Σε μια συμβολική κίνηση, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, ο Αλέξης Τσίπρας συγκάλεσε σήμερα σύσκεψη με τους συναρμόδιους υπουργούς, τον δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη και άλλους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Περιφέρειας, ανακοινώνοντας την «υλοποίηση ενός οράματος δεκαετιών για τους πολίτες», τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή.
Ο πρωθυπουργός κάλεσε να ξεκινήσουν μαζί τη συλλογική προσπάθεια για δρομολόγηση των απαραίτητων θεσμικών διεργασιών «προκειμένου να κατοχυρωθεί θεσμικά αλλά και να προχωρήσουν και οι αναγκαίες εργασίες, προκειμένου το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή να γίνει μια πραγματικότητα και να αποδοθεί στους όμορους δήμους και στους πολίτες προς χρήση».
Θέτοντας το χρονοδιάγραμμα, ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι «μπορούμε μέσα στους επόμενους τρεις μήνες να έχουμε ολοκληρώσει την προεργασία για τη νομοθετική πρωτοβουλία και το νομοσχέδιο να κατατεθεί στη Βουλή και να ψηφιστεί, και αμέσως μετά να προχωρήσουμε στις απαραίτητες πρωτοβουλίες για να ξεκινήσει η θεσμική κατοχύρωση και η υλοποίηση ενός οράματος δεκαετιών για τους πολίτες και τα κινήματα πολιτών». Αλλά, προσέθεσε, και για όσους από τον χώρο της Πολεοδομίας έχουν ασχοληθεί επιστημονικά για χρόνια με τον χώρο αυτό, «έναν από τους λίγους στην πρωτεύουσα που μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις τέτοιας κλίμακας». Σημείωσε ότι η σημερινή είναι «μέρα συμβολισμού αλλά και ουσίας».
Ειδικότερα, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος «υπενθυμίζει το κρίσιμο θέμα της εποχής μας που είναι η κλιματική αλλαγή και η ανάγκη να υπάρξουν πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος σε παγκόσμια κλίμακα, η ανάγκη να υπάρξει τήρηση των δεσμεύσεων που έχουν συμφωνηθεί σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά ταυτόχρονα και στην εθνική και τοπική κλίμακα να προωθηθούν πολιτικές για την ανάδειξη του δικαιώματος στην ποιότητα ζωής». «Ιδιαίτερα», συνέχισε, «σε ό,τι αφορά στη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών που ζουν σε μεγάλες μεγαλουπόλεις, τη δυνατότητα να κάνουμε τις πόλεις πιο ανθρώπινες».
Ο πρωθυπουργός είπε ότι η συνάντηση που ζήτησε με εκπροσώπου της ΤΑ, των υπουργείων και των φορέων αφορά στην ανάδειξη ενός ζητήματος που τα κινήματα πολιτών στην Αθήνα διεκδικούν εδώ και δεκαετίες, και αφορά στο Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδή. Υπενθύμισε ότι αντίστοιχες πρωτοβουλίες για την απόδοση δημόσιων χώρων στην ΤΑ και κατ επέκταση στους πολίτες έχει αναλάβει η κυβέρνηση και σε άλλες περιοχές της χώρας και στην Αθήνα, το Πάρκο Τρίτση αλλά και στη Θεσσαλονίκη με τα πρώην στρατόπεδα Παύλου Μελά και Κόδρα.
«Θέλουμε σήμερα», τόνισε, «να ξεκινήσουμε μαζί την προσπάθεια να δρομολογηθούν οι θεσμικές διεργασίες που είναι απαραίτητες προκειμένου να κατοχυρωθεί θεσμικά, αλλά να προχωρήσουν και οι αναγκαίες εργασίες προκειμένου το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδή να γίνει μια πραγματικότητα και να αποδοθεί στους όμορους δήμους και στους πολίτες προς χρήση». Επισήμανε ότι το Πάρκο Γουδή αποτελεί χώρο μητροπολιτικής εμβέλειας στην καρδιά της Αθήνας, που αν και βρίσκεται σε ένα πολυσύνθετο καθεστώς ιδιοκτησίας και χρήσεων δεκάδων διαφορετικών φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, εντός του κυριαρχεί ο ελεύθερος χώρος. «Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για μια πόλη όπως η Αθήνα, που έχει μεγάλη έλλειψη πρασίνου», σχολίασε.
Τόνισε ότι το Μητροπολιτικό Πάρκο έχει σήμερα πολλά προβλήματα που έχουν προκύψει από μια σειρά αποσπασματικών χωροθετήσεων χρήσεων των προηγούμενων δεκαετιών, χωρίς ενιαίο σχεδιασμό και οργάνωση του χώρου. «Γι΄ αυτό», σημείωσε, «αυτό που πρέπει να δρομολογήσουμε σήμερα και να βάλουμε σε τελική ευθεία την οριστική θεσμική ρύθμιση, είναι η θεσμική κατοχύρωση του Πάρκου που όλα τα προηγούμενα χρόνια έχει υπάρξει πολυκύμαντη».
Υπογράμμισε ότι «εμείς ως κυβέρνηση, μέσω του κατεξοχήν αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά και η Περιφέρεια Αττικής, οι όμοροι δήμοι, αυτό που καλούμαστε σήμερα είναι να συνομολογήσουμε τη βούληση μας να συνεργαστούμε ώστε να προχωρήσει άμεσα η δημιουργία του Πάρκου». Εξέφρασε δε την πεποίθηση του ότι «αυτό είναι κοινή βούληση όχι μόνο της κυβέρνησης αλλά και των φορέων της ΤΑ». Επιπλέον εξέφρασε την πεποίθηση του για στενή συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και τους συνεργαζόμενους φορείς και τους επιστημονικούς φορείς «ώστε γρήγορα να έχουμε απτά αποτελέσματα για την ποιότητα ζωής των πολιτών, για τη βιώσιμη ανάπτυξη, για την ανάδειξη του αστικού περιβάλλοντος στην πρωτεύουσα».
Τα πρώτα βήματα
Ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε τα πρώτα που βήματα θα κληθούν να συνομολογήσουν και να δρομολογήσουν και τα οποία έχουν ως αφετηρία:
– Τη χωροθέτηση των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στο Μητροπολιτικό Πάρκο, με συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (των υπουργείων Άμυνας και Οικονομικών, της ΕΤΑΔ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου), των δήμων και της Περιφέρειας).
– Στη συνέχεια, είπε, «θα πρέπει να προχωρήσουμε στη διερεύνηση της μορφής και των αρμοδιοτήτων του Φορέα Διαχείρισης που θα οδηγήσει στη δημιουργία του νόμου για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή, στον οποίο νόμο θα περιγράφονται ο χαρακτήρας, οι σκοποί και οι αρμοδιότητες του Φορέα και θα αποτυπώνονται οι αρχές και οι κατευθύνσεις του σχεδιασμού».
Ο πρωθυπουργός τόνισε πως ο νόμος είναι το κρίσιμο βήμα και πως η επεξεργασία του, αποτελεί βούληση της κυβέρνησης να είναι μια συλλογική προσπάθεια, να ακουστούν όλες οι απόψεις και να υπάρξει σύνθεση, «ώστε να έχουμε έναν νόμο που θα μπορεί να συμπεριλαμβάνει τις αγωνίες, τις ανάγκες, το όραμα μας για τον τόπο, με τον οποίο θα υλοποιηθεί το Πάρκο και ο Φορέας διαχείρισης του».
– Παράλληλα, προσέθεσε, θα πρέπει να αποκατασταθεί το υπερκείμενο θεσμικό πλαίσιο, δηλαδή το Προεδρικό Διάταγμα του Υμηττού, με την ολοκλήρωση της απαραίτητης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
– Αμέσως μετά «θα ξεκινήσει η σταδιακή υλοποίηση των παρεμβάσεων που θα έχουν ως στόχο την ανάκτηση του δημόσιου χώρου και την αξιοποίησή του από τους πολίτες και την Αυτοδιοίκηση». Ο κ. Τσίπρας είπε πως όταν μιλά για παρεμβάσεις, αναφέρεται σε παρεμβάσεις -ήπιας μορφής στην αρχή, προκειμένου να υπάρχει το ενιαίο του χώρου, η προσπελασιμότητα και αργότερα πιο εξειδικευμένες και «φαντεζί»-, εξηγώντας ότι ο χώρες μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης και όαση ανάσας και αναψυχής όχι μόνο για τους κατοίκους που διαμένουν πέριξ του Πάρκου, αλλά για τους πολίτες όλου του Λεκανοπεδίου, δεδομένου και του ότι γύρω από το Πάρκο προβλέπονται σταθμοί Μετρό το επόμενο διάστημα.
Το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδή αποτελεί σήμερα τον μοναδικό, μεγάλο, ελεύθερο, δημόσιο χώρο στην Αθήνα, ένα ενιαίο αστικό τοπίο στο οποίο κύριο ρόλο παίζουν τα φυσικά χαρακτηριστικά, η ιστορικότητα του χώρου κι η αρχιτεκτονική αξία των κτισμάτων του. Ο χώρος που προορίζεται για το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδή αποτελεί μία δημόσια έκταση 965 στρεμμάτων, στα όρια των δήμων Αθηναίων, Ζωγράφου και Παπάγου. Βρίσκεται αρκετά κοντά στο κέντρο της πόλης μεταξύ των λεωφόρων Μεσογείων, Κατεχάκη και Κηφισίας, ωστόσο έχει διατηρήσει τα χαρακτηριστικά εκείνα που του επιτρέπουν να λειτουργήσει ως άνοιγμα και ως συνέχεια του όρους του Υμηττού.
Ένα σύνολο αξιόλογων αρχιτεκτονικά κτισμάτων θυμίζει την παρουσία της «Στρατιωτικής Πόλης Γουδή» που ιδρύθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και λειτούργησε ως τη δεκαετία του ’80. Μάλιστα, στον χώρο αυτό λειτούργησε παλαιότερα το Φθισιατρείο «ΣΩΤΗΡΙΑ».
Ο πυρήνας του πάρκου είναι υπό την ιδιοκτησία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, καθώς του ανήκουν τα 550 στρέμματα από την συνολική έκταση. Συγκεκριμένα τα 330 στρέμματα αποτελούν το Άλσος Στρατού. Τα υπόλοιπα περίπου 400 στρέμματα ανήκουν στους δήμους Αθηναίων και Ζωγράφου.
Όσον αφορά το μέρος του χώρου που ανήκει στον Δήμο Ζωγράφου, πρόκειται για έναν κατάφυτο χώρο έκτασης 49 στρεμμάτων, που φιλοξενούσε άλλοτε το Στρατόπεδο «Γουδή», και σήμερα έχει διαμορφωθεί σε οργανωμένο χώρο αναψυχής και αθλοπαιδιών αποτελώντας σημαντική διέξοδο για τους κατοίκους της περιοχής αλλά και υπερτοπικά. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνει παιδική χαρά με ξύλινες κατασκευές, χώρους αθλητικών εγκαταστάσεων καθώς κι αναψυκτήριο.