Το νομοσχέδιο «Κλεισθένης» πέρασε από την Βουλή με 150 ψήφους υπέρ και 123 ψήφους κατά, ενώ τα άρθρα 28 και 56 που φέρνουν την απλή αναλογική στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές εγκρίθηκαν με 161 ψήφους υπέρ και 111 κατα. Παράλληλα, υπερψηφίστηκε και η τροπολογία για το «σπάσιμο» της Β’ Αθηνών και της Περιφέρειας Αττικής που πέρασε με 241 θετικές ψήφους και 31 κατά. Βουλευτές των κομμάτων σχολίασαν στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων την κατάτμηση της Β’ Αθηνών και της Περιφέρειας Αττικής.
Νίκος Ξυδάκης, ΣΥΡΙΖΑ, Β’ Αθηνών
«Η κατάτμηση της Β’ Αθηνών είναι μία αναγκαία μεταρρύθμιση. Για χρόνια ο γιγαντισμός της λειτούργησε ως εκκολαπτήριο της διαπλοκής και φαινομένων αδιαφάνειας στον πολιτικό βίο.
Διαμόρφωσε σχέσεις εξάρτησης με ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που είχαν τη δυνατότητα στήριξης πανάκριβων εκλογικών εκστρατειών.
Πλέον μπαίνει σε μια πιο άμεση βάση η επαφή του βουλευτή με τους πολίτες. Μόνο καλό μπορεί να προσφέρει αυτό στη λειτουργία της δημοκρατίας. Είναι ένα πρώτο βήμα για τη συνολική αναβάθμιση του Κοινοβουλίου, που εν όψει και των θεσμικών αλλαγών που προωθούνται θα πρέπει να είναι πρώτο μέλημα».
Αριστείδης Μπαλτάς, ΣΥΡΙΖΑ, Περιφέρεια Αττικής
«Πολύ θετικό μέτρο. Ενισχύει τη σχέση ουσιαστικής εκπροσώπησης. Δηλαδή ενισχύει τους όρους ελέγχου του βουλευτή από τον ψηφοφόρο, τόσο σε επίπεδο της γενικότερης πορείας της χώρας, όσο και στο επίπεδο των επιμέρους προβλημάτων της αντίστοιχης εκλογικής περιφέρειας. Τουλάχιστον με αυτή την έννοια βοηθάει τη δημοκρατία. Προφανώς η δημοκρατία δεν τελειώνει εδώ, αλλά είναι μεγάλη συζήτηση το ερώτημα του πώς θεσμικά εδραιώνεται περισσότερο».
Αννέτα Καβαδία, ΣΥΡΙΖΑ, Β’ Αθηνών
«Μιλώντας για τη Β’ Αθήνας, μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για τη μεγαλύτερη – σε αριθμό ψηφοφόρων – εκλογική περιφέρεια της Ευρώπης το μέγεθος της οποίας, εκ των πραγμάτων, “νόθευε” απολύτως τη σχέση των βουλευτών με τους ψηφοφόρους. Και ενώ ως ζήτημα είχε τεθεί κατ’ επανάληψη, ακόμα και από συντηρητικούς κύκλους, καμία προηγούμενη κυβέρνηση δεν είχε τολμήσει να διορθώσει -μέσω της κατάτμησης- την εκλογική αυτή στρέβλωση καθώς οι κατά καιρούς πρωθυπουργοί της χώρας αδυνατούσαν να έρθουν σε σύγκρουση με τα κατεστημένα συμφέροντα και την εσωκομματική δύναμη των “βαρόνων” της Β’ Αθήνας – που αντλούσαν την ενδοκομματική τους επιρροή ακριβώς από τον μεγάλο αριθμό σταυρών που συγκέντρωναν στην αχανή αυτή εκλογική περιφέρεια.
Έχοντας εκλεγεί στην Β’ Αθήνας, έχω προσωπική εικόνα του πόσο δύσκολο είναι να ασχοληθείς, σε βάθος, με το εύρος των τοπικών προβλημάτων που απασχολούν τους πάμπολλους δήμους της. Συνεπώς, η απόφαση για κατάτμησή της -συνδυασμένη με τη μεγάλη, τολμηρή απόφαση της κυβέρνησης για καθιέρωση της απλής αναλογικής, απόφαση που θα αναδιατάξει θετικά το πολιτικό σκηνικό, απελευθερώνοντας υγιείς κοινωνικές δυνάμεις- προσφέρει μία ακόμη δημοκρατική ανάσα στο πολιτικό σκηνικό».
Χαρά Καφαντάρη, ΣΥΡΙΖΑ, Β’ Αθηνών
«Η Κυβέρνησή μας τολμά και λύνει ζητήματα. Η κατάτμηση της αχανούς και “απρόσωπης” Β’ Αθήνας, θέμα που συζητείται χρόνια ως αναγκαιότητα και κανείς μέχρι σήμερα δεν είχε το θάρρος να “ακουμπήσει”, είναι πλέον γεγονός. Κόντρα στα μικροσυμφέροντα και τις πελατειακές σχέσεις δεκαετιών, ο αιρετός πλέον έχει καλύτερη εικόνα, επαφή και κατά συνέπεια αποτελεσματικότητα».
Μάκης Βορίδης, ΝΔ, Περιφέρεια Αττικής
«Η κατάτμηση των λεγόμενων μεγάλων εκλογικών περιφερειών και ειδικά της Β’ Αθηνών υπήρξε πολιτική θέση που ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριζε συνεχώς από την εποχή που ήταν βουλευτής της Β’ Αθηνών. Είναι θέση που η Νέα Δημοκρατία υποστήριξε από τη πρώτη στιγμή που το υπουργείο Εσωτερικών δήλωσε την πρόθεσή του να προχωρήσει.
Δυστυχώς για μία ακόμη φορά η κυβέρνηση επέλεξε να κάνει αποσπασματικές παρεμβάσεις στον εκλογικό νόμο και παρά την πίεση της Νέας Δημοκρατίας επέλεξε και αυτή την φορά να μην νομοθετήσει το δικαίωμα των Ελλήνων κατοίκων εξωτερικού να ψηφίζουν στον τόπο κατοικίας τους, δυστυχώς δίνοντας προτεραιότητα στις μικροκομματικές της στοχεύσεις έναντι των ζητημάτων ισονομίας και ισοπολιτείας. Είναι ζήτημα που η Νέα Δημοκρατία θα ρυθμίσει αμέσως μόλις αναλάβει την διακυβέρνηση».
Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ΝΔ, Β’ Αθηνών
«Η ανάγκη αναδιάρθρωσης των εκλογικών περιφερειών είναι κάτι που, προσωπικά, έχω επισημάνει από το 2004. Έχοντας, μάλιστα, καταθέσει στη Βουλή και σχετική τροπολογία από τότε, για τη δημιουργία ισοδύναμων εκλογικών Περιφερειών σε όλη την Επικράτεια. Επειδή πίστευα και πιστεύω ότι χρειάζονται ενιαίοι όροι εκπροσώπησης για όλους. Και, επειδή, θεωρώ ότι δεν μπορούν να υπάρχουν βουλευτές “δύο ταχυτήτων”.
Νομίζω ότι η στάση της Νέας Δημοκρατίας στο θέμα αυτό μόνο υπεύθυνη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Η διαφωνία μας δεν έχει να κάνει με την ουσία της πρότασης, άλλωστε. Έχει να κάνει, όμως, με τον τρόπο που διατυπώνεται. Δε γίνεται η Κυβέρνηση να προτείνει μια κατάτμηση με βάση κριτήρια όχι διοικητικά, αλλά καθαρά μικροπολιτικά. Και δε γίνεται, επίσης, το κριτήριο υπαγωγής μιας περιοχής σε έναν τομέα να μην είναι ο γεωγραφικός της προσδιορισμός, αλλά το ποσοστό που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές.
Η επίτευξη αμεσότερης και αποτελεσματικότερης αντιπροσώπευσης είναι κάτι που δεν προσφέρεται για τακτικισμούς. Απαιτεί ειλικρίνεια και υπευθυνότητα. Προϋποθέτει τομές σοβαρές. Επειδή ακριβώς αφορά το σύνολο του τρόπου λειτουργίας του πολιτεύματός μας. Έχει να κάνει με την ίδια τη Δημοκρατία μας. Δε γίνεται, επομένως, να την επικαλούμαστε μόνο όποτε μας συμφέρει.
Και δε γίνεται, επίσης, να την εφαρμόζουμε μόνο όταν μας “βολεύει”. Τελεία και παύλα».
Γιώργος Κουμουτσάκος, ΝΔ, Β’ Αθηνών
«Ανεξάρτητα από τα κίνητρα της κυβέρνησης, η κατάτμηση της “θηριώδους” Β’ Αθηνών ήταν θέμα χρόνου. Ήταν μια θέση που είχε εκφρασθεί ήδη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Γι αυτό και η ΝΔ την στήριξε, γιατί αντίθετα με τον ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύει ότι όπου η κυβέρνηση κινείται στη σωστή κατεύθυνση δεν κάνει στείρα αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση.
Η αλλαγή αυτή σίγουρα μεταβάλλει δεδομένα και παλαιές ισορροπίες. Είναι μια πρόκληση για να αναπροσαρμόσουμε την στρατηγική μας και τον τρόπο που καλούμαστε να πολιτευτούμε. Διευκολύνει την επαφή και την επικοινωνία των πολιτών με τους βουλευτές, κυρίως όμως την προσεκτική παρακολούθηση και την παρέμβαση στα τοπικά, καθημερινά προβλήματα. Μας επιτρέπει έτσι να χτίσουμε ακόμα πιο ουσιαστικές σχέσεις αμφίδρομης επικοινωνίας.
Ειδικά σε μια περίοδο που χρειάζεται να επαναπροσδιορίσουμε την τραυματισμένη σχέση πολιτών -πολιτικής, θα έχουμε τη δυνατότητα να απαντήσουμε καλύτερα στις ανησυχίες και τις αγωνίες των ψηφοφόρων. Να δουλέψουμε πιο αποτελεσματικά για να αντιμετωπίσουμε την αποστασιοποίηση από την πολιτική λειτουργία και τη δημόσια συζήτηση. Αυτή, η πιο κοντινή, πιο ανθρώπινη πολιτική δράση, που πλέον επιτρέπει η μικρότερη εκλογική περιφέρεια, τελικώς θα λειτουργήσει θετικά. Αν θέλουμε να περιορίσουμε την δηλητηριαστική επίδραση του λαϊκισμού και των άκρων στην κοινωνία και την πολιτική ζωή, μόνο μια τέτοια σχέση ουσίας και αλήθειας μπορεί να κάνει τη διαφορά».
Σοφία Βούλτεψη, ΝΔ, Β’ Αθηνών
Δυο είναι οι απόψεις που κονταροχτυπιούνται πάντα όταν πρόκειται για μεγάλες εκλογικές περιφέρειες. Σύμφωνα με τη μία, η μεγάλη περιφέρεια δυσκολεύει την εκπροσώπηση και την επικοινωνία. Σύμφωνα με την άλλη, δίνει την ευκαιρία στον βουλευτή να έχει μια πιο συνολική άποψη για τα προβλήματα, που στην πλειοψηφία τους, κυρίως σε καιρό κρίσης, είναι οριζόντια. Η ζυγαριά έκλινε υπέρ της πρώτης άποψης. Στον δημοκρατικό διάλογο που έγινε, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης είχε σοβαρά, πάγια και πειστικά επιχειρήματα.
Αλλά μετά από τόσα χρόνια σ’ αυτήν την μοναδική και αγαπημένη Β’ Αθηνών με τους εξαιρετικούς ανθρώπους, που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε, βρεθήκαμε όλοι μας μπροστά στο τρίστρατο μιας δύσκολης επιλογής. Τι κάνεις τέτοιες ώρες; Προφανώς επιλέγεις με κάποια – σοβαρά – αντικειμενικά κριτήρια. Διαλέγεις τον τόπο που γεννήθηκες και μεγάλωσες. Για μένα, αυτός είναι ο καινούργιος νότιος τομέας. Μεγάλωσα στο Παλαιό Φάληρο, σ’ έναν δρόμο που αποτελεί το όριο με τον δήμο της Ν. Σμύρνης, που μαζί με την Καλλιθέα έγιναν το καταφύγιο του πατέρα μου όταν κρυβόταν για να μην συλληφθεί από τους δικτάτορες. Είμαι δημότης Γλυφάδας, όπου βρίσκεται η κατοικία μου. Για πολλά χρόνια ήμουν μέλος της Τοπικής Οργάνωσης Αλίμου, καθώς εκεί βρισκόταν η επαγγελματική μου στέγη.
Αλλά εκεί, στο τρίστρατο, όταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με το ερώτημα “με ποιους θα πας και ποιους θα αφήσεις;”, τη λύση την δίνει το Σύνταγμα: Ναι, πιο στενή και πιο άμεση επικοινωνία με τους ανθρώπους της ευρύτερης γειτονιάς σου, γιατί αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι θα γίνουν ο οδηγός σου για να εκπροσωπείς το σύνολο της χώρας, όπως προβλέπει ο θεμελιώδης νόμος. Και όπως όλοι νιώθουμε, αφού αποτελούμε κομμάτια αναπόσπαστα της ίδιας πατρίδας».
Ανδρέας Λοβέρδος, ΔΗΣΥ, Β’ Αθηνών
«Έγινε τελείως ακανόνιστα και με έναν τρόπο θεσμικά ελλειμματικό, διότι έπρεπε να γίνει συνολική αναδιάρθρωση των περιφερειών της Αττικής, στο πλαίσιο της Αττικής. Έχουμε διατήρηση μιας σειράς από αδυναμίες όπως να ψηφίζουμε στην Εκάλη για την Β’ Αθηνών και στη Δροσιά λίγα μέτρα παρακάτω και την Σταμάτα να ψηφίζουμε για υπόλοιπο νομού Αττικής. Παρόλα ταύτα δεν ήθελα εγώ να μπω απέναντι στην αγωνία πολλών παραγόντων και πολιτών της Β’ Αθηνών να είναι πιο κοντά με τους κοινοβουλευτικούς τους αντιπροσώπους και ψήφισα κι εγώ και το Κίνημα Αλλαγής “ναι”. Έχω κάνει και συνεννόηση με την κ. Γεννηματά για τον δικό μας χώρο και θα είμαι υποψήφιος στο βόρειο τμήμα».
Εύη Χριστοφιλοπούλου, ΔΗΣΥ, Περιφέρεια Αττικής
«Καταρχήν το νομοσχέδιο Κλεισθένης είναι κατώτερο των προσδοκιών και δεν αποτελεί μεταρρύθμιση αυτοδιοίκησης. Αλλάζει μόνο και κυρίως το εκλογικό σύστημα με τρόπο διαλυτικό για την λειτουργία των δήμων. Δεν θα ενισχύσει την τοπική δημοκρατία, θα ενισχύσει τις συναλλαγές και μάλιστα συνδυαζόμενων με τους προϋπολογισμούς που ψηφίζονται έργο-έργο και με τη δυνατότητα κάποιος να αλλάζει παρατάξεις στις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας. Άρα, είναι ένα νομοσχέδιο που δεν θα παράγει απτά αποτελέσματα αποκέντρωσης κι ενίσχυσης των δήμων και των περιφερειών. Σε ό,τι αφορά όμως την κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών θα πρέπει να τονίσω ότι είναι διαχρονικά ένα αίτημα που βοηθά την εξυγίανση, είναι αποσπασματικό, κακώς ήρθε μόνο του καθώς έπρεπε να συνδυαστεί και με την ψήφο στους εκλογείς του εξωτερικού. Ωστόσο, πιστέψαμε και σωστά πράξαμε και το ψηφίσαμε, έστω κι αν είναι αποσπασματικό μέτρο. Θεωρώ το Κίνημα Αλλαγής ορθά έπραξε και στήριξε αυτή την κατάτμηση της Β’ Αθήνας και της Αττικής».
Γιώργος Αμυράς, Ποτάμι, Β’ Αθηνών
«Με το νομοσχέδιο “Κλεισθένης” έγινε ένα βήμα μπρος, ένα βήμα πίσω. Το βήμα μπροστά είναι η κατάτμηση της Β’ Αθήνας και του υπολοίπου Αττικής. Έπρεπε βέβαια να κατατμηθεί και η Β’ Θεσσαλονίκης. Το βήμα πίσω είναι η απλή αναλογική στην τοπική αυτοδιοίκηση και λόγω της δικής μου εμπειρίας στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας διαπίστωσα ότι η τοπική αυτοδιοίκηση χρειάζεται σταθμισμένη αναλογική. Όχι να μπορεί κάποιος με ελάχιστες ψήφους να μπαίνει και να κρατάει όμηρο ένα δημοτικό συμβούλιο για σημαντικές αποφάσεις. Αυτή είναι η οπτική μου».
Γιώργος Μαυρωτάς, Ποτάμι, Περιφέρεια Αττικής
«Στο νομοσχέδιο για τον Κλεισθένη για την τοπική αυτοδιοίκηση κυριάρχησε το θέμα του εκλογικού συστήματος και της απλής αναλογικής. Εμείς προτείναμε την σταθμισμένη αναλογική κάτι το οποίο δεν έγινε δεκτό οπότε καταψηφίσαμε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, ενώ είμαστε θετικοί από την αρχή στο θέμα της κατάτμησης των μεγάλων περιφερειών, δηλαδή της Β’ Αθηνών και της Περιφέρειας Αττικής. Ήταν μια πάγια θέση του Ποταμιού την οποία στηρίξαμε».
Θανάσης Παπαχριστόπουλος, ΑΝΕΛ, Β’ Αθηνών
«Έζησα από κοντά την περιπέτεια της Β’ Αθήνας και θέλω να πω τα εξής: Ήταν η περιφέρεια των επιφανών. Γόνοι, οικονομικά ισχυροί και άνθρωποι που είχαν δοσοληψίες με τα ΜΜΕ ήταν οι προνομιούχοι σε αυτή την εκλογική περιφέρεια. Είναι πρωτόγνωρο. Μοναδικό φαινόμενο στα παγκόσμια και ευρωπαϊκά χρονικά. Πουθενά δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Έπρεπε να έχει γίνει εδώ και καιρό. Η τράπουλα ήταν σημαδεμένη για τους γόνους των οικογενειών που κουβαλάνε τις ψήφους των πατεράδων τους, όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, η Φώφη Γεννηματά και άλλοι. Ήταν η εκλογική περιφέρεια των ανθρώπων που μπορούσαν να ξοδεύουν απίστευτα χρήματα, διότι ήταν αδύνατο να γυρίσεις 48 δήμους και να μιλήσεις με τους ανθρώπους. Δεν γίνεται. Τη δουλειά αυτή την έκαναν μέχρι τώρα τα χρήματα, οι σχέσεις με τα ΜΜΕ και η εκλογική πελατεία που είχε δημιουργηθεί τα προηγούμενα χρόνια. Ένα παιδί που κατοικεί στην Αγία Βαρβάρα, ένα κορίτσι που ασχολείται με τα κοινά, δεν θα είχε ποτέ καμία τύχη μπροστά στη δύναμη, την παντοκρατορία των ισχυρών. Αυτή η εκλογική περιφέρεια εδώ και χρόνια έπρεπε να έχει κατατμηθεί. Δεν είναι όμως ποτέ αργά να γίνει μια αρχή. Και μάλιστα, το είπα και στην ολομέλεια της βουλής, όχι σε 3 αλλά σε 5 ή 6 ή 7 τμήματα. Έγινε όμως ένα θετικό βήμα και χάρηκα που κατάλαβε έστω και την τελευταία στιγμή η ΝΔ ότι έπρεπε να το υπερψηφίσει. Και ενώ στην αρχή έβαλε προσκόμματα, άλλαξε 5-6 φορές γνώμη, τελικά επικράτησε το σωστό. Υπήρξε μια μορφή εκβιασμού από την ΝΔ να το ανταλλάξουμε με την ψήφο των ομογενών. Είναι όμως άλλο πράγμα αυτός που έφυγε το 2008 με την κρίση και που πράγματι έχει δικαίωμα να ψηφίζει και πρέπει κάτι να γίνει για αυτό και άλλο πράγμα ένας ομογενής που ζει 30 και 40 χρόνια στο εξωτερικό. Ευτυχώς δεν επικράτησε αυτή η άποψη και η τροπολογία πέρασε με μεγάλη πλειοψηφία στη βουλή. Είναι κατάκτηση αυτό που έγινε και το χαιρετίζω θετικά».