν πίσω απ’ ό,τι διαβάζετε στο διαδίκτυο βρίσκονται μόνο φυσικά πρόσωπα; Πόσο σίγουροι είστε ότι όσα διαβάζετε κάθε μέρα στις σελίδες σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι αληθινά;
Τα παραπάνω ερωτήματα αποτέλεσαν την αφορμή για να προχωρήσει η δημοσιογραφική ομάδα του MIIR (Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας) στην πρώτη σε βάθος και με ανάλυση δεδομένων δημοσιογραφική έρευνα για τους ψεύτικους και αυτοματοποιημένους λογαριασμούς στο ελληνικό Twitter, εκεί που διεξάγεται ένας άγνωστος «πόλεμος» πολιτικής προπαγάνδας.
Στην πολύμηνη έρευνα της ελληνικής δημοσιογραφικής ομάδας ΜIIR (www.miir.gr ) περιγράφεται η διαδικασία επηρεασμού της κοινής γνώμης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με επίκεντρο το Τwitter μέσω της κατασκευής εικονικών ψηφιακών δικτύων, τα οποία στοχεύουν στην πολιτική προπαγάνδα πολιτικών και κομμάτων, αλλά και στην προώθηση εμπορικών τηλεοπτικών προϊόντων. Η έρευνα έχει τίτλο «Τιτιβίσματα στη σκοτεινή πλευρά του διαδικτύου, άνθρωποι και Ρομπότ στη Βιομηχανία της Πολιτικής Προπαγάνδας» και η δημοσιογραφική ομάδα συλλέγοντας και καταγράφοντας ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα αποκαλύπτει τον αντιδεοντολογικό τρόπο με τον οποίο τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα, βουλευτές, υποψήφιοι και influencers, ανώνυμοι και επώνυμοι, εκμεταλλεύονται αυτοματοποιημένα συστήματα (bots) για να προωθήσουν τις θέσεις τους, να κατατροπώσουν τους πολιτικούς αντιπάλους και κυρίως να επηρεάσουν αυτούς που καθορίζουν την πολιτική ατζέντα. Στο επίκεντρο της έρευνας βρέθηκαν η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης 2018 και ο τελικός της εκπομπής “ Greece’s Next Top Model”, ενώ ασχολήθηκαν και καταπιάστηκαν τέσσερις ερευνητές δημοσιογράφοι, δύο ερευνητές δημοσιογράφοι fact-checkers, ένας προγραμματιστής-μηχανικός λογισμικού.
Οι λογαριασμοί που αντλήθηκαν ανέρχονται σε 28.419 μοναδικούς λογαριασμούς ( 20.178 στην ΔΕΘ 2018 και 8.241 από το GNTM), 3.698 λογαριασμοί (twitteraccounts) αναλύθηκαν δειγματοληπτικά και 250.759 ξεχωριστά actions (tweets, rt, replies, quotes) εξετάστηκαν από αυτό το τυχαίο δείγμα