Με μία σύντομη αλλά ιδιαίτερα αιχμηρή ανακοίνωση απάντησε το υπουργείο Εξωτερικών στις «ατυχείς», όπως τις χαρακτηρίζει, δηλώσεις του επιτρόπου για τη Διεύρυνση της ΕΕ Γιοχάνες Χαν σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για το ονοματολογικό με την ΠΓΔΜ.
«Καλούμε τον επίτροπο Χαν να σταματήσει να παρέχει λάθος εικόνα για διαπραγματεύσεις τις οποίες, όπως όλα δείχνουν, δεν κατανοεί. Το λιγότερο που μπορεί να κάνει είναι να σταματήσει να τις υπονομεύει».
Χαν: Τις επόμενες δύο εβδομάδες θα έχουμε μία λύση
Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συζήτησε τις πρόσφατες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Διεύρυνση προς τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και την Τουρκία και σε γενικές γραμμές έκρινε ότι είναι ορθές.
Αναφερόμενος στην πΓΔΜ, ο επίτροπος, αρμόδιος για θέματα Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, τόνισε ότι η χώρα έχει ξεπεράσει τη βαθιά πολιτική κρίση και έχει σημειώσει πρόοδο, τόσο στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, όσο και στις σχέσεις της με τις γειτονικές χώρες, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι δεν υπάρχει «σύντομη οδός», ούτε ελεύθερη είσοδος στον δρόμο προς την ΕΕ.
Σχετικά με το ονοματολογικό ζήτημα, ο κ. Χαν δήλωσε: «Είμαι αισιόδοξος ότι τις επόμενες δύο εβδομάδες θα έχουμε μία λύση. Τουλάχιστον μία λύση που θα ανοίξει τον δρόμο για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με την πΓΔΜ. Όλοι νομίζω συμφωνούν ότι κάτι τέτοιο θα ήταν χρήσιμο για τη χώρα, για την κοινωνία και για όλη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων».
Από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο εισηγητής της έκθεσης για την πΓΔΜ, ο Σλοβένος ευρωβουλευτής των ΦΙλελευθέρων, Ίβο Βάιλ, επισήμανε: «Προτείνοντας για άλλη μία φορά την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την πΓΔΜ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμμένει στην αρχή ότι οι υποψήφιες χώρες θα κριθούν γι’ αυτό που αξίζουν. Το τελευταίο εμπόδιο -το θέμα της ονομασίας με την Ελλάδα- ελπίζουμε ότι θα ξεπεραστεί σύντομα και ότι η χώρα θα μπορέσει να αφιερώσει όλη της την ενέργεια για να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις και να εκπληρώσει όλα τα απαραίτητα κριτήρια για την ένταξή της στην ΕΕ.
Εξάλλου, σχετικά με την Τουρκία, ο κ. Χαν υπογράμμισε: «Φοβάμαι ότι η ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνει πως η Τουρκία συνεχίζει να απομακρύνεται σημαντικά από την ΕΕ, ιδίως όσον αφορά το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Ωστόσο, επικριτική ως προς την έκθεση της Επιτροπής για την Τουρκία υπήρξε, στην παρέμβασή της, η Ολλανδέζα ευρωβουλευτής από την ομάδα των Σοσιαλιστών, Κάτι Πίρι, εισηγήτρια της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία. Η Ολλανδέζα ευρωβουλευτής ανέφερε ότι παρά τη ζοφερή ανάλυσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν καταλήγει σε πολιτικές συνέπειες. Η Επιτροπή «διατηρεί την ψευδαίσθηση ότι η διαδικασία ένταξης μπορεί να συνεχιστεί, ακόμη και μετά την εφαρμογή ενός Συντάγματος, το οποίο δεν τηρεί τις βασικές αρχές της δημοκρατίας. Με αυτήν τη στρατηγική “χωρίς φτέρνα”, η Επιτροπή έχασε την ευκαιρία να στείλει ένα σαφές μήνυμα στον Πρόεδρο Ερντογάν ότι οι πολιτικές του έχουν άμεσο αντίκτυπο στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας» σημείωσε.
Ο Ζόραν Ζάεφ δεν πιστεύει ότι σε δύο εβδομάδες μπορεί να βρεθεί λύση στο θέμα του ονόματος
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ δεν συμμερίζεται την αισιοδοξία του Επιτρόπου Διεύρυνσης της ΕΕ Γιοχάνες Χαν, ότι τις επόμενες δύο εβδομάδες θα μπορούσε να βρεθεί λύση στο θέμα του ονόματος.
«Ο επίτροπος Γιοχάνες Χαν είναι ένας πολύ καλός φίλος της “Μακεδονίας” και μακάρι να έχει πληροφορίες ότι σε δύο εβδομάδες θα έχει τελειώσει (σ.σ. με το θέμα του ονόματος). Εγώ θα το ήθελα πολύ, όμως πιστεύω ότι δεν είναι δυνατό. Αύριο είναι προγραμματισμένη συνάντηση μεταξύ των δύο υπουργών Εξωτερικών (σ.σ. Νίκου Κοτζιά και Νίκολα Ντιμιτρόφ). Ξέρω περίπου τι θα συζητηθεί και μέχρι που μπορούμε να φθάσουμε. Σε γενικές γραμμές, αυτό που περιμένω είναι να καταβάλουμε μέγιστες προσπάθειες μέχρι την διεξαγωγή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, διότι είμαστε σίγουροι πως αν έχουμε λύσει το θέμα του ονόματος μέχρι τότε, θα έχουμε οριστικές και ισχυρότατες εγγυήσεις ότι θα λάβουμε ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Ξέρετε ότι η πρόσκληση για την ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι αυτόματη. Είναι καλό να το λύσουμε σε δύο εβδομάδες, αυτό θα σημαίνει την έναρξη της αυτόματης πρόσκλησης την τρίτη εβδομάδα από σήμερα μέσω της κύρωσης από τα κράτη-μέλη. Πιστεύω ότι είναι υπόθεση εβδομάδων, αλλά νομίζω ότι δύο εβδομάδες είναι υπερβολικά λίγες» ανέφερε ο Ζόραν Ζάεφ, απαντώντας σε δημοσιογραφική ερώτηση, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στα Σκόπια, με τον πρώην Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, Τζόρτζ Ρόμπερτσον.
Ο επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ Γιοχάνες Χαν, αναφερόμενος στο θέμα της ονόματος, κατά την ομιλία του σήμερα στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξέφρασε την αισιοδοξία ότι τις επόμενες δύο εβδομάδες θα βρεθεί μία λύση στο θέμα του ονόματος ή τουλάχιστον μία λύση που θα ανοίξει τον δρόμο για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΠΓΔΜ με την ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ, μετά τη συνάντηση που είχε σήμερα με τον πρώην Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, Τζόρτζ Ρόμπερτσον ανέφερε ότι σχηματίστηκε μία άτυπη ομάδα που ονομάζεται «Οχρίδα», με σκοπό την προώθηση της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής προοπτικής της ΠΓΔΜ.
Όπως ανέφερε ο Ζόραν Ζάεφ, η ομάδα αυτή αποτελείται από προσωπικότητες με μεγάλη εμπειρία στη διεθνή πολιτική σκηνή, στην οποία, εκτός του Τζορτζ Ρόμπερτσον, συμμετέχουν ακόμη ο πρώην Πρόεδρος της Βουλγαρίας Ρόσεν Πλεβνέλιεφ, ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας, Καρλ Μπιλντ, ο πρώην ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας Χαβιέ Σολάνα και ορισμένοι ακόμη πρώην δυτικοί διπλωμάτες και αξιωματούχοι.
Ο Τζόρτζ Ρόμπερτσον ανέφερε ότι η ονομασία «Οχρίδα» που φέρει αυτή η άτυπη ομάδα έχει συμβολική σημασία, καθώς, όπως είπε, στην πόλη αυτή υπογράφηκε το 2002 η ειρηνευτική συμφωνία και περιλαμβάνεται στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Δεν υπάρχουν διαφορές στα οράματα μεταξύ ΠΓΔΜ και Ελλάδας δήλωσε ο ΥΠΕΞ Ν. Ντιμιτρόφ
«Πρέπει να καταφέρουμε να δείξουμε ότι είναι εφικτό να χτίζονται φιλίες μεταξύ χωρών. Εμείς δεν έχουμε πρόθεση να τσακωθούμε με την Ελλάδα, στόχος μας είναι η συμφιλίωση» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ μιλώντας στην Ολομέλεια της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ο κ. Ντιμιτρόφ επισήμανε πως πιστεύει πως θα βγουν όλοι κερδισμένοι εάν επιτευχθεί μία ρήξη με το παρελθόν, καθώς υπάρχουν κοινά συμφέροντα με την Ελλάδα.
Αναφερόμενος στις προσπάθειες που γίνονται για να επιλυθεί το ονοματολογικό, δήλωσε πως θεωρεί ότι δεν υπάρχουν διαφορές στα οράματα μεταξύ ΠΓΔΜ και Ελλάδας και μίλησε για την ανάγκη διαφοροποίησης της ΠΓΔΜ και της Περιφέρειας της Μακεδονίας «και να τηρηθεί η αξιοπρέπεια και η ταυτότητα ώστε να διατηρηθούν τα σύνορα», όπως είπε.
Επίσης, υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρχουν καλές σχέσεις με όλες τις γειτονικές χώρες της ΠΓΔΜ και ειδικότερα αναφέρθηκε στη συμφωνία με τη Βουλγαρία για ένα κοινό μέλλον στην Ευρώπη, όπως είπε, και στην προσέγγιση με την Αλβανία, τη Σερβία και το Κόσοβο. «Η γειτονία πρέπει να χρησιμοποιηθεί με έξυπνο, δημιουργικό τρόπο ώστε να υπάρξει ευμάρεια στις χώρες μας» είπε χαρακτηριστικά.
Κατά την ομιλία του ο κ. Ντιμιτρόφ εξέφρασε τη βούληση της ΠΓΔΜ να επιταχύνει τη διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσα από την οικοδόμηση κράτους δικαίου, την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ελευθερία των ΜΜΕ. Μάλιστα, έδειξε την ευγνωμοσύνη του για τη στήριξη του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τη χώρα του για την πρόοδο και τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. «Οι στόχοι είναι επιτεύξιμοι και πρέπει να επιτευχθούν για τις επόμενες γενιές και ένα μέλλον με γνώμονα την ειρήνη, τη δημοκρατική ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου», δήλωσε και υπογράμμισε πως «θέλουμε να μετατραπούμε σε ευρωπαϊκή δημοκρατική κοινωνία εφ όλης της ύλης». Υπάρχει δίψα στην κοινωνία μας να τα καταφέρουμε αυτή τη φορά, προσέθεσε.
Ωστόσο, αναγνώρισε ότι υπάρχουν ακόμη άλυτα θέματα με την Ευρώπη και τις σχέσεις της ΠΓΔΜ με την Ευρώπη, αλλά δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «κανένα πρόβλημα δεν μπορεί και δεν πρέπει να μείνει άλυτο». Επικαλούμενος την Φεντερίκα Μογκερίνι, τόνισε πως υπάρχει πρόοδος στην κοινωνία της ΠΓΔΜ, η οποία κάνει προσπάθεια για να ευθυγραμμιστεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, καθώς βασικός στόχος της ΠΓΔΜ είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Από χώρα υποτέλειας εξελίσσεται σε μία χώρα όπου υπάρχουν πολλές ευκαιρίες» συμπλήρωσε και σημείωσε: «Δεν είμαστε τέλειοι, αλλά υπάρχει μια γνήσια βούληση να πετύχουμε και να ενταχθούμε σε μία αξιόπιστη ευρωπαϊκή πολιτική».
Αναφέρθηκε επίσης στην εσωτερική κοινωνία και την άποψη των πολιτών επί του θέματος, λέγοντας πως εναπόκειται στους ιθύνοντες της κάθε χώρας, να προετοιμάσουν την κοινή γνώμη και όταν θα έχει βρεθεί κοινή βιώσιμη λύση, να εξηγήσει το όφελος και τα προτερήματα της λύσης αυτής, καθώς υπάρχουν άγνοια και προκαταλήψεις και στις δύο κοινωνίες. « Πρέπει να βρεθεί ένα ανοιχτό παράθυρο ώστε να βρεθεί κοινή συμφωνία » είπε δεδομένου « η μόνη λύση για ειρηνική συνύπαρξη είναι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση για κοινά σύνορα».
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίνα Κασιμάτη, μέλος της ελληνικής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας που συμμετέχει στην Ολομέλεια, πήρε τον λόγο δηλώνοντας πως η Ελλάδα παραμένει αισιόδοξη σχετικά με την εν εξελίξει διαπραγμάτευση η οποία, όπως προσέθεσε, θα συνεισφέρει ουσιαστικά στην ενδυνάμωση των ήδη σημαντικών διμερών σχέσεων των δύο χωρών σε όλα τα πεδία δράσης, με κοινό παρονομαστή την ευημερία και την καλή θέληση μεταξύ των δύο λαών. «Με δεδομένα τα παραπάνω, το κοινό έδαφος της διαπραγμάτευσης για την εξεύρεση μιας αμοιβαία συμφωνημένης ονομασίας μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, η ανάγκη της οποίας έχει αναγνωριστεί και κατοχυρωθεί από τον ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, ως τώρα έχει βασιστεί στις αρχές ότι η χρήση εκείνου του ονόματος θα πρέπει να είναι και erga omnes – δηλαδή έναντι όλων στο εσωτερικό και το εξωτερικό – και για όλους τους σκοπούς» υπογράμμισε η Ν. Κασιμάτη.
Επί του θέματος ρώτησε τον υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ με ποιο συγκεκριμένο τρόπο πιστεύει ότι μπορεί να προστατεύσει αυτό το κοινό έδαφος της διαπραγμάτευσης, λαμβάνοντας υπόψιν ότι η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ συνεχίζει να επιδιώκει τη διατήρηση της συνταγματικής ονομασίας, που είναι και ο πυρήνας του ζητήματος; Επίσης, έθεσε το ερώτημα κατά πόσο πιστεύει ότι η ΠΓΔΜ παρέχει την παραπάνω προστασία στη διαπραγματευτική διαδικασία, όταν στην πράξη φαίνεται πως στόχος της είναι η νομιμοποίηση ενός καθεστώτος διπλής ονομασίας για τη ΠΓΔΜ.
Στις ερωτήσεις της Ελληνίδας βουλευτή, ο κ. Ντιμιτρόφ απάντησε πως αναγνωρίζει «τη δυσκολία των δύο χωρών να εξισορροπήσουν τα συμφέροντά τους, τα οποία δεν συνάδουν πάντα». Είπε πως η στάση της κάθε χώρας είναι γνωστή. Πολύ περισσότερο όμως, πιστεύει, ότι πρέπει να βρεθεί μια εποικοδομητική μέση λύση που να καλύπτει αυτό που είναι σημαντικό για την Αθήνα και αυτό που ενδιαφέρει τα Σκόπια. «Στην παρούσα φάση, για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, πρέπει να αφήσουμε χώρο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πριν την όποια δημοσιοποίηση στοιχείων και στάσεων», είπε τονίζοντας πως είναι σημαντικό να προστατευτεί σε πρώτη φάση η διαδικασία διαπραγμάτευσης. «Ο κίνδυνος που καραδοκεί όταν οι διαπραγματεύσεις, που δεν έχουν ακόμη τελειώσει, βγουν στην δημοσιότητα, είναι ότι παίρνουν διαστάσεις εθνικών τοποθετήσεων με αποτέλεσμα να περιορίζεται έτσι τα περιθώρια διαπραγμάτευσης».